صحبت‌های خلیل زاد؛ “نه” امریکا به مقاومتی‌ها و دعوت آنان برای بیعت با طالبان؟

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام رضا سادات
1403/05/30
11:30 ق.ظ
بازدید: 28

پایگاه خبری تحلیلی روایت : زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه پیشین آمریکا برای صلح افغانستان به تازگی در یک گفتگو در مورد خروج آمریکا از افغانستان گفت که این خروج در نتیجه یک «تصمیم استراتژیک» گرفته شد. او گفت که ادامه جنگ در افغانستان به صرفه نبوده است. خلیل‌زاد در این اظهارات به دو نکته مهم به صورت واضح و مستقیم اشاره کرد: اول؛ برای آمریکا بیشتر از آن‌که ایجاد یک دولت دموکراتیک در افغانستان هدف باشد، مبارزه با تروریسم و مهار تهدیدهای امنیتی مهم بود که به این هدف رسید.

زلمی خلیلزاد، فرستاده ویژه پیشین آمریکا برای صلح افغانستان به تازگی در یک گفتگو در مورد خروج آمریکا از افغانستان گفت که این خروج در نتیجه یک «تصمیم استراتژیک» گرفته شد. او گفت که ادامه جنگ در افغانستان به صرفه نبوده است.
خلیل‌زاد در این اظهارات به دو نکته مهم به صورت واضح و مستقیم اشاره کرد:
اول؛ برای آمریکا بیشتر از آن‌که ایجاد یک دولت دموکراتیک در افغانستان هدف باشد، مبارزه با تروریسم و مهار تهدیدهای امنیتی مهم بود که به این هدف رسید.
دوم؛ وی همچنین در پیامی به سیاسیون‌ افغانستان گفت که آنان منتظر امریکا و غرب مبنی بر این‌که دوباره آنان را به قدرت برساند، نباشند. زیرا شانس شان را از دست دادند. وی به گونه تلویحی آنان را تشویق کرد که با طالبان بیعت کنند.

در حالی‌که خلیل زاد به عنوان بانی توافقنامه دوحه و مجری تحویل افغانستان به طالبان تاکنون بارها سیاسیون مخالف طالبان را با اظهارات خود برای بیعت با طالبان به نوعی توهین و تحقیر کرده است؛ اما بازهم این‌روزها باردیگر شماری از سیاسیون و نظامیان حکومت پیشین از امریکا طلب کمک نظامی و سیاسی دارند تا آنان را برای رسیدن به قدرت یاری کنند. این جماعت در حالی‌که به وضوح از مداخله و نقش امریکا در سرنگونی دولت ها منجمله تحویل افغانستان آگاه هستند و با توجه به اظهارات مقامات این کشور از جمله خلیل زاد می دانند که امریکا نه برای دمکراسی و مردم سالاری که برای منافع اش می جنگد و اعمال نفوذ می کند، اما بازهم ساده لوحانه هر روز از امریکا می خواهند که حامی مردم سالاری باشد و برای ساقط کردن طالبان و نهادینه ساختن حکومت مردم سالار، آنان را یاری کند.

اگر این سیاسیون خام اندیش متوجه باشند، اظهارات خلیل زاد مترادف است با توافقنامه صلح امریکا و طالبان در سال ۲۰۱۹ که آخرین تیر امریکا به هدف نشست. در ابتدای این سال بعد از ماه ها به اصطلاح مذاکره سرانجام توافقنامه «صلح» که هرگز متن اصلی آن منتشر نشد، بین امریکا و طالبان در دوحه قطر به امضا رسید.
مگر سیاسیون مخالف طالبان نمی دانند که بعد از امضای این توافقنامه، امریکا به صورت یک جانبه و برخلاف تعهد قبلی خود که متعهد به دفاع از حکومت افغانستان بر اساس «امضای پیمان استراتژیک ده ساله با افغانستان» بود، به این معاهده پشت کرده و زمان یک جانبه خروج نیروهایش از افغانستان را اعلان کرد. در عین حال آینده سیاسی افغانستان را تحت کنترل طالبان در تفاهم بین طالبان و دولت دست نشانده غنی گره زد. البته در همین سال و برخلاف خواسته و آرای مردم، اشرف غنی دوباره توسط خلیل زاد در ارگ سوگند خورده و در قدرت ابقا شد. در طرف مقابل بازهم امریکا با طرفند خاص تمام مخالفین طالبان را در صف انتظار صلح «میان تهی» تحت ریاست دکتر عبدالله، جمع کرد که هرگز موفق به مذاکرات جدی با طالبان نشدند. خلیل زاد هم امریکا را هر روز بیشتر از گذشته به طالبان نزدیک تر کرده تا اینکه زمینه ملاقات ملا برادر با ترامپ و پمپئو را مساعد کرد، همچنین در دو سال حضور امریکا بعد از توافقنامه دوحه در افغانستان، هیچ عسکر خارجی مورد هدف قرار نگرفت.

همچنین بخوانید: طالبان: ناروی در آینده نزدیک نشستی درباره تغییرات اقلیمی در افغانستان برگزار می‌کند

اگر سیاسیون حافظه فراموش کار نداشته باشند، به یاد دارند که در بازه زمانی چند ماهه سقوط افغانستان چه اتفاقی افتاد. باید یاد آور شد که برخلاف انتظار سیاسیون چوکی طلب و مردم ساده دل و احساساتی کشور، در اواخر سال ۲۰۲۰ اوضاع امنیتی افغانستان به شدت رو به وخامت رفته و ولسوالی ها یکی پی دیگری به طالبان واگذار گردید. زمزمه های جدی مطرح شد که گویا امریکا در تبانی با دولت اشرف غنی قصد دارد حکومت را به طالبان تحویل دهد، اما با تمام این مسایل و شایعات که درست از آب درآمد، هیچ رهبر و رهبرچه نه تنها برای سناریوی آمدن طالب آمادگی نگرفت که حتی در روابط با امریکا و حکومت دست نشانده غنی تجدید نظر نکردند.

سیاسیون مخالف طالبان یاد شان رفته که وقتی در اوایل بهار ۱۴۰۰ جوبایدن تاریخ دقیق خروج نیروهای امریکایی را در ۲۹ اگست از افغانستان تعیین کرد، طالبان که قبلا گفته می شد به ۵۰ درصد حکومت مشارکتی با سیاسیون پس از بن راضی هستند، دیگر هرگز پشت میز مذاکره حاضر نشدند. هیئت مذاکرات دولت افغانستان که بعد از ماه ها کارشکنی اشرف غنی از میان سیاسیون انتخاب شده بود، چندین هفته در دوحه سرگردان بودن و خوردند و خوابیدند ولی از جانب طالبان چراغ سبز مذاکرات نشان داده نشد. در نهایت این هیئت یکی پس از دیگری بدون کدام دست آورد به کابل برگشتند.

طالبان اما بدون شک هم به گونه تلویحی و هم سران آنان به صورت مستقیم پیام امریکا را از سوی خلیل زاد دریافت کرده بودند که قرار است حکومت به آنان تحویل داده شود و لازم نیست که سران جبهه ی شمال در حاکمیت بعدی که در حیطه آنان می باشد، سهمی داشته باشند. بنا در یک پروژه حساب شده و در روز موعود، (سقوط کابل) سیاسیون رده بالا پشت نخود سیاه به پاکستان فرستاده شدند. تعدادی را هم پلان کرده بودند که زنده به دست طالبان بیفتند و توهین و تحقیر شوند و در نهایت کشور و اداره حکومت به طالبان تحویل شود که به جز تحویل سیاسیون به طالبان بقیه پروژه مطابق انتظار اجرایی شد.

همچنین بخوانید: فرمانده صخره‌نشین اما معارف‌پرور

البته در جریان روی کار آوردن طالبان و اینکه در کمتر از ۱۵ روز تمام ولایات افغانستان به جز (کابل) یکی پس از دیگری در حالیکه امریکا هنوز در افغانستان حضور داشت و پیمان امنیتی کابل- واشنگتن برقرار بود، به تصرف طالبان درآمد کرد جای پرسش و تعجب بود!. ولی با آنهم سیاسیون کودن و چوکی طلب افغانستان حتی در همین دو هفته هم خطر سقوط و تبانی امریکا با طالبان همراه حکومت اشرف غنی را حس نکردند. همه منتظر بودند که امریکا از چوکی و اقتدار آنان در کابل دفاع می کند و طالبان به یکباره قدرت را نمی توانند تصاحب کنند. در حالیکه اگر سیاسیون درک سیاسی می داشتند هرگز به وعده و پیمان و قسم شیطان بزرگ (امریکا) دل و جاخوش نمی کردند و پلان آینده افغانستان را حداقل با متحدان قبلی منطقوی می چیدند؛ که متاسفانه در ۱۴ اگست نقطه پایان بر توهم اعتماد آنان برامریکا گذاشته شد و طالبان به صورت غیر منتظره قدرت را تصاحب کردند و ملا برادر پیام «فتح» افغانستان و دوستی با امریکا را از دوحه قطر به رسانه ها مخابره کرد و پس فردای آن روز هم با طیاره نظامی سی ۱۷ امریکا در میدان هوایی قندهار به همراه دیگر سران طالب فرود آمدند.

متاسفانه با تمام این اتفاقات تلخ و اظهارات صریح خلیل زاد مبنی بر عدم حمایت امریکا از مخالفان طالبان و ارسال بسته‌های مستقیم دالر به طالبان و عدم صدور ویزا برای سران جبهه مقاومت ملی… بازهم اکثر سیاسیون این‌روزها باردیگر از امریکا طلب کمک نظامی و سیاسی دارند تا آنان را برای رسیدن به قدرت یاری کنند. معلوم نیست که این جماعت در کدام عالم سیاست سیر می‌کنند که این اتفاقات واضح را نمی توانند بفهمند و تحلیل کنند. این سیاسیون در حالی‌که اظهارات خلیل زاد را دیده اند و می دانند امریکا نه برای دمکراسی و مردم سالاری که برای منافع اش می جنگد و اعمال نفوذ می کند، اما بازهم اصرار بر کمک خارجی‌ها بویژه امریکا دارند.

همچنین بخوانید: دکترین سیاست خارجی روسیه: راه‌حل بحران افغانستان ایجاد دولتی با حضور همه‌ اقوام است

نوشته های مرتبط :