افغانستان: قصه‌ی ناتمام میان دو سقوط

دسته: تحلیل
نویسنده: شفیع الله شهزاد عزیزی
1404/06/03
9:18 ق.ظ
بازدید: 7

پایگاه خبری تحلیلی روایت : سال ۲۰۰۱، کابل از آتش و خفقان طالبان رها شد. مردم، نفس عمیق کشیدند؛ دختران با روپوش‌های مدرسه به خیابان‌ها برگشتند، موسیقی دوباره در کوچه‌ها پیچید و پرچم‌های رنگی جشن، دیوارهای خاکستری را شکافت. در نگاه بسیاری، تاریخ فرصتی دوباره به این سرزمین داده بود تا قصه‌ی تلخ انزوا و خشونت را ورق بزند. اما در پسِ شور خیابان‌ها، سایه‌های سیاست جهانی آرام حرکت می‌کرد؛ سایه‌هایی که وعده دادند بمانند، اما در قراردادهای پشت پرده، رفتن‌شان از همان روز اول نوشته شده بود.

۱-بهار امید، پاییز خون…

سال ۲۰۰۱، کابل از آتش و خفقان طالبان رها شد. مردم، نفس عمیق کشیدند؛ دختران با روپوش‌های مدرسه به خیابان‌ها برگشتند، موسیقی دوباره در کوچه‌ها پیچید و پرچم‌های رنگی جشن، دیوارهای خاکستری را شکافت. در نگاه بسیاری، تاریخ فرصتی دوباره به این سرزمین داده بود تا قصه‌ی تلخ انزوا و خشونت را ورق بزند.
اما در پسِ شور خیابان‌ها، سایه‌های سیاست جهانی آرام حرکت می‌کرد؛ سایه‌هایی که وعده دادند بمانند، اما در قراردادهای پشت پرده، رفتن‌شان از همان روز اول نوشته شده بود.

۲-بیست سال در پیچ و خم جاده…

دو دهه، افغانستان میان دو واقعیت معلق بود: از یک‌سو، شهرهایی که با نئونی مدرن و دانشگاه‌های تازه‌ساز، آینده‌ای تازه را وعده می‌دادند؛ و از سوی دیگر، روستاهایی که هنوز در ریتم کند قرن‌ها قبل نفس می‌کشیدند.
حکومت‌ها آمدند و رفتند، فساد مثل سرطانی در ریشه‌ها دواند، و جنگ همچنان در سایه مرزها و قریه‌ها شعله می‌کشید. هر اصلاح‌طلبی که آمد، زیر بار فشارهای داخلی و خارجی خم شد، و هر سربازی که جان باخت، به حلقه‌ای دیگر از زنجیر اندوه بدل گشت.
آرزوها و دموکراسیِ جوان، مثل گیاهی در طوفان، بارها خم شد اما هنوز نشکسته بود… تا آن تابستان شوم.

۳-بازگشت سقوط…

۲۰۲۱، در چشم برهم‌زدنی، همه‌چیز فرو ریخت. فرودگاه کابل مملو از چهره‌هایی شد که انگار به انتهای جهان تبعید می‌شدند. بار دیگر پرچم سیاه سایه انداخت بر مناره‌ها، و بار دیگر کتاب‌ها و موسیقی به گوشه‌ تاریک خانه‌ها خزید.
این سقوط، نه فقط سقوط یک دولت، که شکستن یک قصه بود قصه‌ای که هنوز کامل نشده بود. مردمانی که بیست سال جنگیده بودند تا گذشته را به آینده گره نزنند، دوباره در همان نقطه‌ی آغاز ایستادند.

فرجامِ ناتمام

قصه‌ی افغانستان میان دو سقوط، شبیه شعری است که در بیت آخرش قلم شکست. هنوز قهرمانانش زنده‌اند، هنوز دل‌هایی می‌تپد که نمی‌خواهد صدایش زیر خاکستر خاموش شود.
این قصه، شاید در این صفحه بسته شده باشد، اما راویانش نفس می‌کشند، و هر نفسی که بیرون می‌دهند، وعده‌ی آغاز فصلی تازه است؛ فصلی که شاید این‌بار، پایانی دیگر داشته باشد.

نوشته های مرتبط :