ایران در آزمون پیروزی تاریخی؛ تهدید موجودیتی و اولین شکست بزرگ اسراییل

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1404/03/26
12:14 ب.ظ
بازدید: 17

پایگاه خبری تحلیلی روایت : صبح روز ۲۶ جوزا/خرداد، ایران در پاسخ و تجاوزات اسراییل، موج جدید حملات موشکی را انجام داد. براساس گزارش‌ها ایران در واکنشی قاطع با شلیک صدها موشک و پهپاد، اهداف نظامی و زیرساختی در سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار داد. طبق گزارشات اولیه رژیم اسرائیل، این حمله گسترده که با عبور از لایه‌های دفاعی پیچیده دشمن همراه بود، منجر به تخریب مراکز نظامی و زیرساخت‌های مهم و تلفات انسانی قابل توجه تا لحظه تنظیم این مطلب، (حدود ۲۰۰ کشته و زخمی گزارش شده) گردید. این رویداد نه تنها انتقام‌گیری ایران، بلکه آغاز فصلی جدید از موازنه قوا و محاسبات راهبردی در منطقه است که از چندین زاویه کلیدی نیازمند توجه می‌باشد.

صبح روز ۲۶ جوزا/خرداد، ایران در پاسخ و تجاوزات اسراییل، موج جدید حملات موشکی را انجام داد. براساس گزارش‌ها ایران در واکنشی قاطع با شلیک صدها موشک و پهپاد، اهداف نظامی و زیرساختی در سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار داد. طبق گزارشات اولیه رژیم اسرائیل، این حمله گسترده که با عبور از لایه‌های دفاعی پیچیده دشمن همراه بود، منجر به تخریب مراکز نظامی و زیرساخت‌های مهم و تلفات انسانی قابل توجه تا لحظه تنظیم این مطلب، (حدود ۲۰۰ کشته و زخمی گزارش شده) گردید. این رویداد نه تنها انتقام‌گیری ایران، بلکه آغاز فصلی جدید از موازنه قوا و محاسبات راهبردی در منطقه است که از چندین زاویه کلیدی نیازمند توجه می‌باشد.

تجاوز صهیونیستی: نقض آشکار حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد

نقطه آغاز این درگیری، تجاوز آشکار و غیرقانونی رژیم صهیونیستی به خاک ایران بود. این اقدام یکجانبه، نقض صریح اصول بنیادین منشور ملل متحد، به ویژه اصل منع توسل به زور و احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهاست. حمله به خاک یک کشور عضو سازمان ملل بدون مجوز شورای امنیت، مصداق بارز تجاوز نظامی است و به شدت محکوم می‌باشد. این تجاوز، پایه مشروعیت هرگونه پاسخ متقابل از سوی ایران را بر اساس حق دفاع مشروع منشور ملل متحد، تثبیت می‌کند.

خیانت آمریکایی: اثبات بی‌اعتباری و نقش مستقیم در تجاوز

رهبر جمهوری اسلامی ایران همواره بر غیرقابل اعتماد بودن ایالات متحده تاکید داشته‌اند. تجاوز اسرائیل به وضوح این گزاره را اثبات کرد. اسرائیل بدون حمایت لجستیکی، اطلاعاتی و سیاسی گسترده و به ویژه “چراغ سبز” واشنگتن، قادر به انجام چنین تجاوز گسترده‌ای نبود. این همکاری تنگاتنگ، مسئولیت مشترک آمریکا در این اقدام غیرقانونی را ثابت می‌کند. اعلامیه علنی دونالد ترامپ مبنی بر آگاهی و کمک به حمله اسرائیل، نه تنها نقش مستقیم آمریکا را برملا ساخت، بلکه نمونه‌ای فاحش از عهدشکنی و بدعهدی این کشور بود؛ آن هم در شرایطی که مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا در جریان بود. این اقدام، اعتمادپذیری هرگونه تعهد آمریکایی را در آینده به شدت زیر سوال می‌برد.

اشتباهات محاسباتی راهبردی رژیم صهیونیستی

اسرائیل با انگیزه‌هایی همچون بهره‌گیری از ضربه اطلاعاتی (احتمالاً ناشی از نفوذ) یا منافع انتخاباتی نتانیاهو، به ایران تجاوز کرد، اما در دو محاسبه کلیدی دچار اشتباه فاحش شد. رژیم صهیونیستی به شدت روی اعتراضات داخلی ایران و واکنش مثبت بخشی از مردم به حمله خود حساب باز کرده بود. تصور آنان این بود که با آغاز تجاوز، موجی از نارضایتی به خیابان‌ها سرازیر شده و مشروعیت نظام را تضعیف می‌کند. اما واکنش مردم ایران، افتخارآفرین و یکپارچه بود. اکثریت قاطع جامعه در دفاع از تمامیت ارضی و امنیت ملی، صف‌آرایی کرده و معدود عناصر همراهی‌کننده با دشمن، با انزجار عمومی مواجه شدند. این وحدت شگفت‌انگیز، نه تنها محاسبات دشمن را برهم زد، بلکه به نقطه اتکای اصلی ایران در این نبرد تبدیل شد. اسرائیل گمان می‌کرد با ضربه اولیه (شهادت فرماندهان و حمله به پدافند)، توان نظامی ایران برای پاسخ‌گویی موثر را نابود کرده است. اما پاسخ سریع، گسترده و دقیق موشکی ایران که با عبور موفق از سامانه‌های پدافندی پیشرفته اسرائیل (مانند گنبد آهنین و دیویدکمان) به اهداف حساس اصابت کرد و همچنین احیای نسبی و کارآمد پدافند ایران (به ویژه در تهران)، این توهم را درهم شکست. این پاسخ، نشان داد که “بازی” بسیار دشوارتر و پیچیده‌تر از تصورات خوشبینانه رژیم صهیونیستی است و توازن قوا به نفع ایران تغییر یافته است.

موفقیت موج نخست و چالش‌های پیش‌رو: تاب‌آوری و گسترش نیافتن درگیری

موج حملات موشکی ایران موفقیت‌آمیز و شوک‌آور بوده که دشمن هنوز در حال بازیابی است. پیش‌بینی می‌شود تمرکز بعدی اسرائیل بر ترور مسئولان غیرنظامی و حمله به زیرساخت‌های حیاتی ایران (انرژی، آب) باشد. این امر خطر گسترش دامنه درگیری را به آمریکا و کشورهای منطقه افزایش می‌دهد. با این حال، راهبرد جمهوری اسلامی تاکنون بر مهار سطح درگیری متمرکز بوده است. ایران علیرغم نقش آشکار آمریکا، تلاش کرده کلید ورود مستقیم آن به جنگ را در دست اسرائیل نگه دارد. این هوشمندی راهبردی، ایران را در افکار عمومی جهانی به عنوان آغازگر معرفی نکرده و مشروعیت اقدام دفاعی آن را حفظ می‌کند. نظام، همراهی مردم و جامعه جهانی را بر هزینه‌های سنگین‌تر ناشی از جنگ گسترده، ترجیح داده است. این انتخاب، نیازمند حفظ حمایت مردمی در داخل است.

سناریوهای پایان درگیری: بازی با حاصل‌جمع صفر و نقش فشار اقتصادی

به نظر می‌رسد طرف مقابل (اسراییل و امریکا) وارد یک بازی با حاصل‌جمع صفر شده‌اند، جایی که پیروزی یکی مستلزم شکست کامل دیگری است. با توجه به پشتیبانی مردمی قوی، قدرت آفندی اثبات‌شده (موشکی) و احیای پدافند، شکست ایران منتفی به نظر می‌رسد. کوتاه‌ترین مسیر پایان جنگ، مداخله آمریکا برای مهار اسرائیل است. اما واشنگتن تنها زمانی دست به این کار می‌زند که منافع حیاتی‌اش به شدت تهدید شود. گسترش جنگ به پایگاه‌های آمریکا و کشورهای همپیمانش در منطقه، می‌تواند منجر به اختلال شدید در عرضه نفت و افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها گردد. دونالد ترامپ، به دلیل حساسیت به تورم و وضعیت اقتصادی آمریکا، در برابر افزایش بلندمدت قیمت نفت بسیار آسیب‌پذیر است. نگرانی کشورهای منطقه مانند عربستان و امارات از بی‌ثباتی گسترده نیز بر آمریکا فشار می‌آورد. ترکیب فشار اقتصادی (نفت) و فشار سیاسی متحدان منطقه‌ای می‌تواند واشنگتن را ناگزیر به مهار اسرائیل و وادار کردن نتانیاهو به پذیرش شکستی کند که به احتمال زیاد به پایان کار او نیز می‌انجامد. اگر اسرائیل به توانایی حمله به اهداف حیاتی ایران نرسد یا آمریکا مانع آن شود، جنگ ممکن است به صورت فرسایشی ادامه یابد. در این سناریوی طولانی‌مدت، تقویت تدریجی پدافند ایران و کاهش آسیب‌پذیری‌های آن محتمل است. تداوم این وضعیت با هزینه‌های سنگین برای اسرائیل، در نهایت می‌تواند به سقوط دولت نتانیاهو و تضعیف پایدار این رژیم منجر شود.

سخن آخر

حمله موشکی بی‌سابقه ایران به اسرائیل، نقطه عطفی تعیین‌کننده در تاریخ منازعات منطقه است. این اقدام که در چارچوب حق دفاع مشروع و در پاسخ به تجاوز آشکار رژیم صهیونیستی و با حمایت آمریکا صورت گرفت، نه تنها توان بازدارندگی و ضربتی ایران را به نمایش گذاشت، بلکه اشتباهات راهبردی فاحش دشمن را آشکار کرد. موفقیت اولیه ایران در عبور از سد دفاعی اسرائیل و اصابت به اهداف حیاتی، توازن قوا را تغییر داده است. آینده این درگیری پیچیده، به عواملی مانند حفظ وحدت و تاب‌آوری مردم ایران، توانایی اسرائیل در جبران شکست اولیه و تحمل هزینه‌ها، و مهم‌تر از همه، واکنش آمریکا در قبال فشارهای اقتصادی و سیاسی فزاینده بستگی دارد. در کوتاه‌مدت، فشار بر نتانیاهو برای پذیرش شکست و جلوگیری از گسترش فاجعه‌بارتر جنگ، کلیدی است. در میان‌مدت و بلندمدت، این رویارویی می‌تواند بنیان‌های امنیتی منطقه را دگرگون کرده و آینده رژیم صهیونیستی را با پرسش‌های وجودی مواجه سازد. ایران با پاسخ قاطع خود، هزینۀ تجاوز به خاکش را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش داده و وارد فاز جدیدی از بازدارندگی شده است.

نوشته های مرتبط :