شورای امنیت سازمان ملل متحد روز جمعه، اول سرطان، نشستی را برای بررسی وضعیت افغانستان برگزار کرد. در این نشست که با حضور نمایندگان کشورهای مختلف و رزا اوتونبایوا، رئیس یوناما، برگزار شد، به ارائه گزارش دبیرکل ملل متحد درباره «وضعیت افغانستان و پیامدهای آن بر صلح و امنیت بین‌المللی» پرداخته شد. همچنان در این نشست، وضعیت افغانستان موردبررسی قرار گرفت و انتقادات شدیدی از جانب نمایندگان کشورها علیه طالبان و وضعیت کنونی افغانستان مطرح شد. در ادامه به مباحث مطرح شده در این نشست می‌پردازم.
وضعیت امنیتی و ثبات
در گزارش جدید دبیرکل سازمان ملل، آنتونیو گوترش، آمده است که در سه ماه اخیر سال جاری، بیش از ۲۵۰۰ رخداد امنیتی در افغانستان ثبت شده که نسبت به سه ماه پیشتر ۵۵ درصد افزایش یافته است. این افزایش عمدتاً ناشی از حوادث مربوط به مواد مخدر بوده که ۹۷ درصد افزایش داشته و از ۲۱۲ به ۴۱۸ مورد رسیده است. درگیری‌های مسلحانه نیز از ۷۵ مورد به ۱۰۶ مورد افزایش یافته است. همچنان براساس این گزارش، از ۲۸ فبروری تا ۱۵ می داعش شش حمله در افغانستان زیر سلطه طالبان انجام داده است.
در همین حال، رزا اوتانبایوا، رئیس هیأت معاونت سازمان ملل متحد، در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد، ثبات در افغانستان زیر اداره طالبان را «شکننده» خواند.
اوتانبایوا در این نشست اضافه کرده است که مخالفان سیاسی و فعالیت‌های مدنی در افغانستان ممنوع است و طالبان ثباتی را که از آن یاد می‌کنند، درنتیجه سرکوب به دست آورده‌اند.
او خاطرنشان کرد، ثباتی که درنتیجه سرکوب دیدگاه‌های مخالف به‌دست آید شکننده است؛ و تاکید کرد که مردم افغانستان نمی‌توانند بدون ترس با طالبان تعامل داشته باشند و به مقام‌های این گروه نزدیک شوند.
حملات جبهه مقاومت ملی و جبهه آزادی
در گزارش دبیرکل ملل متحد آمده است که جبهه مقاومت ملی افغانستان در سه ماه گذشته، درمجموع ۲۹ حمله به نیروهای طالبان انجام داده است. از این میان، ۲۰ حمله در کابل، شش حمله در تخار، دو حمله در بغلان و یک حمله در پروان انجام شده است. همچنین جبهه مقاومت ملی افغانستان موفق شده به ساحه نظامی میدان هوایی کابل حمله کند.
در گزارش همچنان تاکید شده است که جبهه آزادی افغانستان در سه ماه گذشته ۱۴ بار به طالبان در کابل حمله کرده است. به گفته گوترش، حملات جبهه آزادی نسبت به سه ماه پیشتر که ۲۴ حمله انجام داده بود، کاهش یافته است.
انتقادات بین‌المللی از طالبان
پاکستان
منیر اکرم، نماینده پاکستان در سازمان ملل، با انتقاد شدید از طالبان بیان کرد که گروه‌های تروریستی مانند تحریک طالبان پاکستان، القاعده و داعش در افغانستان فعال‌اند و از مصونیت برخوردارند. وی تاکید کرد که تحریک طالبان پاکستان مسئول حملات در پاکستان است که منجر به کشته شدن شهروندان این کشور شده است. اکرم از شورای امنیت خواست که طالبان را تحت فشار قرار دهد تا روابط خود با این گروه‌ها را قطع کند و آن‌ها را خلع سلاح کند. او همچنان تاکید کرد که طالبان به تعهدات بین المللی خود عمل کند و تصریح کرد که سیاست های طالبان با قوانین بیان المللی و اسلام مطابقت ندارد.
ایران
امیر سعید ایروانی، نماینده ایران در سازمان ملل، نیز به تهدیدات تروریستی از داخل افغانستان اشاره کرد و تردید خود را درباره توانایی طالبان برای مبارزه موثر با این تهدیدات بیان کرد. وی اظهار داشت که ایران با بحران ورود مهاجران غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر از افغانستان روبروست که به تنهایی توان مدیریت آن را ندارد. او افزود که نیروهای مرزی ایران در سال گذشته بیش از هزار تن مواد مخدر افغانستان را مصادره کرده‌اند و ایران سالانه ۱۰ میلیارد دلار برای میزبانی از شش میلیون مهاجر افغانستان هزینه می‌کند.
ایالات متحده آمریکا
رابرت وود، معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل، بر لزوم مشارکت نمایندگان زنان و جامعه مدنی افغانستان در نشست دوحه تاکید کرد و رفتار طالبان را نقض سیستماتیک حقوق بشر دانست. وی اظهار داشت: «دشواری‌هایی که زنان تحت رژیم طالبان تحمل می‌کنند، قابل توصیف نیست و بیش از هزار روز است که دختران اجازه رفتن به مکتب را ندارند.» وود بر اهمیت تلاش های سازمان ملل برای بازگرداندن افغانستان به سیستم بین‌المللی تاکید کرد و از همکاری بین‌المللی برای توسعه و ثبات افغانستان سخن گفت.
هند
نماینده هند در سازمان ملل با اشاره به اهمیت صلح و ثبات در افغانستان برای منطقه، بیان کرد که وضعیت کنونی افغانستان بر امنیت و اقتصاد کشورهای همسایه نیز تاثیرگذار است. وی تاکید کرد که هند به حمایت از مردم افغانستان ادامه خواهد داد و بر لزوم تشکیل دولتی فراگیر حمایت از حقوق زنان و همچنان مبارزه با تروریسم تاکید کرد.
فرانسه
نماینده فرانسه در سازمان ملل با انتقاد از وضعیت حقوق بشر در افغانستان، به ویژه وضعیت زنان و دختران، اظهار داشت که جامعه جهانی نباید نقض حقوق بشر توسط طالبان را تحمل کند. وی بر لزوم حمایت از نهادهای حقوق بشری و سازمان‌های غیر دولتی که در افغانستان فعالیت می‌کنند تاکید کرد و خواستار اقدامات فوری برای تضمین حقوق و آزادی‌های اساسی مردم افغانستان شد.
وضعیت حقوق بشر و زنان
رزا اوتونبایوا، نماینده دبیرکل سازمان ملل در افغانستان، از محدودیت‌های شدید طالبان بر زنان و دختران و بستن مکاتب دخترانه انتقاد کرد و این اقدامات را نقض گسترده حقوق بشر دانست. وی بیان کرد که افزایش روزافزون محدودیت‌ها، زنان و دختران را از
