در حالی که جهان شاهد پیشرفتهای چشمگیر در زمینه حقوق بشر و برابری جنسیتی در بسیاری از نقاط جهان است، افغانستان در چنگال رژیم قرون وسطایی گرفتار شده که با اعمال آپارتاید جنسیتی، فاجعهای انسانی را در این کشور به طور کامل آن رقم زدهاست.
طالبان پس از تسلط بر افغانستان، با استفاده از تفکر عقب ماندهی قبیلههای پشتونی ممنوعیت و محدودیتهای بیشماری را علیه زنان و دختران به کار گرفتند و تا توانستند هرروز با بازی تازهای محدودیتها را افزایش دادهاند. براساس یافتههای نهادهای حقوق بشری طالبان از زمان به قدرت رسیدن، هفتاد فرمان محدود کننده علیه زنان صادر کردهاند و با استفاده از تفکر قبیلهیی پشتونی ۱۰۰۰ روز میشود جلو رفتن دختران را به مکتب گرفتهاند. رفتاری که در جهان کنون میتوان آن را ایستادگی در برابر طلوع خورشید عنوان کرد.
با اینکه از نخستین روزهای این رفتارهای نا درست، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل، همواره با ارایه گزارشها از وضعیت حاکم در افغانستان، از کشورها خواستهاست تا اقدامات طالبان را به عنوان آپارتاید جنیستی به رسمیت بشناسند اما تاکنون هیچ یک از کشورها از چنین بحثی حمایت نکردهاند و طوری که دیده میشود، انگار بسیاری از بحثهای جاری در افغانستان که عملا خلاف تمام موازین جهانی قرار دارد، برای بسیاری از کشورها اهمیت قابل توجهی نداشتهاست. با این هم، در تازه ترین مورد بار دیگر ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در افغانستان، با تاکید بر تحقق کامل “آپارتاید جنسیتی” در افغانستان از کشورهای خواسته است تا در جهت به رسمیت شناسی آن اقدام کنند. . او اقدامات طالبان علیه زنان و دختران را مصداق بارز نقض حقوق بشر و جنایتی علیه بشریت دانسته و خواستار شناسایی و مجازات عاملان آن شدهاست.
بنت در گزارش خود که به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه شده، اذعان میکند که طالبان با اعمال سیاستهای آپارتایدی، به طور سیستماتیک حقوق زنان را نقض میکنند. این تبعیضها در تمام سطوح زندگی زنان جاری است و از آموزش و اشتغال تا آزادی رفت و آمد و مشارکت سیاسی را شامل میشود. که عمده ترین آنها شامل موارد زیر است:
دختران از رفتن به مکتب و دانشگاه محروم شدهاند و هیچ روزنهای تاکنون برای بیرون شدن از این وضعیت پیدا نشدهاست. براساس گزارشها ۱۰۰۰ روز میشود که دختران بالاتر از کلاس ششم از رفتن به مکتب محروم شدهاند. که در مجموع سه میلیارد ساعت درسی است.
زنان از بسیاری از مشاغل خود اخراج شدهاند و بار سنگین تامین معاش خانواده بر دوش کودکان خانوادهها افتادهاست. البته آنعده از زنانی هم که هنوز هم در بخشهای پزشکی و یک سری نهادهای خارجی کار میکنند، به تازگی با فرمان ملا هبت الله، رهبر این گروه، معاش شان به پنج هزار افغانستان کاهش داده شدهاست.
حجاب اجباری به شدت مورد تاکید قرار گرفته و زنان مجبور به پوشیدن برقع شدهاند، گزارشها نشان میدهد که طالبان در بری ولایات به کودکان زیر ده سال برقع توزیع کردهاند.
حضور زنان به طور قابل توجهی محدود شده و زنان حق ندارند آزادانه در جامعه حضور یابند و از حقوق اولیه خود برخوردار باشند.
از سوی دیگر، رفتارهای خشونت بار علیه زنان در معضر عام به یکی دیگر از چالشهای جدی زنان مبدل شدهاست. طالبان به خیال تطبیق شریعت اسلامی، روزانه شماری از زنان را در پیش روی مردان در میدانهای عمومی شلاق میزنند. زندانهای طالبان پر است از زنان که گناه شان مشخص نیست و گزارشهای زیادی در مورد تجاوز به زنان در زندانهای طالبان منتشر شدهاست.
این اقدامات طالبان، تار و پود زندگی مردم افغانستان را از هم پاشیده و آیندهای تباه و تاریک را برای زنان و دختران رقم زدهاست. محرومیت از آموزش، فقدان فرصتهای شغلی، خشونت خانگی و جنسی، و سرکوب آزادیهای فردی، تنها بخشی از مصائبی است که زنان در افغانستان زیر سلطه طالبان متحمل میشوند.
گزارشگر ویژه سازمان ملل در ادامه تاکید میکند که جامعه جهانی نباید نسبت به این جنایت هولناک سکوت اختیار کند. او از کشورهای عضو سازمان ملل میخواهد که آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به عنوان جنایتی علیه بشریت به رسمیت شناخته و برای توقف آن اقدام کنند.
بنت همچنین خواستار اعمال فشار سیاسی و اقتصادی بر طالبان و حمایت از سازمانهای حقوق بشری فعال در افغانستان شدهاست. او همچنین از ارجاع پرونده جنایات طالبان علیه زنان به دادگاه بینالمللی کیفری برای تحقیق و محاکمه عاملان این جنایات حمایت میکند.
آنچه درآور است اینکه آپارتاید جنسیتی در افغانستان، فاجعهای انسانی است که در برابر چشمان جهان متمدن در حال وقوع است.
جهانی که در هر شبانه روز حتما یکی دو کشف واختراع بزرگ علمی توسط زنان و دختران در آن به ثبت می رسد. اما در گوشهی از آن، یک گروه قومی فاشیست قبیلهگرا از هیچ جنایتی برای از بین بردن تفکر انسانی زنان در افغانستان دریغ نمیکنند.