مساله کریکت؛ نافرمانی، اطاعت خودخواسته و اطاعت بد

دسته: تحلیل
نویسنده: تحریریه روایت
1403/10/23
5:27 ب.ظ
بازدید: 27

پایگاه خبری تحلیلی روایت : اریک فروم هم در مذمت اطاعت می گوید که اگر تاریخ تمدن بشریت با نافرمانی آغاز شده است، روزی اطاعت به آن پایان خواهد داد. ادبیات وسیعی در مذمت اطاعت نگاشته شده و یکی از معروف ترین آن ها همان کتاب “آیشمن در اورشلیم” است که نشان می دهد آنچه نسل کشی یهودیان در آلمان نازی را تسهیل کرد، فرهنگ اطاعت بود. آیشمن در دادگاه اورشلیم مدعی شده بود که من از کوچکی یاد گرفته بودم که اطاعت کنم و من آدم شروری نیستم بلکه فقط از دستورهای هیتلر اطاعت کرده ام.

مشکل ویژه ی با بازی کریکت نداریم، بلکه مساله ما مبارزه با عادی سازی طالبان و تطهیر این گروه است.
ما همانگونه ای که عادی سازی طالبان توسط تیم کریکت را نکوهش می کنیم با تطهیر این گروه از سوی سایر اصناف و اقشار نیز مخالفیم و آن را نکوهش کرده ایم.
تطهیرکردن طالبان و عادی سازی این گروه به معنای تطهیر و عادی سازی ستم گری، جنایت، نقض حقوق بشر و آپارتاید جنسیتی در افغانستان است.
کسی که آگاهانه یا عمدا به تطهیرگری و عادی سازی طالبان متوسل شود، در واقع در ارتکاب این جنایات سهم گرفته است.
ما در مواجهه با شرارت های طالبان ناگزیریم یکی از این سه حالت را برگزینیم:
نافرمانی
از نظر ما وضعیت آرمانی این است که همه اقشار در برابر طالبان نافرمانی کنند.
نافرمانی در برابر طالبان می تواند بنیاد این حکومت را براندازد.
من باری از ریچارد رورتی می خواندم که گفته بود: “عدالت اجتماعی در آمریکا بسا بیشتر از برگه های رای مرهون نافرمانی مدنی است.”
این را مبارزات عدالت خواهانه مارتین لوترکینگ در آمریکا و نلسون ماندیلا در آفریقای جنوبی و مهاتما گاندی در هندوستان نیز تایید می کند.
اطاعت خودخواسته نکنیم!
اگر نافرمانی ممکن نیست، حداقل از طالبان اطاعت خودخواسته نکنیم.
بنیاد ستم طالبان و هر رژیمی توتالیتر دیگری بر اطاعت شهروندان استوار است. شماری بسیاری از سر ترس یا از سر چاپلوسی از طالبان اطاعت می کنند. این اطاعت باعث می شود که آن ها ابزار کافی برای سرکوب کافی شهروندان در اختیار داشته باشند.
دولا بوئسی درست می گوید که: ”
«او از کجا چشمان کافی برای جاسوسی از تو به دست آورده، اگر خودت آن را فراهم نکرده باشی؟ چگونه می‌تواند این همه بازو داشته باشد که با آن تو را بزند اگر آن‌ها را از تو قرض نگرفته باشد؟ پاهایی که شهرهایت را زیر پا می‌گذارند، اگر مال تو نباشند، آن‌ها را از کجا می‌آورد؟»
اریک فروم هم در مذمت اطاعت می گوید که اگر تاریخ تمدن بشریت با نافرمانی آغاز شده است، روزی اطاعت به آن پایان خواهد داد.
ادبیات وسیعی در مذمت اطاعت نگاشته شده و یکی از معروف ترین آن ها همان کتاب “آیشمن در اورشلیم” است که نشان می دهد آنچه نسل کشی یهودیان در آلمان نازی را تسهیل کرد، فرهنگ اطاعت بود. آیشمن در دادگاه اورشلیم مدعی شده بود که من از کوچکی یاد گرفته بودم که اطاعت کنم و من آدم شروری نیستم بلکه فقط از دستورهای هیتلر اطاعت کرده ام.
اطاعت بد
اگر وضعیت طوری است که ناگزیرید اطاعت کنید، آنچه را که فلاسفه تجویز می کنند، اطاعت بد است.
فردیک گرو از تعبیر دیگری استفاده می‌کند: «تسلیم زاهدانه». تسلیم زاهدانه، یعنی اطاعت حداقلی و اطاعت بد. یعنی این‌که اطاعت کنید، اما هر بار به دنبال این باشید که کم‌تر از پیش دستورها را اجرا کنید یا به صورت ناقص اجرا کرده و در روند اجرای فرامین کارشکنی کنید. تسلیم زاهدانه، یعنی اطاعت با رفتار بد و اراده‌ی رنجور.
اگر بخواهیم این موضوع را با یک مثال روشن کنیم، ناگزیریم که به «۱۰ فرمان یک دنمارکی» در هنگام اشغال دنمارک توسط آلمان نازی اشاره کنیم.
در این متن، از دنمارکی‌ها نخواسته بودند که علیه آلمان شورش مسلحانه کنند، بلکه از شهروندان آن کشور خواسته بودند که: « برای آلمانی‌ها کم کار کنید، آهسته کارکردن برای آلمانی‌ها را تمرین کنید، تمام آن‌چه را که ممکن است برای آلمانی‌ها سودآور باشند، نابود کنید، تمام حمل و نقل‌ها را برای آلمان کُند کنید، روزنامه‌ها و فیلم‌های آلمانی‌ها را تحریم کنید، و از فروشگاه‌های آلمانی‌ها خرید نکنید.»
یا در فرانسه، مردم در برابر اشغال آلمان، به این استراتژی متوسل شدند: تحریم، پیش‌روی کُند در محیط کار و سهل‌انگاری حساب‌شده.
خلاصه اینکه تطهیر طالبان و عادی نمایی آن شرارت های این گروه، در ردیف “اطاعت مازاد” دسته بندی می شود.
اطاعت مازاد، یعنی اینکه چیزی را که طالبان از شما نخواسته است اما از سر چاپلوسی و یا ترس، آن را به سود طالبان انجام می دهید.
این قابل قبول نیست، و این به نحوی شراکت در جرم و جنایت آنان است.