طالبان پس از تسلط بر افغانستان در سال ۲۰۲۱، اقداماتی ضد حقوق بشری فراوانی را علیه زنان و دختران اعمال کرده‌اند که به‌طور سامانمند حقوق و آزادی‌های اساسی آن‌ها را نقض کرده است. این اقدامات، شامل منع تحصیل دختران بالاتر از کلاس ششم، ممنوعیت کار زنان در بسیاری از مشاغل، ممنوعیت هرگونه فعالیت اجتماعی و موارد بسیاری دیگر، به‌عنوان «آپارتاید جنسیتی» توصیف شده‌است.
آپارتاید جنسیتی در کل به تبعیض و جداسازی سامانمند زنان و دختران اشاره دارد که مواردی را ازجمله محدودیت دسترسی به آموزش دختران، محدودیت فرصت‌های شغلی برای زنان، محدودیت آزادی‌های اجتماعی و خشونت و آزار جنسی علیه زنان و دختران را در برمی‌گیرد.
هرچند از زمان قدرت گیری طالبان تاکنون، بحث‌های زیادی در مورد آپارتاید جنسیتی مطرح‌شده است اما این بحث‌ها تاکنون به نتیجه‌ی به رسیمت شناسی آپارتاید جنسیتی در افغانستان نه انجامیده است.
با این هم به‌تازگی ونسا فرایزر، رییس جدید شورای امنیت سازمان‌ملل متحد گفته است که «آپارتاید جنسیتی» که در مورد افغانستان نیز صدق می‌کند و باید به کنوانسیون منع جنایات علیه بشریت افزوده شود.
فرایزر روز دوشنبه، ۱۳ حمل به خبرنگاران گفته که وضعیت افغانستان برای شورای امنیت مهم است. او افزوده است که قرار است سازمان‌ملل روز دوشنبه، ۱۳ حمل به‌وقت محلی طی نشستی در مورد تدوین اصلاحات و تعدیل در کنوانسیون منع جنایات علیه بشریت بحث کند.
این در حالی است که حدود یک‌ونیم ماه پیش نیز کارشناسان سازمان‌ملل، ازجمله دوروتی استرادا تانک، کلودیا فلورس، ایوانا کرستیچ، هاینا لو و لورا نیرینکیندی و همچنان گروه کاری تبعیض علیه زنان و دختران از کشورها خواسته بودند که «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان را باید به‌عنوان «جنایت علیه بشریت» بشناسند.
آنان در ماه حوت سال گذشته در بیانیه‌ای با تاکید بر وضعیت زنان و دختران در افغانستان زیر ستم طالبان، گفته که چالش‌های روزافزون جهانی ایجاب می‌کند تا آپارتاید جنسیتی به‌عنوان جنایت علیه بشریت شناخته شود.
کارشناسان هشدار داده بودند که در افغانستان، فرمان‌ها، سیاست‌ها و رفتار طالبان یک سیستم نهادینه‌شده از تبعیض، ستم و سلطه بر زنان و دختران است که به آپارتاید جنسیتی تبدیل می‌شود.
طالبان به صورت مشخصی از زمان به قدرت رسیدن‌شان تا کنون بیش از ۵۰ فرمان محدودکننده علیه زنان افغانستان صادر کرده‌اند و هنوز هم تلاش دارند تا چالش‌های بیشتری برای آن‌ها ایجاد کنند.
براثر این اقدامات طالبان، مشکلات روحی، خشونت‌های خانوادگی، بد دادن‌ها، ازدواج‌های زیر سن و موارد دیگر را در میان زمان و جامعه افغانستان افزایش داده است.
به هر صورت اگر آپارتاید جنسیتی در افغانستان، توسط سازمان‌ملل به رسمیت شناخته شود، پیامد‌های حقوقی و سیاسی مهمی را درخواهد داشت.
در صورت رسمیت یافتن، آپارتاید جنسیتی، در بعد حقوقی به‌عنوان یک جنایت علیه بشریت در قوانین بین‌المللی شناخته خواهد شد. همین‌گونه طالبان، به دلیل اعمال تبعیض‌آمیز خود علیه زنان و دختران در معرض خطر پیگرد قانونی قرار خواهند گرفت و زمینه‌ی تطبیق عدالت برای زنان و دختران افغانستان فراهم خواهد شد. همچنان در بعد سیاسی، فشار بین‌المللی بر طالبان افزایش خواهد یافت، طالبان بیشتر به انزوای خواهند رفت و حمایت‌های در سطح بین‌الملل از زنان و دختران افغانستان صورت خواهد گرفت.
