حوالی ساعت ۳:۳۰ بعد از ظهر روز گذشته سهشنبه، شماری از دستگاههای دریافت پیام معروف به «پیجر» که در اختیار تعدادی از کارکنان یگانها و موسسات مختلف حزبالله لبنان بود منفجر شد. طبق آخرین آمار اعلام شده از سوی وزیر بهداشت لبنان در این حمله سایبری، ۹ نفر شهید و ۲۷۵۰ زخمی شده اند که حال حدود ۴۰۰ نفر وخیم است.
با گذشت چند ساعت از این حمله کم سابقه، گمانهزنی ها و تحلیل های کارشناسی پیرامون این حادثه و چرایی انفجار دستگاه ارتباطی “پیجر” مطرح شده است.
پیجرها یا بیپرها که بیشتر در دهههای ۸۰ و ۹۰ میلادی محبوبیت داشتند، دستگاههایی هستند که قادر به دریافت پیامهای کوتاه و سیگنالهای فراخوانی از طریق ارتباطات رادیویی بودند.
این دستگاه به دلیل سادگی، قابلیت اطمینان و توانایی دریافت پیامها بدون نیاز به پوشش دادهای گسترده، به ویژه در دورانی که تکنولوژی تلفن همراه هنوز در دسترس عموم قرار نگرفته بود، در میان نهادهای نظامی و نیمهنظامی محبوبیت داشتند.
در دهههای ۸۰ و ۹۰ میلادی، پیجرها در شرایطی که دیگر ابزارهای ارتباطی شکست میخوردند یا در دسترس نبودند، اغلب توسط نیروهای نظامی استفاده میشدند. این دستگاهها میتوانستند در شرایط جنگی و مناطق دورافتاده که دسترسی به شبکههای تلفن همراه محدود است، به خوبی کار کنند.
با پیشرفت تکنولوژی و ظهور تلفنهای همراه پیشرفتهتر، استفاده از پیجرها کاهش یافته است.
از سوی هم پیجرها به دلیل ساده بودن و عدم اتصال مستقیم به اینترنت یا شبکههای پیشرفته، کمتر قابل ردیابی و شنود هستند. این دستگاهها برخلاف گوشیهای هوشمند یا رادیوهای پیشرفته، سطح کمتری از سیگنالهای الکترونیکی تولید میکنند که میتواند توسط سیستمهای شنود یا جاسوسی شناسایی شود.
پیجرها قابلیت ارسال پیامهای ساده را دارند که برای نیازهای فوری و تاکتیکی کافی است. در شرایط جنگی یا عملیاتی، انتقال سریع و امن پیامهای ساده کافی است.
در مناطقی که ارتباطات موبایلی یا اینترنتی به دلایل مختلف محدود یا مختل شده است (مانند جنگها یا مناطقی با دسترسی محدود)، پیجرها همچنان میتوانند ابزار مفیدی برای ارتباطات باشند
با این حال، پیجرهای حزب الله چرا منفجر شد و تاکنون چه چیزی در این زمینه مشخص شده است؟
باوجود مشخص نشدن رسمی دلیل فنی انفجار چند هزار پیجر در دست شهروندان لبنانی در روز سهشنبه، رسانهها طی ساعات گذشته تحلیلهای مختلفی را در این زمینه مطرح نموده اند. برخی گزارشها از خرابکاری موساد در این دستگاهها حکایت دارد. شبکه «راشاتودی» روسیه در همین زمینه بامداد چهارشنبه به نقل از گزارشهایی که هنوز تأییدنشدهاند، خبر داد: «یگانهای موساد به کار گذاشتن مواد منفجره در هزاران پیجر، قبل از پخش کردن آنها در بین مردم لبنان متهم شدهاند».در گزارش راشاتودی آمده است: «ظاهراً آنها از روش ارسال پیامهای انبوه به پیجرها برای داغکردن باتری آن استفاده کردند که سپس این حرارت باعث انفجار مواد منفجره پلاستیکی داخل آنها شده است».
طبق این گزارش، سه نوع پیجر در این عملیات مورد هدف قرار گرفتند که شامل مدلهای Motorola LX۲، Teletrim و Gold Apollo Rugged Pager AR۹۲۴ هستند.راشاتودی همچنین اضافه کرد: «این پیجرها هنوز بهطور گسترده در بین غیرنظامیان در لبنان، در مکانهایی که شبکههای تلفن همراه به دلایل مختلف چندان رایج نیستند، مورد استفاده قرار میگیرند. منابع مطلع میگویند که نخستوزیر و کابینه جنگ رژیم صهیونیستی در نشستی که اخیراً داشتند عملیات انفجار پیجرها در لبنان را تصویب کردند
از سوی هم روزنامه امریکایی «وال استریت ژورنال» درباره علت انفجارها در ضاحیه بیروت ادعا کرده که پیجرهای منفجر شده مربوط به محموله جدیدی است که حزب الله لبنان در روزهای اخیر دریافت کرده است.
بر اساس ادعای این رسانه آمریکائی، یکی از نمایندگان حزب الله به این روزنامه گفت که صدها نفر از اعضای این گروه نظامی از چنین وسایلی استفاده میکردند. وال استریت ژورنال مدعی شد که علت انفجارها میتواند نرم افزاری باشد که باعث گرم شدن و انفجار دستگاهها میشود.
این روزنامه اضافه کرد که برخی از اعضای حزب الله احساس کردند پیجرها داغ شده و قبل از انفجار آنها را از خود دور کردند.
گفته میشود در این رخداد دستگاههای ارتباطی نیروهای حزب الله لبنان (پیجرها) منفجر شده است.
براساس گزارش این رسانه، پیجرها دارای باتری لیتیومی بودهاند که در اثر گرمای بیش از حد منفجر میشود.
از سوی دیگر نیز برخی با توجه به خرید این پیجرها در ماهها اخیر احتمال جاسازی بمب در این محموله را مطرح کردهاند.
در همین حال طبق آخرین خبر از شرکت تایوانی سازنده پیجرهای منفجرشده در لبنان، این شرکت اعلام کرد که این وسیله ها را نساخته بلکه سازنده آن شرکت به نام «BAC» است
«هسو چینگ کوانگ» بنیانگذار و رئیس شرکت «گولد آپولو» در گفتوگو با خبرنگاران مدعی شد که این شرکت سازنده پیجرهای منفجرشده در لبنان نیست و یک شرکت اروپایی با استفاده از حق برند این شرکت ساخته است.
همزمان شرکت گولد آپولو با انتشار بیانیهای مدعی شد که پیجرهای مدل «AR-924» را شرکت «BAC» میسازد و میفروشد. ما فقط مجوز علامت تجاری را ارائه میدهیم و هیچ دخالتی در طراحی یا ساخت این محصول نداریم.
به هر حال؛ با این انفجار سراسری، راهروهای بیمارستانهای بیروت برای چند روزی پر از مجروح خواهد بود. گفته شده که مجروحان اغلب از ناحیه دست یا پهلو آسیب دیدهاند و برخی نیز دچار قطع عضو، در حد انگشتان دست شدهاند. براساس گزارشها فرماندهان ارشد نیز در این حمله سایبری آسیب دیدهاند. پیامد دیگر این همه، اما اختلال در ارتباط سراسری نیروهای حزبالله است. اختلالی که مشخص نیست حزبالله برای برطرفکردن آن چه تدبیری اندیشیده است. از سوی دیگر برخی رسانههای نیز از شناسایی شبکه امنیتی حزبالله در بیمارستانها پس از این حملع سایبری خبر دادهاند. اتفاقاتی که در صورت صحت میتواند منجر به آسیبپذیریهای بیشتر حزبالله در آینده از سوی سرویسهای اطلاعاتی رژیم اسرائیل شود. البته این جنایت در حالی به وقوع پیوست که پیش از این حمله سایبری حملات حزبالله به مناطق مختلف سرزمینهای اشغالی افزایش یافته بود. در روزهای گذشته نیز انصارالله یمن با موشکی هایپرسونیک که مسافتی بیش از ۲ هزار کیلومتری را در ۱۲ دقیقه طی کرد، قلب تلآویو را هدف قرار دادند. به نظر میرسد که این حمله سایبری پاسخی به حملات اخیر نیروهای حزبالله لبنان و یمن به رژیم اسرائیل است.
با این وجود، مقاومت اسلامی لبنان – حزب الله صبح امروز چهارشنبه در بیانیه ای اعلام کرد: دشمن جنایتکار به خاطر جنایت روز سه شنبه خود در لبنان تاوان سختی خواهد داد.
حزب الله افزود؛ این جنایت عزم ما را برای گام برداشتن در مسیر جهاد دوچندان خواهد کرد. ما همانند روزهای گذشته به عملیات پشتیبانی از غزه و مقاومت آن و دفاع از لبنان و ملت و حاکمیت آن ادامه خواهیم داد.
حالا دیده شود که این حمله گسترده سایبری به کجا می انجامد و چه عواقبی برای حزب الله و مهمتر از آن برای اسراییل که در باتلاق غزه گیر افتاده، خواهد داشت؟