ملا علیه ملا

دسته: تحلیل
نویسنده: کامران کاوش
1403/02/22
9:52 ق.ظ
بازدید: 109

پایگاه خبری تحلیلی روایت : به‌ تعبیر نویسنده مصری، فهمی هویدی حکومت طالبان حکومت ملاهاست. ملاها در حرکت طالبان اکثریت را تشکیل می‌دهند و بیشتر اعضای این حرکت از مدارس دینی فارغ شده‌اند. مدارس پاکستانی با رویکرد دیوبندی نقطه‌ی وصل ملاهای درون طالبان به‌شمار می‌رود. طالبان از همین مجرا و با همین نام توانسته‌اند، ملاهای غیرپشتون را به خود جلب و جذب نمایند و از آن‌ها سربازگیری کنند. از آنجا که اکثریت ملاهای افغانستان در مدارس دینی پاکستان درس خوانده‌اند، میان ملاها آشنایی و شناخت قدیمی وجود دارد. مدرسه و افراطیت، ملاهای پشتون و غیرپشتون را به هم وصل نموده‌است.

به‌ تعبیر نویسنده مصری، فهمی هویدی حکومت طالبان حکومت ملاهاست. ملاها در حرکت طالبان اکثریت را تشکیل می‌دهند و بیشتر اعضای این حرکت از مدارس دینی فارغ شده‌اند. مدارس پاکستانی با رویکرد دیوبندی نقطه‌ی وصل ملاهای درون طالبان به‌شمار می‌رود. طالبان از همین مجرا و با همین نام توانسته‌اند، ملاهای غیرپشتون را به خود جلب و جذب نمایند و از آن‌ها سربازگیری کنند. از آنجا که اکثریت ملاهای افغانستان در مدارس دینی پاکستان درس خوانده‌اند، میان ملاها آشنایی و شناخت قدیمی وجود دارد. مدرسه و افراطیت، ملاهای پشتون و غیرپشتون را به هم وصل نموده‌است.

شکی نیست که حرکت طالبان از بدو ظهور تاکنون برپایه‌ی افراطیت و افغانیت بنا یافته‌است. بیشتر طرف‌داران، اعضای این حرکت و رهبران آن‌را پشتون‌ها تشکیل می‌دهند و این حرکت ساختار به شدت قوم‌محور دارد، اما طالبان همواره تلاش نموده‌اند که طوری وانمود کنند که آن‌ها قوم‌گرا نیستند و حرکت و حکومت‌ آن‌ها همه‌شمول است و همه‌ی اقوام در آن حضور دارند. ملاهای غیرپشتون نیز به گمان این‌که طالبان یک حرکت دینی و ملی است به این گروه پیوستند و یا دست‌کم از روی اجبار یا مصلحت و یاهم ترس حکومت طالبان را تایید و حمایت نمودند و می‌نمایند. پس از حاکمیت طالبان، بارها از سوی ملاهای غیرپشتون برعلیه طالبان انتقادات شدید صورت گرفته‌است و این ملاها، طالبان را به قوم‌گرایی و بی‌عدالتی متهم کرده‌اند.

در تازه‌ترین مورد، انتقادات شدید مولوی یحیی عنابی، روحانی اهل پنجشیر توجه رسانه‌ها و کاربران صفحات اجتماعی را به خود جلب کرده‌است . این روحانی در حضور معاون ریاست الوزار، وزیر امر بالمعروف، وزیر تجارت و دیگر مقامات بلندپایه‌ای طالبان، شدیدا از بی‌عدالتی و قوم‌گرایی این‌ گروه انتقاد می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد تا شریعت را تطبیق نمایند و از قوم‌گرایی جلوگیری کنند.

همچنین بخوانید: طالبان از آغاز کار ساخت ۱۴۰۰ خانه به کمک چین برای اعضای خود خبر داد

مولوی یحیی، روحانی جنجالی است و هرزگاهی سخنان او غوغا برپا می‌کند. گرچند این روحانی از لحاظ فکری و عقیدتی مانند طالبان می‌اندیشد و افکار تندروانه‌ای دارد، اما چرا این‌بار این روحانی برعلیه طالبان سخن گفت؟

بی عدالتی و ستم‌گری

نظام طالبان، نظام ستم‌گر و سرکوب‌گر است و در زیر چتر آن از عدالت اجتماعی خبری نیست. بارها مردم از ستم طالبان شکایت نموده‌اند، اما نه‌تنها که شکایت‌های آن‌ها شنیده نشده‌است، بلکه به بدترین شیوه صدای اعتراض آن‌ها خاموش شده‌است و سرکوب شده‌اند. طالبان به کسی حق اعتراض در برابر بی‌عدالتی و ستم‌گری را نمی‌دهند و صدای هر معترضی را خفه می‌نمایند. مولوی یحیی که خود شاهد بی‌عدالتی‌ها و ستم‌گری‌های طالبان بوده‌است، به شدت از آن‌ها انتقاد می‌نماید و می‌گوید: «عدالت اجتماعی از پیامبر بدخشان تا پنجوایی کندهار باید یکسان تطبیق شود.» معنای سخن این روحانی این ‌است که اکنون در نظام طالبان عدالت اجتماعی وجود ندارد و قانون برهمه‌گان یکسان تطبیق نمی‌گردد. این که یک ملا حامی طالبان از عدالت اجتماعی حرف می‌زد و آن‌را ضروری می‌داند، نکته‌ی مثبت است و نشان می‌دهد که این روحانی به کنه و چهره اصلی طالبان پی‌برده‌است.

افزایش قوم‌گرایی

در رژیم طالبان قوم‌گرایی بیداد می‌‌نماید و طالبان پشتون، اقوام دیگر را به بهانه‌های مختلف آزار و اذیت می‌کنند و با نگاه تبعیض‌آمیز به اقوام دیگر نگاه می‌نمایند. نظام طالبان یک نظام قوم‌گرا و متعصب است. تعصب بی‌حد و قوم‌گرایی طالبان سبب گردیده‌است که طرف‌داران غیر پشتون این گروه هرزگاهی صدای انتقاد خود را بلند نمایند. این سخنان مولوی یحیی نیز به حوادث اخیر در بدخشان و قوم‌گرایی طالبان بی ربط نیست. ملاهای غیر پشتون حامی طالبان به خوبی درک کرده‌اند که داعیه طالبان داعیه قومی است و در نظام طالبان شهروندان درجه دوم و سوم وجود دارد و نظام طبقاتی حاکم است. مولوی یحیی می‌گوید:« هم‌پذیری، وحدت امت اسلامی، وحدت مردم افغانستان به ادعا و شعار به دست نمی‌آید… .»

همچنین بخوانید: باشندگان بدخشان: 'طالبان پشتون' قرارگاه نظامی ولسوالی ارگو را ترک کردند

عدم تطبیق شریعت

مولوی یحیی از طالبان می‌خواهد تا شریعت را تطبیق نمایند. او می‌گوید:« سه سال می‌شود که ما ندیدیم یک حکم خدا در اینجا [پنجشیر] تطبیق شود.»

ملاها به خاطری از طالبان حمایت کردند که گمان می‌نمودند، طالبان شریعت اسلامی -البته شریعت مورد نظر آن‌ها- را تطبیق می‌نمایند. اما اکنون که می بینند، تطبیق شریعت تنها شعار بوده‌است و میان نظام پیشین و نظام کنونی در این مورد تفاوتی وجود ندارد، از رژیم طالبان انتقاد می‌نمایند. اگر آدم خوب دقت نماید و حرکت طالبان را از بدو ظهور تاکنون مورد بررسی قرار بدهد، به‌خوبی درک خواهد کرد که طالبان در زیر پوشش دین، اهداف قومی خود را عملی می‌نمایند و ادامه فاشیست‌های قبلی اند و در همین مسیر حرکت می‌کنند.

در نظام طالبان، قوم‌گرایی افزایش یافته‌است و در آن عدالت اجتماعی وجود ندارد و شریعت اسلامی تطبیق نمی‌گردد. به‌نظر من، این موارد سبب گردیده‌است، تا مولوی یحیی، روحانی مشهور و جنجالی به شدت از این گروه انتقاد نماید و از آن‌ها بخواهد تا قوم‌گرایی را ترک نمایند و عدالت اجتماعی و شریعت را تطبیق کنند.

نوشته های مرتبط :