افغانستان در نگاه امام خمینی؛ تاکید بر مقاومت تا وحدت شیعه و سنی و مبارزه با ظلم و اشغال

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1404/03/14
12:19 ب.ظ
بازدید: 26

پایگاه خبری تحلیلی روایت : امام خمینی نه تنها رهبر انقلاب اسلامی ایران بود، بلکه به عنوان یک مرجع دینی و سیاسی، همواره دغدغه سرنوشت تمام مسلمانان جهان را داشت. در این میان، افغانستان جایگاه ویژه‌ای در اندیشه و سخنان ایشان داشت. امام خمینی، مردم افغانستان را مجاهدان راستینی می‌دانست که در برابر اشغالگران ایستاده‌اند و با وجود تفاوت‌های مذهبی، برادران دینی ایران هستند. نگاه عمیق امام خمینی(ره) به افغانستان، حمایت ایشان از مبارزات ضداستعماری مردمان کشور و تأکید بر وحدت شیعه و سنی، بخشی از دیدگاه های مطرح شده وی راجع به افغانستان است.

امام خمینی نه تنها رهبر انقلاب اسلامی ایران بود، بلکه به عنوان یک مرجع دینی و سیاسی، همواره دغدغه سرنوشت تمام مسلمانان جهان را داشت. در این میان، افغانستان جایگاه ویژه‌ای در اندیشه و سخنان ایشان داشت. امام خمینی، مردم افغانستان را مجاهدان راستینی می‌دانست که در برابر اشغالگران ایستاده‌اند و با وجود تفاوت‌های مذهبی، برادران دینی ایران هستند. نگاه عمیق امام خمینی(ره) به افغانستان، حمایت ایشان از مبارزات ضداستعماری مردمان کشور و تأکید بر وحدت شیعه و سنی، بخشی از دیدگاه های مطرح شده وی راجع به افغانستان است.

حمایت بی‌قید و شرط از مجاهدین افغانستان

امام خمینی از همان ابتدای تجاوز شوروی به افغانستان (۱۹۷۹)، موضعی روشن و قاطع در حمایت از مردمان کشور اتخاذ کردند. وی اشغال افغانستان را نه تنها حمله به یک کشور مسلمان، بلکه تجاوز به تمام جهان اسلام می‌دانستند. وی در پیامی تاریخی خطاب به مجاهدین افغانستانی گفته بود: شما در خط مقدم جهاد علیه کفر جهانی ایستاده‌اید. مقاومت شما، حماسه‌ای است که تاریخ اسلام را زنده نگه می‌دارد.
از سویی هم امام خمینی با درک شرایط سخت افغانستان، ایران را به پشتیبانی همه‌جانبه از مجاهدین ــ اعم از شیعه و سنی تشویق کرد. کمک‌های ایران در آن دوران شامل حمایت‌های سیاسی، نظامی و همچنین پذیرش آوارگان افغانستانی بود. فراموش نکنیم که در آن سال‌ها انقلاب ایران نیز تازه به پیروزی رسیده بود و همچنین ایران با تجاوز عراق به این کشور مواجه شده بود. با تمام این مشکلات اما تاکید امام خمینی بر حمایت از مردم افغانستان در مقابل اشغال شوروی بود.

اتحاد شیعه و سنی: توصیه امام خمینب به مردم افغانستان

یکی از محوری‌ترین نکات در سخنان امام خمینی درباره افغانستان، تأکید بر وحدت میان شیعیان و اهل سنت کشور بود. وقتی در این زمینه جستجو می کردم، به این سخن وی برخوردم که خطاب به مردم و مجاهدان کشور گفته بود: «اختلاف میان شیعه و سنی، ساخته دشمنان اسلام است. افغانستان باید از این تله دوری کند.»
با توجه به تاکید بر حمایت امام خمینی از مردمان کشور و همچنین مجاهدین و جریانات شیعه و سنی و البته تلاش های در راستای اتحاد، می توان گفت که امام خمینی باور داشتند که اگر گروه‌های جهادی افغانستان به جای درگیری داخلی، متحد می‌شدند، اشغالگران شوروی هرگز نمی‌توانستند برای سال‌ها در این کشور بمانند. ایشان حتی در ملاقات با رهبران مجاهدین، آن‌ها را به دوری از اختلافات فرقه‌ای توصیه کردند.

هشدار درباره توطئه‌های استکبار در افغانستان

امام خمینی(ره) بر خلاف های بعضی از ملاهای ساده لوح آن روز، با بینش عمیق سیاسی خود، همواره نسبت به نقشه‌های پشت پرده در افغانستان هشدار می‌دادند. ایشان معتقد بودند که آمریکا و غرب پس از شوروی، به دنبال نفوذ در این کشور هستند: سخنی از امام خمینی نقل و قول می شود که گفته بکد: «افغانستان را می‌خواهند به میدان جنگ تبدیل کنند تا مسلمانان را به جان هم بیندازند.»
این پیش‌بینی امام خمینی به واقعیت نیز پیوست؛ پس از خروج شوروی، جنگ‌های داخلی و ظهور گروه‌های افراطی مانند طالبان، افغانستان را به صحنه درگیری‌های نیابتی تبدیل کرد.

مردم افغانستان در کلام امام: ستایش از مقاومت و پایداری

یکی از مهترین نکات، تمجید امام خمینی از مردم افغانستان است. امام خمینی(ره) همواره از روحیه مقاومت و استقامت مردمان کشور تمجید می‌کردند. وی باری در یکی از سخنرانی های خود گفته است: ملت افغانستان ثابت کرده‌اند که با ایمان و وحدت، می‌توان در برابر ابرقدرت‌ها ایستاد.
بازهم این نکته قابل تاکید است که امام خمینی حتی در اوج جنگ تحمیلی ایران علیه عراق، از کمک به افغانستان غافل نشد و این نشان‌دهنده نگاه بلند ایشان به مسئله افغانستان و جهان اسلام بود.

وصیت امام به مسلمانان افغانستان

امام خمینی در آخرین سال‌های حیات خود نیز نسبت به آینده افغانستان ابراز نگرانی کردند و در وصیت تاریخی به مردمان کشور گفته بود: «افغانستان می‌تواند الگوی وحدت اسلامی باشد اگر شیعه و سنی دست در دست هم دهند و اجازه ندهند استعمارگران بر آن‌ها حکومت کنند.» البته این سخن او امروز نیز همان‌قدر تازه و راهگشا است که در دهه ۱۹۸۰ میلادی بود.

سخن پایانی؛ افغانستان در اندیشه امام، نماد مقاومت و وحدت

امام خمینی افغانستان را نه یک کشور فراموش شده و مجزا، بلکه بخشی از امت اسلامی می‌دانست که سرنوشت‌اش به تمام مسلمانان جهان گره خورده است. نگاه ایشان ترکیبی از حمایت از مبارزه ضداستعماری، تأکید بر وحدت درونی و هشدار نسبت به توطئه‌های خارجی بود.
امروز که افغانستان پس از چهار دهه جنگ، همچنان درگیر سلطه گروه های تندرو، چالش‌های امنیتی و سیاسی است، بازخوانی سخنان امام خمینی مبین این وضعیت است. همان‌طور که امام خمینی گفته بود: «راه نجات افغانستان، وحدت اسلامی و دوری از دست‌های خیانتکار استعمار است.»
با این حال، این پیام، میراث ماندگار امام خمینی برای افغانستان و تمام جهان اسلام است.

نوشته های مرتبط :