شبکه تحلیلگران افغانستان در گزارشی نوشت که با تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، توازنقوا در هزارهجات به طرز چشمگیری به نفع کوچیها تغییر کرده است.
این شبکه گفته است که بازگشت طالبان به قدرت به کوچیها امکان داد که به هزارهجات و ارتفاعات مناطق مرکزی افغانستان هجوم ببرند.
طبق این گزارش کوچیها مناطق مرکزی را علفچرهای تابستانی خود میدانند و دعوای مالکیت دارند.
شبکه تحلیلگران افغانستان در این گزارش نوشت که هرچند در سال گذشته از بروز خشونتهای گسترده جلوگیر شد، اما کوچیها همچنان با استفاده از «زور و ارعاب به آزار و اذیت هزارهها ادامه دادند.»
فابریزیو فوچینی و راما میرزاده، گزارشگران شبکه تحلیلگران افغانستان میگویند که شماری از کوچیهایی که در سال ۲۰۲۳ به هزارهجات هجوم بردند به میزان قابل توجهی زیاد بوده است، هرچند که در مقایسه با سال قبل آن، در برخی مناطق تعداد آنها کاهش یافته است.
در گزارش آمده است که با به قدرت رسیدن دوباره طالبان در تابستان ۱۴۰۰، توازنقوا در هزارهجات به طرز چشمگیری به نفع کوچیها بر هم خورده است. به گونهای که «جامعه هزاره خود را مغلوب و خلع سلاح میبینند، در حالیکه کوچیها، معمولاً با مقامات امنیتی و اداری حاکمان که اغلب از لحاظ قومی نزیکاند، مجاز به حمل سلاح برای دفاع از خود هستند.»
هجوم کوچیها و فشار اقتصادی: ساکنان محلی به ترک منطقه خود میاندیشند
در گزارش آمده است که بلاتکلیفی ناشی از هجوم کوچیها، فشارهای اقتصادی و نگرانیهای امنیتی مشکلات مداوم جوامع هزاره در ولایت غزنی است. بر پایه گزارش شبکه تحلیلگران، این مشکلات سبب شده است ساکنان محلی به ترک منطقه خود بیاندیشند.
یک منبع از قوم هزاره در ولسوالی ناهور ولایت غزنی به گزارشگران این شبکه گفته است که تعداد کوچیها در سال ۲۰۲۳ کمتر از سال قبل بوده است. او گفته است که در سال ۲۰۲۲ بسیاری از کوچیهای «بیگانه» از شمال افغانستان یا پاکستان به این منطقه آمده بودند.
در گزارش شبکه تحلیلگران آمده است که کوچیها در ولسوالی ناهور غزنی تمام چراگاهها از جمله زمینهای غیرآبی (للمی) را بدون مخالفت باشندگان بومی تصاحب کردهاند. باشندگان این ولسوالی به شبکه تحلیلگران گفتهاند که هیچ چراگاهی برای استفاده روستاییان باقی نمانده است.
طبق این گزارش، هزارههای این ولسوالی مجبور بودند برای تغذیه حیوانات خود از محصولات زراعتی استفاده کنند و کسانی که توانایی مالی این کار را نداشتند مجبور شدند مواشی خود را بفروشند.
در گزارش آمده است که هرچند این وضعیت منجر به درگیریهای خشونتآمیز جدی نشد، اما بیشتر به این دلیل بود که ساکنان محلی مجبور بودند آن را بپذیرند، زیرا چوپانهای کوچی مسلح بودند و نگرش بسیار «قاطعانه و غارتگرانه» نسبت به منابع محلی از خود نشان میدادند.
تلاش برای آدمربایی توسط کوچیها در بامیان
شبکه تحلیلگران افغانستان نوشت که هزارهها در بامیان موارد خشونت، ارعاب، و تلاش برای «آدمربایی توسط کوچیها را حتی در مرکز شهر بامیان»، گزارش دادند.
در بخشی از گزارش آمده است که کوچیها از زور استفاده کردند و با هزارهها درگیر شدند و اسلحه کشیدند، اما در نهایت توسط نیروهای امنیتی طالبان و ساکنان محلی این مساله مهار شد.
از سوی دیگر، بزرگان کوچی گفتهاند که مقامهای طالبان از آنها خواستهاند تا زمانی که مشکل علفچرها حل نشده است، وارد ولایت بامیان نشوند. این دستور تعدادی از کوچیهایی که قصد رسیدن به ورس و پنجاب ولایت بامیان را داشتند ممکن است در تنگنا قرار دهد.
استعفای دستهجمعی هزارهها از کمیسیون حل اختلافات
در گزارش شبکه تحلیلگران آمده است که شش تن از هزارههای عضو کمیسیون مرکزی حل اختلاف میان کوچیها و دهنشین بامیان به دلیل تهدید و فشار اعضای کوچی و بزرگان هزاره استعفا دادند.
یکی از اعضای کمیسیون حل اختلافات که مدعی است از هشت صد خانواده کوچی نمایندگی میکند گفته است که طالبان نمیگذارد این خانوادهها زمینهای ادعایی شان در ولسوالی پنجاب را پس بگیرند. او مدعی شده است که برخی از خانوادهها در اوایل فصل گرم سال به پنجاب سفر کرده بودند، اما پس از چند روز توسط مقامهای طالبان به بهسود بازگردانده شدند.
رئیس کمیسیون حل اختلافات میان کوچیها و دهنشین در بامیان گفته است طالبان کوچیهایی را بازگرداند که آنها فرمان شاه را در اختیار داشتند. در مورد بسیاری از پروندههای حقوقی مطرح شده در سال گذشته هنوز فیصلهای صورت نگرفته است.