چهار سال از توافقنامهی دوحه، میان آمریکا و طالبان میگذرد. بر اساس این توافقنامه، آمریکا از افغانستان فرار کرد و به مسوولیت و تعهد خود در قبال حمایت از نظام جمهوری پایان داد، نظام متحد آمریکا در افغانستان فروپاشید و طالبان برای بار دوم برنوشت مردم حاکم شدند.
باوجوداینکه پساز این توافقنامه، بحثهای زیادی از سوی آمریکاییها و کشورهای متحد آن، در مورد تغییر رویکرد طالبان مطرح شد، اما با نگاهی به دو سال استبداد طالبان، متوجه میشویم که هیچ تغییری در سیاست طالبان در قبال مردم افغانستان و جهان به میان نیامده است.
ملا برادر به نمایندگی از طالبان در این کنفرانس یک سری تعهداتی را مطرح کرده بود که نشاندهندهی تغییر رویکرد این گروه در قبال اقوام و زنان بود؛ اما دیده شد که همهی آن سخنان شعار و فریب بوده است و هیچیک با دیدگاه سران طالبان همخوانی نداشته است.
دو تعهد مهم ملا برادر در توافقنامه دوحه
- اقوام افغانستان باهم در برابری و برادری زندگی خواهند کرد.
ملا برادر وعده داده بود که «تمام اقوام کشور بدون هیچگونه تبعیضی، جایگاه خود را در نظام اسلامی طالبان خواهند داشت و با یکدیگر در فضای برادری با صمیمیت کامل زندگی خواهند کرد»؛ اما پس از رویکار آمدن طالبان به این مساله کاملا برعکس عمل شد و عملاً مردم افغانستان با تبعیضهای قومی و مذهبی و خشونتهای بیشماری از سوی طالبان روبرو شدند.
طالبان تمام قدرت سیاسی و نظامی را در اختیار گرفتند، اقوام دیگر را عملا از صحنه افغانستان کنار زدند، پیروان مذهب شیعه را در افغانستان به انزوا کشاندند و تمامی حقوق آنها را محدود کردند.
بااینکه طالبان میدانند نظام تک قومی در افغانستان جواب نمیدهد و باوجود تعهدی که در توافقنامه دوحه کرده بودند، بازهم دست به پاکسازی قومی در افغانستان زدند و با کشتار و به زندان انداختن مردم حتا حق اعتراض را از آنها گرفتند.
- تعهد طالبان به رعایت حقوق زنان
یکی دیگر از وعدههای ملا برادر به نمایندگی از طالبان، پایبندی این گروه به حقوق زنان بود. طالبان بارها اطمینان داده بودند که کار و تحصیل زنان ادامه خواهد یافت و در نظام آنها هیچ زنی از حقوق اساسی خود محروم نخواهد شد؛ اما پس از به قدرت رسیدن این گروه، تمامی حقوق زنان از آنها گرفته شد، دختران از تحصیل محروم شدند و زنان عملا از جامعهی افغانستان حذف گردیدند.
عملکرد طالبان پس از دو سال قدرتگیری در افغانستان، نشان داد که این گروه نهتنها به حقوق برابر اقوام و حقوق زنان اهمیتی قایل نیست که دشمنی دیرینهی را علیه مردم افغانستان آغاز کرده اند.
طالبان بااینکه وعده کرده بودند که در افغانستان زیر حاکم آنها همه برابر خواهند بود و زنان جایگاه درخور اسلامیشان را به دست خواهند آورد اما در عمل نشان دادند که همهی حرفهایشان دروغ و بهمنظور فریب جهان و مردم افغانستان بوده است.
حتا پس از قدرت گیری، بارها دستورهای از سوی رهبر این گروه مبنی بر عفو عمومی نظامیان و کارمندان دولت سابق صادر شد اما هیچیک از آنها جنبه عملی به خود نگرفت و بسیاری از کارمندان دولت پیشین محاکمه صحرایی شدند.
این گروه از این هم پا فراتر گذاشت و حرمتهای دینی و عرفی مردم افغانستان را در قبال زنان را شکستند و با دستدرازی به ناموس و عزت مردم عقدههای بیشماری را در دل مردم ایجاد کردند.
با در نظرداشت توافقنامه دوحه، سخنان ملا برادر و عملکرد این گروه در دوسال گذشته، دیده میشود که طالبان در عمل به آنچه تعهد کردهاند پایبند نیستند و از هیچ جهتی خود را ملزم به رعایت آن توافقنامه، مخصوصا در زمینهی حقوق زنان و سهم دادن اقوام دیگر در نظام حکومتیشان، نمیدانند.