در برنامه کافه پرسش پایگاه خبری تحلیلی روایت که با موضوع “در امکان و امتناع بازپس‌گیری بگرام” برگزار شده بود، فضل‌الهادی وزین، استاد دانشگاه و عضو اتحاد جهانی علمای مسلمان، به تحلیل اوضاع کنونی بگرام و حضور امریکا در افغانستان پرداخت. او گفت که عدم توجه طالبان به اصلاحات می‌تواند کشور را به سمت جنگ داخلی سوق دهد و مسئولیت اصلی بر عهده طالبان است تا شرایط را درک کنند و منافع مردم را در نظر بگیرند.
کافه‌پرسش امشب از روایت با موضوع: در امکان و امتناع بازپس‌گیری بگرام با حضور فضل‌الهادی وزین، استاد دانشگاه و عضو اتحاد جهانی علمای مسلمان در صفحه ایکس برگزار شد. استاد وزین در این برنامه به اهمیت پایگاه بگرام و دلیل توجه امریکا به این منطقه اشاره کرد و گفت: “بعد از جنگ جهانی دوم داشتن پایگاه‌های نظامی اهمیت زیادی پیدا کرد و اکنون امریکا در مجموع ۱۲۸ پایگاه در سراسر جهان دارد.” او افزود که این پایگاه‌ها جزو حضور وسیع امریکا در سطح جهانی هستند.
او همچنین بیان کرد که پس از افزایش اقتدار چین، امریکا دوباره به دنبال گسترش پایگاه‌های خود در جهان بوده و بگرام به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به گفته وی، “فاصله بگرام تا سنکیانگ چین حدود یک ساعت است و همچنین با پاکستان، آسیای مرکزی و ایران نیز کم و بیش یک ساعت فاصله دارد.” وی ادامه داد که بگرام به عنوان مهم‌ترین پایگاه امریکا در طول ۲۰ سال حضور این کشور در افغانستان از نظر سیاسی و نظامی برای امریکا حیاتی است.
استاد وزین به نقل از آرین توین بی گفت که بگرام “یکی از مهم‌ترین پایگاه‌ها در جهان است” و تأکید کرد که در زمان خروج امریکا، “اسلحه و امکانات فراوانی نیز در این پایگاه باقی مانده است.” او این نکته را به عنوان یک عامل مهم در بررسی وضعیت کنونی بگرام و اهمیت امنیتی آن عنوان کرد و افزود که این پایگاه به امریکا این امکان را می‌دهد که منطقه را تحت کنترل داشته باشد.
وی همچنین به مذاکرات دوحه اشاره کرد و گفت: چنانچه در رسانه ها به نقل از استانکزی آمده؛ در این مذاکرات، خلیل‌زاد خواست باقی ماندن امریکا را مطرح کرد و حتی مسئله تهدید از سوی خلیل زاد نیز مطرح شد. او افزود که ضمیمه های توافق دوحه تاکنون رسانه ای نشده و در حال حاضر در دست نیست و شفافیتی در مورد وضعیت بگرام وجود ندارد.
وزین همچنین تصریح کرد که در اعلامیه اخیر طالبان در قبال تهدید ترامپ، ذکری از بگرام نشده است و این مسئله پیچیدگی‌های بیشتری به اوضاع می‌دهد.
او همچنین به موارد مختلفی از تصبره راجع به سخنان ترامپ که می‌تواند در این زمینه پیش بیاید، اشاره کرد و گفت: “یکی از احتمالات این است که گزافه‌گویی ترامپ باشد، همان‌گونه که سابقه دارد. احتمال دیگری این است که او در واقع تلاش کند بگرام را در اختیار بگیرد. همچنین می‌توان سناریویی را تصور کرد که ترامپ فقط به تهدید می خواهد پای چین را به افغانستان بکشاند.
او همچنین به این نکته اشاره کرد که اگر امریکا جدی باشد، شاید از طریق نیروی نظامی که احتمالش بسیار کم است ولی با پیشنهاد معامله با طالبان وارد عمل شود. به گفته او، اما کشورهای چین، روسیه، ایران و پاکستان به شدت مخالف حضور نظامی امریکا هستند و به همین دلیل، احتمال آمدن دوباره امریکا از طریق نظامی به داخل افغانستان کم است.
استاد وزین در ادامه وضعیت سیاسی طالبان را بررسی کرد و گفت: “در حال حاضر دو جناح مختلف طالبان در برابر تهدید ترامپ وجود دارد. یک جناح مخالف حضور امریکا هستند و برخی دیگر به تعامل با امریکا تمایل دارند.” او ادامه داد که مثلا در اعلامیه معاون سخنگوی طالبان و ذاکر جلالی، از مسئولان وزارت خارجه طالبان، از تعامل سخن گفته و این مسئله زمینه‌های اختلاف در داخل طالبان را نمایان می‌سازد.
وی با توجه به احتمال حضور نظامی امریکا در بگرام و تهدیدات ترامپ، همچنین به نیاز فوری طالبان به اصلاحات اشاره کرد و هشدار داد: چنانچه طالبان به سمت تداوم سیاست‌های حذف و طرد پیش بروند، مردم آخر امر علیه طالبان ایستاد خواهند شد. وی همچنین حضور نیروهای خارجی را زمینه ساز جنگ داخلی دانسته و گفت که احتمال بروز جنگ داخلی در افغانستان افزایش می‌یابد.
او تأکید کرد که مسئولیت این وضعیت به عهده طالبان است و باید مشکلات کشور و مردم را در نظر بگیرند تا از جنگ داخلی جلوگیری شود.
استاد وزین در نتیجه‌گیری گفت: “اگر طالبان به این شکل ادامه دهند و سیاست حذف و طرد را در نبود قانون اساسی و حکومت فراگیر ملی ادامه دهند و مردم را بیش از پیش ناراضی کنند، نتیجه کار به سمت جنگ سوق خواهد یافت.
او همچنین گفت که مخالفان طالبان نباید از حضور نیروهای خارجی استقبال کنند. به گفته وی طالبان باید رفتار خود را اصلاح کند.” او در پایان تأکید کرد که توپ در زمین طالبان است و آن‌ها باید شرایط را درک کنند.
