در روزهای اخیر، ولایت سویدای سوریه از واحه‌ای نسبتاً آرام به عرصهٔ درگیری خونینی تبدیل شده است. بسیاری معتقد اند که در میانهٔ نیروهای تحریر الشام (هیئت تحریر الشام)، جامعهٔ تاریخی دروزی، “دُروزیه، فرقه‌ای مذهبی و از انشعابات مذهب اسماعیلی است که در نیمه اول قرن پنجم هجری با محوریت اعتقاد به الوهیت الحاکم بامرالله، خلیفه فاطمی، پدید آمد. این فرقه توسط داعیانی چون محمد بن اسماعیل درزی، اخرم و حمزة بن علی زوزنی تبلیغ و ترویج شد” و تجاوزات اسرائیل، بازی خطرناکی در جریان است که جنوب سوریه را تهدید به تکه‌تکه شدن میکند. رویدادهای شتابان – از تشدید نظامی تا بمبارانهای گستردهٔ اسرائیل – نه‌تنها درگیری بر سر زمین، بلکه توطئهای بزرگتر برای تجزیهٔ سوریه تحت پوشش “حفاظت” و “مبارزه با تروریسم” را آشکار میکند.
تحریر الشام؛ سرکوب تمام‌عیار تحت پوشش “دولت”
هیئت تحریر الشام که بر به‌اصطلاح “دولت موقت” سوریه معروف است، پس از کشتار علویان در لاذقیه اکنون در سویدا چهرهٔ خونخوار خود را آشکارا نشان میدهد:
بر اساس گزارشهای محلی و بین‌المللی، عناصر تحریر الشام عملیات کشتار سازمان‌یافته علیه غیرنظامیان و مخالفان انجام داده‌اند و از روشهای وحشیانهای مشابه جنایاتشان در لاذقیه علیه هزاران علوی استفاده کردهاند؛ جایی که شهرها را با شعار “پاکسازی سرزمین” به گورستانهای دسته‌جمعی تبدیل کردند.
-گفته شده که روز گذشته نیروهای نظامی زیادی از حلب برای سرکوب قیام دروزیها به سویدا اعزام شدهاند که نشاندهندهٔ قصد این گروه برای تحمیل سلطه از طریق ترور است.
البته نکته مهم تر اینکه علیرغم بمبارانهای مکرر اسرائیل علیه مواضعشان در سویدا (مثل فرودگاه) محمد الجولانی رهبر این گروه سکوت اختیار کرده که پرسش‌های جدی دربارهٔ ترس از دست دادن مقام و حذف… خود را احساس می کند.
البته تحریر الشام یک “دولت مردمی” نیست، بلکه نهادی تروریستی بود و چندملیتی (شامل عناصری از چین تا چچن) است که توسط ترکیه تأمین مالی می شد و خشونت را به‌عنوان تنها ابزار بقا به کار میگیرد. سکوتش در برابر جنایات اسرائیل، شبهه‌های را ایجاد کرده است.
اسرائیل؛ مدعیِ حفاظت، اشغالگرِ بالفعل
اسرائیل تحت بهانهٔ “حمایت از دروزیها”، نقشهٔ واقعی خود در جنوب سوریه را فاش میکند:
اولا ورود دهها اسرائیلی به مجدل شمس در جولان سوریهٔ اشغالی و حملات هوایی روزانه به سویدا (آخرینِ آنها هدف قرار دادن ثعله) نقض آشکار حاکمیت سوریه را تأیید میکند. اصولا پرسش این است که مثلا سرکوب دروزی ها به اسرائیل چه ربطی دارد؟ رژیمی که بیش از ۱۹۰ هزار انسان را در چند ماه گذشته در غزه قتل عام کرده اکنون شده مدافع دروزی ها!
البته نکته که نباید فراموش کرد؛ حرف بِتسل اسموتریچ وزیر دارایی اسرائیل دربارهٔ “حفاظت از دروزیها” چیزی جز پوششی برای مشروعیت بخشیدن به اشغال دائمی بخشهایی از جنوب سوریه و احیای پروژهٔ “دولت دروزی” تحت الحمایهٔ خود نیست. اسرائیل با دامن زدن به تنش بین دروزیها و بدویها (که به گفتهٔ ناظر سوری ۲۰۳ کشته برجای گذاشت) و بین دروزیها و نیروهای نظامی، آشوب ایجاد میکند تا مداخلهٔ خود را توجیه کند.
یعنی پروژه این است که اسرائیل میخواهد سویدا را به “منطقهٔ حائل” تحت کنترل خود تبدیل کند و از تنوع مذهبی سوءاستفاده نماید. وعده‌هایش به دروزیها فریبی استعماری مشابه تبلیغاتش در لبنان است و هدف نهایی جلوگیری از شکل‌گیری سوریهٔ یکپارچه و قدرتمند است.
دروزیها؛ سرکوب تحریر الشام و اشغالگری اسرائیل
دروزی ها همان طور که اشاره شد، یکی از اقلیت های مذهبی مهم در سوریه هستند که تاریخ و فرهنگ خاص خود را دارند. این گروه مذهبی که در قرن یازدهم میلادی در دوران خلافت فاطمیان در مصر بنیان‌گذاری شد، در مناطق مختلفی از خاورمیانه، به ویژه در سوریه، لبنان و فلسطین زندگی می کنند. در سوریه، دروزی ها بیشتر در ولایت السویداء و منطقه جبل الدروز متمرکز هستند. آنها به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود در سوریه، در طول تاریخ نقش های مهمی در تحولات سیاسی و اجتماعی این کشور ایفا کرده اند. در دوران جنگ داخلی سوریه، دروزی ها به دلیل موقعیت جغرافیایی و سیاسی خود، در وضعیت پیچیده ای قرار گرفته اند . بخش هایی از جامعه دروزی به حمایت از دولت بشار اسد پرداخته اند، در حالی که برخی دیگر ترجیح داده اند از هرگونه درگیری با دیگر گروه ها خودداری کنند. در مجموع، بسیاری از دروزی ها ترجیح می دهند که از درگیری های اصلی کنار بمانند و تلاش کنند تا از هویت و فرهنگ خود دفاع کنند.
با توجه به اقدمات دولت الجولانی در سرکوب دروزی ها و اشغالگری اسرائیل، وضعیت دروزی ها در آینده سوریه به شدت به تحولات سیاسی و امنیتی این کشور بستگی دارد. با توجه به اینکه بسیاری از مناطق دروزی نشین در جنوب سوریه قرار دارند، هرگونه تغییر در وضعیت امنیتی و سیاسی این منطقه می تواند تأثیرات زیادی بر جامعه دروزی بگذارد. علاوه بر این، وجود تهدیدات مستمر از سوی گروه های تروریستی و افراطی، می تواند چالش های جدی برای دروزی ها ایجاد کند.
دروزی ها ممکن است مجبور شوند که برای بقا و حفظ هویت خود، مجبور به اتخاذ تصمیمات دشوار و استراتژی های جدیدی شوند. در برخی سناریوها، آنها ممکن است به سمت جدایی طلبی و تشکیل دولت مستقل خود حرکت کنند که مطلوب اسرائیل است و یا در تعاملات سیاسی و اجتماعی خود با دیگر گروه ها و نیروهای خارجی تغییرات و تطبیقات جدیدی ایجاد کنند.
با این حال علیرغم ورود نیروهای دولتی الجولانی به سویدا، ادامهٔ بمباران مناطق از سوی اسراییل دیده شود که بحران جنوب سوریه به کجا می انجامد.
