آفت مواد مخدر در افغانستان؛ جنگ و حضور نیروهای خارجی عامل افزایش این پدیده شوم

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام رضا سادات
۱۴۰۳/۰۴/۰۶
۱۰:۴۷ ق٫ظ
بازدید: 19

پایگاه خبری تحلیلی روایت : روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، یک روز مهم در تقویم جهانی است که هر ساله در ۲۶ جون به مناسبت مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد برگزار می شود. این روز به منظور آگاه سازی عمومی و مبارزه با پدیده مواد مخدر و اعتیاد در سراسر جهان برگزار می شود. در چهار دهه اخیر، متاسفانه کشت و قاچاق مواد مخدر از جمله مسائلی است که بر جامعه افغانستان تأثیرات بسیار زیان‌باری داشته و دارد. افغانستان در چند دهه گذشته و مخصوصا طی ۲۰ سال اخیر به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تریاک و هروئین در جهان تبدیل گردید که این صنعت غیرقانونی به طور مستقیم و غیرمستقیم تأثیرات به شدت منفی بر جامعه افغانستان داشته است.

روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، یک روز مهم در تقویم جهانی است که هر ساله در ۲۶ جون به مناسبت مبارزه با مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد برگزار می شود. این روز به منظور آگاه سازی عمومی و مبارزه با پدیده مواد مخدر و اعتیاد در سراسر جهان برگزار می شود.

در چهار دهه اخیر، متاسفانه کشت و قاچاق مواد مخدر از جمله مسائلی است که بر جامعه افغانستان تأثیرات بسیار زیان‌باری داشته و دارد. افغانستان در چند دهه گذشته و مخصوصا طی ۲۰ سال اخیر به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تریاک و هروئین در جهان تبدیل گردید که این صنعت غیرقانونی به طور مستقیم و غیرمستقیم تأثیرات به شدت منفی بر جامعه افغانستان داشته است.
متاسفانه بسیاری از خانواده‌ها در کشور در چند دهه گذشته با این افیون روبرو بوده اند و بعضی از افراد و اعضای خانواده‌ها در ۲۰ سال گذشته به مواد مخدر آغشته شده و زندگی شان برباد شد؛ از سوی هم این موضوع منجر به افزایش فساد، فقر، تعدی و انواع جرائم و جنایات نیز گردید که در هر کدام از مسائل در جای خودش قابل بررسی است.

در ۲۰ حضور نظامی آمریکا در افغانستان و بیشتر در مناطقی که جنگ بین طالبان و نیروهای خارجی و دولت وقت افغانستان در جریان بود، بیشترین کشت و تجارت و قاچاق مواد مخدر صورت می‌گرفت. بارها در آن زمان گزارش‌های منتشر شد که گویا طالبان از تجارت غیرقانونی مواد مخدر به عنوان یک منبع درآمد پرسود استفاده می‌کنند. در حالی‌که بعضی ها نقش نیروهای خارجی در گسترش تجارت تریاک را موثر می دانستند/می دانند. با این وجود، آنچه قابل توجه است، مواد مخدر در مناطق تحت کنترل طالبان و محلاتی که نیروهای خارجی بیشتر متمرکز بودند، به تجارت پرسود مبدل شده بود.

همچنین بخوانید: مجموع کمک‌های جاپان به افغانستان زیر تسلط طالبان به ۴۴۷ میلیون دالر افزایش یافت

ولایت هلمند کانونی اقتصادی برای گروه‌های مافیایی و تروریستی بود. با استناد به گزارش‌های سازمان‌های معتبر جهانی، ۹۰ درصد تریاک جهان از این ولایت بدست می آمد. این‌که چه ارتباطی بین حضور نیروهای آمریکایی و انگلیسی مستقر در هلمند و قندهار و ولایات جنوبی کشور و همچنین تحرکات بیشتر طالبان در این مناطق با افزایش کشت تریاک و صادرات مواد مخدر وجود دارد، جای بسی تامل دارد. زیرا دو طرف (طالبان و نیروهای آمریکایی) یکدیگر را به افزایش کشت و زمینه قاچاق آن متهم می‌کردند.

سازمان ملل در گزارشی در سال ۲۰۱۲، اراضی تحت کشت کوکنار در ولایت هلمند آن را این‌گونه اعلام کرد که یک روند افزایشی را پس از حضور نیروهای خارجی و تحرکات بیشتر طالبان نشان می‌دهد:
زمین های کشت مواد مخدر طی سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۲
۲۰۰۶: شصت و نُه هزار و ۳۲۴ هکتار
۲۰۰۷: یکصد و دو هزار و ۷۷۰ هکتار
۲۰۰۸: یکصد و سه هزار و ۵۹۰ هکتار
۲۰۰۹: شصت و نُه هزار و ۸۳۲ هکتار
۲۰۱۰: شصت و پنج هزار و ۴۵ هکتار
۲۰۱۱: شصت و سه هزار و ۳۰۷ هکتار
۲۰۱۲: هفتادو پنج هزار و ۱۶۵ هکتار

در حالی‌که امریکا و همپیمانانش پس از حادثه ۱۱سپتامبر به بهانه مبارزه با طالبان به عنوان صاحبان مزارع کشت خشخاش و به بهانه نابود کردن مزارع کشت مواد مخدر به افغانستان حمله کردند. در ابتدا موضوع مبارزه با مواد مخدر به عنوان یکی از اهداف اصلی حمله امریکا در افغانستان تعیین شده بود که البته بعدها موضوع دخالت پنهان قوای انگلستان و آمریکا در توسعه کشت مزارع خشخاش و گسترش این تجارت از سوی برخی رسانه ها مطرح شد.

همچنین بخوانید: نگاه اشغالی آی اس آی به جنوب افغانستان

بسیاری همان زمان این مسئله را پیش کشیدند که روند رو به افزایش تولید مواد مخدر در افغانستان یک پدیده اتفاقی نبوده و همواره همراهی و حمایت آمریکا و غرب را داشته است؛ چرا که در دست داشتن بازار مواد مخدر برای مقامات آمریکا و انگلیس در خور توجه بوده است و با توجه به اینکه ولایت هلمند بیشترین میزان تولید تریاک را در سایر ولایات افغانستان دارد؛ لذا تلاش انگلیس از ابتدای حضور نظامی خود در افغانستان برای استقرار بیشترین نیروی خود در این ولایت تصادفی نبوده است.

به هر حال، با افزایش کشت کوکنار و مصرف مواد در کشور، جرایم و خشونت در جامعه نیز افزایش یافت. افرادی که به مصرف مواد مخدر وابسته شدند/ هستند، به دنبال پول برای تأمین نیازهای خود هستند و به جرایم مانند دزدی، قاچاق و خشونت روی می‌آورند. این وضعیت باعث ناامنی و عدم پایداری در جامعه می‌شود و تأثیرات بسیار منفی بر روابط اجتماعی دارد. بنابر این، نیاز به تلاش‌های جدی جمعی مخصوصا خانواده‌ها و افراد جامعه برای کنترل و پایان دادن به این پدیده هنجار شکن احساس می‌گردد.

نوشته های مرتبط :