یکی از نگرانی همیشگی جامعه جهانی پس از قدرت گیری دوباره طالبان در افغانستان، بحث پیوند این گروه با گروههای هراس افگن، بهویژه القاعده است.
هرچند، طالبان از آغاز قدرت گیریشان، بارها تأکید کردهاند که دیگر با گروههای هراس افگن، ارتباطی نخواهند داشت و از افغانستان تحت سلطهی آنها، هیچ کشوری تهدید نخواهد شد؛ اما از نخستین روزهای حضور آنها در افغانستان، کشورهای بسیاری بهویژه آسیای میانه و پاکستان، از افزایش حضور گروههای هراس افگن در افغانستان خبر دادند و کنفرانسهای نیز در این زمینه برگزار گردیده که نشاندهندهی نگرانی شدید برخی کشورها، از حضور گروههای تروریستی در افغانستان است.
در این میان، داعش که از مخالفان جدی طالبان بهحساب میاید، با قدرتگیری این گروه در افغانستان، ضعیف شده و طالبان بارها ادعا کردهاند که داعش در افغانستان دیگر قدرتی ندارد و نمیتواند دست به حملهی بزند. اما از اول سال جاری خورشیدی، چندین حمله در مناطق مختلف، ازجمله کابل، هرات و مزار صورت گرفته و در برخی کشورها نیز حملات انتحاری رخ داده است که به گروههای تروریستی و داعش در داخل افغانستان نسبت داده شده است.
بهتازگی رسانه آمریکایی دیلیبیست، در گزارشی از احیای دوباره داعش در افغانستان نوشته و گفته است که حکومت طالبان افزون بر ظلم و زنستیزی، تهدید داعش را احیا کرده است.
به نوشتهی این رسانه آمریکایی، بهرغم ادعای طالبان درباره تلاش برای سرکوب داعش، هزاران جنگجوی داعش خراسان در حال آموزش و طراحی حملات خود هستند.
دیلیبیست افزوده است که صدها نفر در دهها حمله در داخل افغانستان و فراتر از آن، بهعنوان بخشی از کارزار خشونتآمیز جدید به نام «آنها را هرکجا که پیدا کردید بکشید» کشته شدهاند.
یک مقام امنیتی سابق افغانستان نیز به دیلیبیست گفته است که: «داعش به رشد خود در افغانستان ادامه خواهد داد، جایی که پس از عقبنشینی ایالاتمتحده، مقدار زیادی تسلیحات باقی مانده است.»
او اضافه افزوده است «اگر طالبان به آنها اجازه ایجاد یک پناهگاه جدید بدهد، داعش برنامهریزی حملات به اهداف خود در سراسر جهان را آغاز خواهد کرد.»
طبق اظهارات این مقام امنیتی پیشین افغانستان در این گزارش، جنگجویان داعش از سوریه، بنگلادش، هند و کشورهای آسیای مرکزی هستند.
این مقام سابق امنیتی که نامش فاش نشده افزوده است: «در حاکمیت طالبان، افغانستان در مسیر تبدیل شدن به یک پناهگاه امن برای تروریستهای جهانی ازجمله داعش است که در حال تجدیدقوا در منطقه است.»
این رسانه همچنان به خطر سلاحهای جاماندهی امریکا در افغانستان، اشاره کرده و نوشته است که با موجودیت این سلاحها، ساخت یک صندوق جنگی در افغانستان بسیار آسان است.
بر اساس ادعای دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین امریکا، سربازان امریکا پس از خروج از افغانستان، تجهیزات نظامی به ارزش ۸۵ میلیارد دالر جاگذاشتهاند.
بر اساس گزارش شورای امنیت سازمانملل متحد، تخمین زده میشود که بین چهار هزار تا شش هزار عضو داعش خراسان در افغانستان حضور دارند.
گفتهشده بیشتر آنها در اردوگاههای آموزشی در شمال و شمال شرق افغانستان هستند و وفاداری به طالبان با اکثریت پشتون به دلیل تنشهای قومیتی بین جمعیت عمدتاً غیرپشتون جریان دارد.
باوجود ادعای طالبان مبنی بر مبارزه در برابر داعش، دیده میشود که این گروه، همچنان به حملات خود در افغانستان و برخی کشورهای منطقه ادامه میدهند. سوال اصلی این است که آیا طالبان توانایی جنگیدن با داعش را دارند، یا اصلا به جنگیدن علیه داعش باور دارند؟
براساس گفتههای کارشناسان، طالبان از زمان قدرت گیری در افغانستان، بارها افرادی را زیر عنوان نیروهای داعشی بازداشت و در مواردی کشتهاند. اینکه این افراد واقعا داعشی بوده یا خیر، جایی سوال دارد؛ زیرا بسیاری به این باوراند که طالبان، مخالفان خود را زیر نام داعش و به خاطر جلبتوجه نشدن برای جامعه جهانی و مردم افغانستان از بین میبرند.
از سوی دیگر، کارشناسان معتقدند که ریشه و باور طالبان و داعش در باب حکومت اسلامی از یک منشأ آب میخورد. بعید به نظر میرسد که طالبان هنوز به این نتیجه رسیده باشند که داعش را باید از میان بردارند. زیرا اکثریت افراد داعشی در افغانستان، مسلمانان افراطی همانند طالبان هستند و از سوی دیگر، اکثریت آنها پشتون اند؛ دو دلیلی که میتواند طالبان را در مبارزه با داعش متزلزل کند.
تنها دلیلی که طالبان ممکن است در برابر داعش مبارزه کنند، بحث قدرت است. برای طالبان هر گروهی که قدرت آنها را تضعیف و یا تهدید کنید، قابلحذف دانسته میشوند. از سوی هم طالبان با تعهد مبارزه در برابر داعش، هنوز نتوانسته اند اعتماد جامعه جهانی را جلب کنند. ازاینجهت و درصورتیکه داعش قدرت طالبان را هدف قرار داده باشد، میشود به مبارزه جدی طالبان علیه آنها باور کرد در غیر آن، ریشه و اندیشه مشترک طالب و داعش بر نگرانی کشورهای و سازمان های جهانی مهر تایید می گذارد.