مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی افغانستان، از گروههای مخالف طالبان خواست با تشکیل حکومت در تبعید حکومت طالبان را به چالش بکشند.
دوستم که در برنامه مجازی «گرامیداشت هفته شهید» صحبت میکرد، گفت: «طالبان چندپاره شدهاند. وقت آن است که کاری رستموار کنیم. بیایید حکومتی موازی تشکیل دهیم. با این کار هم دنیا متوجه حضور ما میشود و هم طالبان ناراضی سراغ ما میآیند.»
این نخستین بار است که رهبران سیاسی مخالف طالبان از تشکیل حکومت موازی در تبعید سخن میگویند.
هفته گذشته، احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان، نیز در گفتوگو با تانیه گودسوزیان، روزنامهنگار کانادایی، گفته بود که هماهنگ با دیگر رهبران مخالف طالبان، در حال کار روی تشکیل حکومتی در تبعید است، اما هنوز به این هدف دست نیافتهاند.
دوستم افزود: «همه رهبران سیاسی و نظامی مخالف طالبان باید اختلافها را کنار بگذارند و متحد و یکپارچه علیه طالبان اقدام کنند.»
مارشال دوستم ابراز امیدواری کرد دونالد ترامپ در صورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، به عملکرد طالبان در افغانستان واکنش نشان دهد. ترامپ در هفتههای اخیر با انتقاد شدید از شیوه خروج دولت بایدن از افغانستان، طالبان را بزرگترین فروشنده تسلیحات آمریکایی در جهان توصیف کرد.
مارشال دوستم که سابقه طولانی جنگ با طالبان را در کارنامه دارد، تصریح کرد: «تا زمانی که ازبکها و ترکمنهای افغانستان کنار مخالفان طالبان نیایستند، مقاومت علیه این گروه نتیجه نخواهد داد.»
احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان، نیز در این برنامه مجازی صحبت کرد، اما به تشکیل حکومتی در تبعید اشاره نکرد. او گفت: «در سه سال گذشته ثابت شد که طالبان هیچ میل و رغبتی به مذاکره با مخالفانشان ندارد. راهحل وضعیت کنونی افغانستان وارد کردن فشار نظامی برای واداشتن طالبان به مذاکره یا آزادی افغانستان از سلطه این گروه است.
مسعود افزود که مخالفان طالبان «شکست نظامی خوردند، اما شکست سیاسی نخوردند» و برای همین میتوان به رهایی دوباره افغانستان از سلطه طالبان امیدوار بود.
محمد اسماعیل خان، از رهبران مخالف طالبان نیز در برنامه گرامیداشت هفته شهید، عملکرد نیروهای جبهه مقاومت ملی افغانستان را ستود و گفت: «این شیرمردان در ۲۰ ولایت افغانستان حضور دارند و با نفوذ در قلب دشمن، دستاوردهای زیادی داشتهاند.»
عطامحمد نور، محمد محقق، صلاحالدین ربانی و شماری دیگر از رهبران سیاسی و نظامی مخالف طالبان نیز درباره اقدام مشترک علیه طالبان صحبت کردند، اما روشن نکردند که این اقدام چه زمانی و چگونه باید شکل بگیرد.
در سه سالی که از سلطه طالبان بر افغانستان میگذرد، رهبران سیاسی و نظامی مخالف این گروه که اغلب در دولت حامد کرزی و اشرف غنی، مناصب کلیدی و مهمی در اختیار داشتند، همواره درباره کنار گذاشتن اختلافهای گذشته و جمع شدن حول محور برنامه برای آینده افغانستان صحبت میکنند، اما هنوز چنین برنامهای شکل نگرفته است.
در این سه سال، جبهه مقاومت ملی، به رهبری احمد مسعود، و جبهه آزادی افغانستان، به رهبری یاسین ضیاء، دو سازمان نظامی فعال علیه طالباناند که در شماری از شهرهای افغانستان با طالبان در حال مبارزه مسلحانهاند.