شاعر فحاش یا منتقد اجتماعی؟؛ نقدی بر نوشته‌ها و اشعار هادی میران

دسته: تحلیل
نویسنده: حیدر بخشی
1404/02/30
10:34 ق.ظ
بازدید: 520

پایگاه خبری تحلیلی روایت : هادی میران از شاعران معاصر این سرزمین است که علاوه بر نثر، به نظم نیز می‌پردازد. اما آنچه آثار او را متمایز کرده، نه تنها سبک یا پیام، بلکه استفاده فراوان و گاه زننده از واژگان رکیک در اشعارش است. ما آموخته‌ایم که شاعر یا نویسنده باید با ادبیات و اخلاق آشنا باشد. چرا که ادبیات، از ریشه “ادب” می‌آید و شاعر با رفتار و گفتار خویش، باید الگوی اخلاقی برای مخاطب باشد و نه منبع ابتذال. در ادبیات کلاسیک نیز اشعاری با مضامین غیراخلاقی دیده می‌شود، اما بزرگان شعر فارسی مانند مولانا، سعدی، عبید زاکانی یا حتی ایرج میرزا، با استفاده از زبان هزل، طنز و استعاره، مفاهیمی عمیق و گاه انتقادی را بیان کرده‌اند. آن‌ها هرگز به بی‌ادبی صرف بسنده نکردند، بلکه هدفشان آگاهی‌بخشی و اصلاح جامعه بود. اما در مورد هادی میران، باید پرسید: آیا او نیز پیرو سنت هزل‌سرایان گذشته است؟ پاسخ، متأسفانه، منفی است. اشعار او نه تنها طنز و انتقاد را در خود ندارند، بلکه بیشتر حاوی فحاشی‌های مستقیم‌اند؛ بی‌هیچ لایه معنایی یا هدف اصلاح‌گرایانه.

هادی میران از شاعران معاصر این سرزمین است که علاوه بر نثر، به نظم نیز می‌پردازد. اما آنچه آثار او را متمایز کرده، نه تنها سبک یا پیام، بلکه استفاده فراوان و گاه زننده از واژگان رکیک در اشعارش است. ما آموخته‌ایم که شاعر یا نویسنده باید با ادبیات و اخلاق آشنا باشد. چرا که ادبیات، از ریشه “ادب” می‌آید و شاعر با رفتار و گفتار خویش، باید الگوی اخلاقی برای مخاطب باشد و نه منبع ابتذال.
در ادبیات کلاسیک نیز اشعاری با مضامین غیراخلاقی دیده می‌شود، اما بزرگان شعر فارسی مانند مولانا، سعدی، عبید زاکانی یا حتی ایرج میرزا، با استفاده از زبان هزل، طنز و استعاره، مفاهیمی عمیق و گاه انتقادی را بیان کرده‌اند. آن‌ها هرگز به بی‌ادبی صرف بسنده نکردند، بلکه هدفشان آگاهی‌بخشی و اصلاح جامعه بود.
اما در مورد هادی میران، باید پرسید: آیا او نیز پیرو سنت هزل‌سرایان گذشته است؟ پاسخ، متأسفانه، منفی است. اشعار او نه تنها طنز و انتقاد را در خود ندارند، بلکه بیشتر حاوی فحاشی‌های مستقیم‌اند؛ بی‌هیچ لایه معنایی یا هدف اصلاح‌گرایانه.

در ادامه، برخی از اشعار او را بررسی می‌کنیم:

۱. شعر درباره انیسه شهید شعری که برای انیسه شهید سروده شده، نمونه‌ای از هزلیات فحاش است. در این شعر به جای تحلیل یا نقد، از واژگان زننده استفاده شده که از لحاظ اخلاقی و تربیتی کاملاً مردود است. سرودن چنین اشعاری درباره یک دختر پاکدامن همچون انیسه شهید نه تنها غیرقابل توجیه، بلکه نوعی بی‌احترامی به شأن زنان و ارزش‌های انسانی است. چنین برخوردهایی باید از سوی دیگر شاعران و اهل قلم محکوم شود.

۲. شعر درباره داکتر عبدالله عبدالله در این شعر، شاعر نام خداوند را با توهین آغاز می‌کند و سپس به حضرت علی (رض) نیز اهانت روا می‌دارد. این نه تنها تجاوز به حدود اخلاق و ادب است، بلکه از دیدگاه دینی نیز گناهی بزرگ محسوب می‌شود. شاعر با این اشعار، نه فقط داکتر عبدالله، بلکه مقدسات دینی را هدف قرار داده است. توهین به خداوند و اولیای دین، هیچ‌گاه نشانه آزادی بیان نبوده، بلکه نشان از بی‌خردی و ناآگاهی دارد.

۳. شعر موسوم به “سرود مقاومت ملی” در این شعر، هادی میران مردم افغانستان را “گنده” خطاب کرده است. این توهین مستقیم به ملت و هویت ملی است. وطن‌دوستی ایجاب می‌کند که با قلم خود به دنبال اصلاح باشیم، نه تخریب. شاعرانی که چنین واژگانی را برای مردم خویش به کار می‌برند، نه تنها در مسیر آگاهی‌بخشی حرکت نمی‌کنند، بلکه چهره‌ای زشت از ادبیات معاصر ترسیم می‌کنند.

نتیجه‌گیری: هادی میران به‌جای بهره‌گیری از ابزار هزل و طنز برای نقد اجتماعی، مسیر فحاشی و بی‌ادبی را در پیش گرفته است. وظیفه اهل قلم است که در برابر چنین رفتارهایی سکوت نکنند و با زبان خرد، ادب و اخلاق، مرز میان نقد سازنده و فحاشی مخرب را به‌روشنی نشان دهند.

نوشته های مرتبط :