عید قربان، که به عنوان “عید کلان یا بزرگ” نیز شناخته میشود، یکی از مهمترین اعیاد مسلمانان در سراسر جهان است. این عید، یادبود اطاعت حضرت ابراهیم از فرمان الهی برای قربانی کردن فرزندش اسماعیل را گرامی میدارد. در این عید، مسلمانان با قربانی کردن گوسفند، بز یا گاو، تقوای خود را به خداوند نشان میدهند و گوشت قربانی را میان خود، نیازمندان و اقوام تقسیم میکنند.
با این حال، برای ۱۲ میلیون نفر در افغانستان، عید قربان امسال رنگ و بوی دیگری دارد. این افراد که در ناامنی غذایی شدید به سر میبرند، نمیدانند وعده غذایی بعدیشان از کجا خواهد آمد.
سازمان جهانی غذا در آستانه عید قربان با هشدار نسبت به وضعیت وخیم غذایی در افغانستان، اعلام کرد که یک چهارم جمعیت کشور (معادل ۱۲ میلیون نفر) هر روز گرسنه میخوابند.
همچنان نهاد هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه ملل متحد در گزارشی گفت که ۲۳.۷ میلیون نفر از جمله ۹.۲ میلیون کودک در افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند.
در همین راستا، برنامه جهانی غذا نیز برای ادامه فعالیتهای خود در افغانستان به ۶۵۰ میلیون دلار کمک نقدی نیاز دارد.
این سازمان در ویدیویی که در شبکههای اجتماعی منتشر کرده، از مردم جهان برای کمک به نیازمندان افغانستان در این عید درخواست کمک کرده است.
با این حال عوامل متعددی در تشدید بحران غذایی در افغانستان نقش دارند که در زیر به آنها می پردازم:
جنگ و ناامنی: جنگهای طولانیمدت در افغانستان، زیرساختهای کشور را ویران نموده و هزاران خانواده را بی سرپرست کرده است. به این معنا که جنگ کشور را در فقر فرو برده و نان آور خانوادههای زیای را نیز به کام مرگ کشانده. از این جهت است که هنوز بسیاری از خانواده با مشکلات تامین غذای شان گرفتارند.
خشکسالی: خشکسالیهای پیاپی در افغانستان، تولیدات کشاورزی را به شدت کاهش داده و امنیت غذایی را بیش از پیش تهدید کرده است. مردم افغانستان که قسمت بیشتر درامد شان از کشاورزی است در این چند سال اخیر شدیدا دچار رکود اقتصادی شده اند.
افزایش بیکاری: نبود زیرساختها، کمبود کشاورزی و نبود برنامهای برای تولید در افغانستان، باعث افزایش بیکاری و ایجاد بحران اقتصادی شده است و این مساله قدرت خرید مردم را به شدت کاهش داده است.
بیکفایتی حاکمان: هیچ یک از حکومتها در افغانستان نتوانستهاند ثبات سیاسی و اقتصادی را در افغانستان برقرار کنند. این امر منجر به فرار سرمایه، افزایش بیکاری و تورم شده و هر روز بر فقر مردم افزوده است.
از سوی هم، پس روی کار آمدن طالبان و تحریمهای شدیدی که از سوی جامعه جهانی به دلیل نقض حقوق بشر و عدم پایبندی این گروه به تعهدات بینالمللی وضع شده است، دسترسی افغانستان به سیستمهای بانکی و مالی بینالمللی را به شدت محدود کرده و ارسال کمکهای بشردوستانه به این کشور را دشوارتر کرده است.
بیکاری زنان: طالبان حقوق زنان و اکثر مردم را در افغانستان نقض میکنند. این امر، به ویژه زنان را از دسترسی به فرصتهای شغلی و آموزشی محروم کرده است. زنان تا پیش از این می توانستند قسمتی از نیازهای اولیه خانواده شان را تامین کنند مساله ای که با حضور این گروه دیگر میسر نیست.
با این وجود، عید قربان فرصتی برای مسلمانان در سراسر جهان است تا با نیازمندان همدلی کرده و به یاری آنها بشتابند. کمکهای نقدی و غیر نقدی ثروتمندان به نیاز مندان در کشور، میتواند جان هزاران نفر را نجات دهد و امید را به زندگی آنها بازگرداند.
از جهتی هم، وضعیت کنونی باید به هر نحو ممکن به گوش جهانیان رسانده شود در غیر این صورت، بحران گرسنگی بیش از بحران دیگری مردم افغانستان را به کام مرگ خواهد کشاند.