سردار قاسم سلیمانی از دیدگاه علما و نخبگان اهل سنت

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1403/10/13
10:31 ق.ظ
بازدید: 29

پایگاه خبری تحلیلی روایت : پس از ترور سردار سلیمانی، مسئولین و رهبران جنبش‌های مقاومت فلسطین و غیر فلسطینی اهل سنت خاطرات زیادی از ایشان را علنی کردند. یکی از این خاطرات به زیاد النخاله دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین بر می‌گردد که با اشاره به یکی از سفرهای خود با همراهی سردار سلیمانی گفته است: «در یکی از سفرها به تهران در هواپیما با حاج قاسم بودم. او کیف دستی اش را باز کرد و یک نان درآورد وآن را بین دوستان تقسیم کرد ولحظه ای بعد به پیرمردی که با دخترش در هواپیما بود دستبندی هدیه داد. حاج قاسم در فلسطین با ما برای نماز صبح بیدار می‌شد و پشت سر امام جماعت سنی روی مهر نماز می‌خواند و برای همه ما این رفتار عادی بود وهرشخصی عقیده ایمانی خودش را داشت و برای اسلام تلاش می‌کرد… قاسم سلیمانی شخصاً در جنگ‌های غزه حضور داشت و با رزمندگان مقاومت شب زنده دار بود و با شدت حملات برای آنان نگران می‌شد.»

سردار سلیمانی نقش مهمی در سرکوب افراط گرایی سلفی- وهابی در سوریه و عراق داشت. بسیاری از شخصیت‌های اهل سنت در افغانستان و کشورهای اسلامی که با دورنگری خطر تروریزم و تکفیر را درک کرده؛ پس از ترور سلیمانی این جنایت آمریکا را محکوم کردند.
در ادامه به صورت اختصار به بخشی از این دیدگاه‌ها اشاره می‌شود:
واکنش مقاومت فلسطین؛ با رزمندگان اهل سنت شب زنده دار بود
پس از ترور سردار سلیمانی، مسئولین و رهبران جنبش‌های مقاومت فلسطین و غیر فلسطینی اهل سنت خاطرات زیادی از ایشان را علنی کردند. یکی از این خاطرات به زیاد النخاله دبیرکل جهاد اسلامی فلسطین بر می‌گردد که با اشاره به یکی از سفرهای خود با همراهی سردار سلیمانی گفته است: «در یکی از سفرها به تهران در هواپیما با حاج قاسم بودم. او کیف دستی اش را باز کرد و یک نان درآورد وآن را بین دوستان تقسیم کرد ولحظه ای بعد به پیرمردی که با دخترش در هواپیما بود دستبندی هدیه داد. حاج قاسم در فلسطین با ما برای نماز صبح بیدار می‌شد و پشت سر امام جماعت سنی روی مهر نماز می‌خواند و برای همه ما این رفتار عادی بود وهرشخصی عقیده ایمانی خودش را داشت و برای اسلام تلاش می‌کرد… قاسم سلیمانی شخصاً در جنگ‌های غزه حضور داشت و با رزمندگان مقاومت شب زنده دار بود و با شدت حملات برای آنان نگران می‌شد.»
خالد قدومی نماینده حماس در ایران در پاسخ به این سؤال که «اصل کلیت کمک حاج قاسم قابل انکار نیست، اما می‌بینیم که بعضاً به حاج قاسم در کشورهای عربی یک اتهامی می‌زنند که نگاهشان طایفه گرایی بود. این اتهام را چگونه از ایشان باید برطرف کرد؟» پاسخ می‌دهد:
«حاج قاسمی که ما می‌شناسیم، نه آن حاج قاسمی که دررسانه‌هایی که گفتید مطرح است، این حاج قاسم تا روز شهادت ایشان ندیدیم که بگوید مثلاً حماس اهل سنت است یا چیز دیگر؛ ما برادر بودیم برای ایشان و ما ندیدیم جایی ما از ایشان درخواستی داشته باشیم یا خودشان متوجه نیازی باشند و کوتاهی کنند. برای مثال به‌طور قاطع بگویم که در برخی جنگ‌ها و بالخصوص جنگ ۲۰۱۴ یک سلاح عینی از طرف حاج قاسم و تیم ایشان بود که به مجاهدین حماس داده شد و روند نبرد تغییر کرد.»
عملکرد سردار سلیمانی چنان برای افراد درگیر در پرونده‌های منطقه ای واضح و عیان بود که مصطفی یوسف اللداوی، پژوهشگر فلسطینی در یادداشتی می نوسید: «او ایمان داشت که «خیر» در یکپارچگی و وحدت مقاومت نهفته است. او معتقد بود هرآنکس که از محور مقاومت دور شده باید به آن نزدیک شود؛ هرآنکس نیز که از آن جدا شده باید به آن بازگردد. در این مسیر، «قاسم سلیمانی» تمامی اتهامات و انتقادات از خود ازجمله متهم شدن به «افراط در اعتماد» را به جان خرید، اما به مسیرش در یکپارچه‌سازی مقاومت را ادامه داد و در نهایت نیز به همگان ثابت کرد که محور مقاومت بیش از پیش قدرتمند و یکپارچه شده است. این اتفاق در طول سال‌های اندکی رخ داد و سردار توانست آن‌هایی را که از محور مقاومت جدا شده بودند مجدداً به این محور بازگرداند. «سید علی خامنه‌ای» رهبر انقلاب اسلامی ایران از نزدیک شاهد این تلاش‌ها و مجاهدت‌های «قاسم سلیمانی» بودند و به او به خاطر صبر و ایمانش تبریک گفتند. ایشان از سردار تقدیر کردند و بر پیشانی‌اش بوسه زدند، زیرا او توانسته بود شکاف میان اجزاء محور مقاومت را پُر کند و صفوف این محور را متحد سازد. سردار ایمان داشت که وحدت و یکپارچگی یکی از مهم‌ترین ستون‌های مقاومت است، زیرا مقاومت در سایه شکاف و اختلاف هیچ پیروزی‌ای را محقق نخواهد ساخت.»
از سویی هم رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی حماس شهید قاسم سلیمانی را شهید قدس نامید. اسماعیل هنیه که سخنران مراسم تشییع پیکر شهید سردار قاسم سلیمانی در تهران اظهار کرد: این فرمانده شهید همه زندگی خود را در حمایت و پشتیبانی از فلسطین به سر برد و او در راس نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود و من این فرمانده بزرگ را شهید قدس، شهید قدس، شهید قدس می‌نامم.
وی با بیان این که من از سرزمین مبارک فلسطین می‌آیم، افزود که من از سرزمین جهاد و مبارزه و از قدس نخستین قبله مسلمانان که پیامبر از آن جا به آسمان رفت به ایران آمدم تا به مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه‌ای (حفظه الله) دولت و مردم جمهوری اسلامی ایران و به خانواده شهید و فرزندان و بستگان او و همه پرچمداران مقاومت علیه توطئه‌های صهیونیستی و آمریکایی تسلیت و تعزیت بگویم.
در همین حال ترور سردار سلیمانی در لبنان نیز در سال ۱۳۹۸ از سوی اجماع اهل سنت محکوم شد. شیخ ماهر عبدالرزاق رئیس جنبش اصلاح و وحدت لبنان ساعاتی پس از ترور سردار سلیمانی با تبریک و تسلیت سردار قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه و ابومهدی مهندس معاون حشد الشعبی گفت: شهادت این دو ماه و خورشید محور مقاومت بسیار سخت است. از سوی فرزندان مقاومت به دولت و ملّت عراق و ایران، به ویژه امام خامنه‌ای تسلیت عرض می‌کنم. چنین جنایتی از دشمن کینه‌توز و خونخواری که تمام تلاش خود را برای مهار قدرت و نفوذ جموری اسلامی ایران به کار بسته است، جای تعجب ندارد.
عالم اهل سنت لبنان همان زمان گفته بود؛ قاسم سلیمانی تنها فرمانده نیروی قدس یا یک جنرال ایرانی نبوده بلکه پدر معنوی و قلب تپنده جنبش‌های جهادی و مقاومت در جهان بود.
رابطه سردار قاسم سلیمانی با اهل سنت عراق نیز دوستانه بود. او در سال ۱۳۹۷ و در سفر به عراق، در دیدار با مهدی بن‌احمدالصمیدعی مفتی اهل سنت عراق، یک شمشیر نمادین از شمشیر امام علی (ع) را به نشانه صداقت و توجه به مسئله آزادی فلسطین به وی هدیه داد.
همچنین پس از شهادت سردار سلیمانی، دار الفتوای اهل تسنن عراق در بیانیه ای شهادت سردار سلیمانی را محکوم کرد و نقش او را در شکست داعش و تکفیری‌ها مهم عنوان کرد.
از طرف هم مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی که در مقاطع مختلف دیدگاه‌های متضاد بعضاً اتخاذ کرده، همان زمان ترور سردار قاسم سلیمانی توسط آمریکا را محکوم کرد و شهادت ایشان را به مقام معظم رهبری و ملت ایران تسلیت گفت.
مولوی عبدالحمید طی سخنانی در مراسم نماز جمعه اهل‌سنت زاهدان با اشاره به شهادت سردار قاسم سلیمانی، اظهار داشت: آمریکا با شهادت سردار سلیمانی حادثهٔ بسیار تلخ و ناگواری را رقم زد و مرتکب جنایت بزرگی شد لذا ما این جنایت را به شدت محکوم می‌کنیم. امام‌جمعه زاهدان افزود: شاید در دنیا کسی نباشد که با نام سردار قاسم سلیمانی آشنایی نداشته باشد، معدود افرادی در دنیا هستند که تجربه‌ها و مهارت‌های نظامی سردار قاسم سلیمانی را دارا باشند.
مولوی عبدالحمید اظهار داشت: هم ملت ایران و هم حاکمیت و دولت با شهادت سردار قاسم سلیمانی یکی از پایه‌های نظامی مهم خود را از دست داد ما این مصیبت را به رهبر معظم انقلاب و به دولت و ملت ایران تسلیت می‌گوییم.
از سویی هم واکنش شخصیت‌های و احزاب اهل سنت افغانستان نیز در واکنش به ترور سردار سلیمانی وسیع و برجسته بود.
عبدالطیف پدرام» رهبر حزب کنگره ملی و یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۸ افغانستان در واکنش به ترور سردار قاسم سلیمانی نوشت: هر چه باشد و هر چه بشود از مرگ سرداران خراسان به دست «یانکی‌ها» شادمان نمی‌شوم.
پدرام در صفحه اجتماعی خود افزوده است: آن گاه که اهریمنی از جنس و مثل «ترامپ» به صدای بلند می‌خندد معنا و پیام اش این است که، در یک جایی از این جهان آزادی‌خواهی و عدالت طلبی زخمی و سوگوار شده است.
پدرام تأکید کرده است که سردار سلیمانی، برای منطقه ما تهدید نبود، وی در برابر سلطه گری، افزون طلبی و راهبردهای رذیلانه ای آمریکا، یکی از درخشان‌ترین و محکم‌ترین سپرهای دفاعی و امنیتی بود.
همچنین شخصیت‌های دیگری اهل سنت کشور مانند حامد کرزی، عبدالله عبدالله، استاد عطا محمد نور، یونس قانونی، اسماعیل خان، صلاح الدین ربانی و ده‌ها شخصیت دیگر همان زمان ترور سردار سلیمانی را محکوم کردند.
از جانب دیگر پس ترور سردار سلیمانی صدها شخصیت اسلامی اهل سنت و ده‌ها جریان سیاسی و دینی از کشورهای مختلف ترور وی را محکوم نموده و از نقش او ستایش کردند.
به هر حال نکته مهم این‌که بر خلاف تبلیغات بعضی از افراطیون و تکفیری‌ها، همان گونه نگرش سلیمانی به اهل سنت برادرانه و اتحاد محور بود، جریانات و شخصیت‌های اهل سنت که تکفیر و تروریزم برائت جسته و می‌جویند، ترور سردار سلیمانی را محکوم کرده و نقش او را در شکست تکفیری و مبارزه با استکبار برجسته می‌دانند.