حامد کرزی، طرف‌دار حل معقول معضل دیورند

دسته: تحلیل
نویسنده: تحریریه روایت
1403/11/01
6:14 ب.ظ
بازدید: 22

پایگاه خبری تحلیلی روایت : حامد کرزی در گفت‌وگو با من همیشه روی پاکستان می‌پیچید. حتا اگر موضوع گفت‌وگوی ما چیز دیگر می‌بود کرزی بحث را به پاکستان می‌کشاند. او پیوسته تاکید می‌کرد که شورش طالب‌ها و ناامنی از اثر حمایت بی‌دریغ پاکستان گسترش می‌یابد. کرزی می‌‌‌گفت بدون حمایت فعال پاکستان این شورش می‌خوابد و‌ناامنی‌ها از بین می‌رود. کرزی در مجموع پاکستان و به صورت ویژه آی‌اس‌آی/سازمان استخبارات نیروهای مسلح آن کشور را مقصر می‌دانست.

نامه‌نگاری محرم از کابل، شرارد کوپر کولز، سفیر بریتانیا در کابل از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹، ص ۶۸-۷۰/ نقل به مضمون

حامد کرزی در گفت‌وگو با من همیشه روی پاکستان می‌پیچید. حتا اگر موضوع گفت‌وگوی ما چیز دیگر می‌بود کرزی بحث را به پاکستان می‌کشاند. او پیوسته تاکید می‌کرد که شورش طالب‌ها و ناامنی از اثر حمایت بی‌دریغ پاکستان گسترش می‌یابد. کرزی می‌‌‌گفت بدون حمایت فعال پاکستان این شورش می‌خوابد و‌ناامنی‌ها از بین می‌رود. کرزی در مجموع پاکستان و به صورت ویژه آی‌اس‌آی/سازمان استخبارات نیروهای مسلح آن کشور را مقصر می‌دانست.

ولی چیزی که برای ما ناگوار بود این بود که کرزی فکر می‌کرد که بریتانیا با پاکستان هم‌سو است. کرزی این طور فکر می‌کرد که سازمان بیرون‌مرزی استخبارات بریتانیا در هماهنگی با پاکستان عمل می‌کند. کرزی این طور باور داشت که هر جهتی که یک افغانستان موفق و‌ مترقی بخواهد هم‌سو با پاکستان نمی‌باشد و هر کسی که با پاکستان هم‌سو باشد یک افغانستان عقب‌مانده و ناکام می‌خواهد. نگاه کرزی به این موضوع سیاه و سفید بود. وقتی بریتانیا می‌‌‌‌گفت که یک افغانستان موفق و پیش‌رفته می‌خواهد کرزی باور نمی‌کرد. کرزی وقتی به بریتانیا بیشتر شک کرد که جنرال دیوید ریچاردز فرمانده‌ی بریتانیایی نیروهای آیساف از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷ سفرهایی به اسلام‌آباد کرد و در برگشت هنگام ملاقات با کرزی به موضع ارتش پاکستان هم‌سویی نشان داد.

گاه‌گاهی کرزی در جریان صحبت در مورد پاکستان بسیار احساساتی می‌شد و می‌گفت وحدت سیاسی پشتون‌های دو سوی دیورند آرزوی او است. باری گفت از آن‌جایی که جنرال‌های پاکستان سر عقل نمی‌آیند، کاش او می‌توانست در راس‌پشتون‌های دو سوی دیورند از ‌رودبار اتک بگذرد و به پنجاب حمله کند. کرزی مثل اسلافش اعتقاد داشت که سخن از رسمیت‌بخشی به دیورند برای او در حکم انتحار سیاسی است. اما من به عنوان سفیر بریتانیا به این عقیده بودم و حالا هم هستم که دادن رسمیت حقوقی به دیورند باید بخشی از روند باثبات‌سازی افغانستان باشد. بدون دادن رسمیت حقوقی به دیورند، روند باثبات‌سازی افغانستان به موفقیت نمی‌رسد.

همچنین بخوانید: دو تعریف از ملت؛ تامل فلسفی بر مناقشه مرزی بر سر خط دیورند

به حامدکرزی باری توضیح دادم که بریتانیا چطوری با جمهوری ایرلند که در قانون اساسی‌اش بخشی از قلمرو بریتانیا‌ را خاک خود اعلام کرده بود مذاکره کرد ‌و به تفاهم رسید. گفتم این مدل برای رسمیت دادن به دیورند می‌تواند اقتباس شود. به او هم‌چنان گفتم که آلمان و فرانسه هم پس از جنگ دوم جهانی معضل مرزی خود را حل کردند.‌ به رییس‌جمهور کرزی گفتم که دادن رسمیت به دیورند باید هم‌زمان باشد با هم‌گرایی اقتصادی دو کشور. گفتم که جامعه‌ی جهانی برای انتگراسیون اقتصادی دو سوی دیورند و توافق روی یک رژیم ساده‌ی رفت و آمد که در آن نیاز به ویزا نباشد کمک کند. گفتم که اختلاف‌های ما با جمهوری ایرلند همین طوری حل شد. کرزی با آن که به ما اعتماد نداشت و به من به دیده‌ی شک می‌نگریست، به سخنانم در مورد حل معضل دیورند علاقه نشان داد و مخالفت نکرد.

احساس می‌کردم که کرزی به رغم این که به عنوان یک پشتون گاهی عواطف قومی‌اش غلیان می‌کند ولی به عنوان یک شهروند افغانستان و زعیم کشورش، به روشنی درک می‌کرد که برای مصالح کشورش ناگزیر است راهی برای همکاری و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز با پاکستان پیدا کند.

در زمان ماموریتم در کابل، بیل‌ وود سفیر ایالات متحده در کابل بود. بعدها اطلاع یافتم سلف بیل وود و موسسه‌ی مطالعات امریکایی افغانستان نیز در مورد معضل دیورند شبیه من فکر می‌کنند. این موسسه در نوامبر سال ۲۰۰۶ در این مورد یک گزارش پژوهشی با پیشنهادهای مشابه منتشر کرد. مقام‌های امریکایی به نظرات من در این مورد به دقت گوش دادند، اما به دلیل گسترش جنگ، گرفتاری ایالات‌متحده در معضلات دیگر و شکننده‌گی سیاسی حکومت کرزی در آن مرحله، زمینه برای تطبیق طرح فراهم نشد.

همچنین بخوانید: یادآوری خوش‌خدمتی‌ها و سخنان نرم حامد کرزی به برادران ناراضی‌اش

نوشته های مرتبط :