نیم قرن جنگ، یک عمر زخم؛ افغانستان و فاجعه ماین‌های فراموش‌شده/ طالبان و میراث شوم جنگ

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1404/01/16
3:13 ب.ظ
بازدید: 12

پایگاه خبری تحلیلی روایت : چهارم آپریل، روز جهانی آگاهی از ماین ها است. افغانستان، کشوری که طی نیم قرن گذشته صحنه جنگ‌های ویرانگر بوده، امروز به یکی از خطرناک‌ترین مناطق جهان از نظر وجود ماین‌ها و مواد منفجره باقیمانده از جنگ تبدیل شده است. بر اساس گزارش هیئت معاونت سازمان ملل (یوناما)، افغانستان بیشترین آسیب را از این پدیده متحمل شده و کودکان، بی‌گناه‌ترین قربانیان این فاجعه هستند. البته فاجعه بارتر این‌که معلولان نه تنها به فراموشی سپرده که در مواردی بسیاری شاهد تحقیر و توهین آنان نیز هستیم.

چهارم آپریل، روز جهانی آگاهی از ماین ها است. افغانستان، کشوری که طی نیم قرن گذشته صحنه جنگ‌های ویرانگر بوده، امروز به یکی از خطرناک‌ترین مناطق جهان از نظر وجود ماین‌ها و مواد منفجره باقیمانده از جنگ تبدیل شده است. بر اساس گزارش هیئت معاونت سازمان ملل (یوناما)، افغانستان بیشترین آسیب را از این پدیده متحمل شده و کودکان، بی‌گناه‌ترین قربانیان این فاجعه هستند. البته فاجعه بارتر این‌که معلولان نه تنها به فراموشی سپرده که در مواردی بسیاری شاهد تحقیر و توهین آنان نیز هستیم.

نیم قرن جنگ؛ افغانستان به محل باروت تبدیل شده است

افغانستان پس از دهه‌ها درگیری نظامی و حضور گروه‌های تروریستی، به انباری از ماین‌ها و مواد منفجره تبدیل شده است. جنگ‌های داخلی، اشغال خارجی، و فعالیت گروه‌های افراطی مانند طالبان و داعش، زمین‌های کشاورزی، جاده‌ها، و حتی مناطق مسکونی را به مناطق مرگ تبدیل کرده‌اند. این وضعیت نه تنها امنیت جانی مردم را تهدید می‌کند، بلکه بازسازی و توسعه پایدار را نیز ناممکن ساخته است.

کودکان؛ قربانیان بی‌پناه ماین‌ها

بر اساس گزارش یوناما، بیشتر قربانیان انفجار ماین‌ها کودکان هستند. کنجکاوی و بی‌اطلاعی آنان از خطر، باعث شده تا به‌راحتی در دام این سلاح‌های خاموش بیفتند. بسیاری از این کودکان جان خود را از دست می‌دهند یا با معلولیت‌های مادام‌العمر مواجه می‌شوند. این تراژدی نه تنها آینده آن‌ها را نابود می‌کند، بلکه بار روانی و اقتصادی سنگینی بر خانواده‌ها و جامعه تحمیل می‌نماید.

معلولیت؛ زخمی که التیام نمی‌یابد

در افغانستان، بسیاری از خانواده‌ها حداقل یک عضو معلول دارند که قربانی ماین‌ها یا حملات انتحاری شده‌اند. این افراد نه تنها با درد جسمی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بلکه با چالش‌های اجتماعی مانند فقر، نبود امکانات درمانی، و ناتوانی در تأمین معاش مواجه هستند. معلولان در افغانستان اغلب به حاشیه رانده می‌شوند و از کمترین حمایت‌های دولتی و اجتماعی برخوردارند.

فرهنگ تحقیر و توهین به معلولان؛ زخمی عمیق‌تر از جنگ

متأسفانه در جامعه افغانستان، بسیاری از معلولان نه تنها با مشکلات اقتصادی و درمانی روبه‌رو هستند، بلکه مورد تمسخر و تحقیر نیز قرار می‌گیرند. ناآگاهی و سنت‌های غلط باعث شده تا این افراد به جای دریافت حمایت، طرد شوند. این نگرش نادرست، بهبودی روحی آنان را دشوارتر کرده و آن‌ها را در انزوا قرار می‌دهد.

فراموشی معلولان در حکومت طالبان

با روی کار آمدن طالبان، وضعیت معلولان بدتر شده است. این گروه تاکنون هیچ برنامه‌ای برای حمایت از قربانیان ماین‌ها و دیگر معلولان جنگ ارائه نکرده است. بودجه‌های توان‌بخشی کاهش یافته و بسیاری از مراکز حمایتی تعطیل شده‌اند. این بیتوجهی باعث شده تا هزاران معلول در فقر مطلق زندگی کنند و امیدی به آینده نداشته باشند.

با این حال نکته اخیر این‌که افغانستان به‌عنوان یکی از آلوده‌ترین کشورهای جهان از نظر ماین‌ها، نیازمند اقدامات فوری بین‌المللی است. پاک‌سازی این مواد، آموزش مردم به‌ویژه کودکان، و حمایت از معلولان باید در اولویت قرار گیرد. جامعه جهانی نباید اجازه دهد که این فاجعه انسانی به فراموشی سپرده شود. در عین حال، تغییر نگرش جامعه افغانستان نسبت به معلولان و فشار بر طالبان برای رسیدگی به وضعیت آنان نیز ضروری است. تنها با این اقدامات می‌توان امید داشت که افغانستان از این بحران خاموش رهایی یابد.

نوشته های مرتبط :