چرا ط-البان در صدد انحلال شورای علمای شیعه است؟

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1403/10/11
10:59 ق.ظ
بازدید: 32

پایگاه خبری تحلیلی روایت : روز گذشته اخباری منتشر شد که گویا قرار است استخبارات طا-لبان شورای علمای شیعه افغانستان را منحل کند. بر اساس این خبر که ساعاتی بعد تکذیب شد، ط-البان این شورا را ناکارآمد و همکار با دولت جمهوری پیشین خوانده و تصمیم به انحلال آن گرفته است. البته همان طور که گفته شد، ساعاتی بعد مسئولان شورای علما از تعامل گروه ط-البان با این شورا سخن زده و آن را بسیار مثبت و ارزنده توصیف کرد.

روز گذشته اخباری منتشر شد که گویا قرار است استخبارات طا-لبان شورای علمای شیعه افغانستان را منحل کند. بر اساس این خبر که ساعاتی بعد تکذیب شد، ط-البان این شورا را ناکارآمد و همکار با دولت جمهوری پیشین خوانده و تصمیم به انحلال آن گرفته است. البته همان طور که گفته شد، ساعاتی بعد مسئولان شورای علما از تعامل گروه ط-البان با این شورا سخن زده و آن را بسیار مثبت و ارزنده توصیف کرد.
با این وجود شورای علمای شیعه افغانستان که در سال ۱۳۸۲ به ابتکار آیت‌الله محسنی تاسیس شد، هدف آن ایجاد اتحاد بین علمای شیعه و اتحاد شیعه و سنی و… بیان شده است. در طی حدود ۲۰ سال جمهوریت، این شورا به صورت نسبتا فعال در روندهای اجتماعی و فرهنگی و حتی سیاسی تاثیر گذاری داشت. همزمان با حاکمیت طالبان بر کشور اما، این شورا به سراغ این گروه رفته و از تعامل و همراهی با حکومت طالبان استقبال کرد. این شورا از همان اوایل سلطه طالبان، بدون توجه به گذشته و افکار و آرای این گروه به خاطر حفظ اتحاد شیعه و سنی و تداوم آزادی‌های شیعیان، با شعار تعامل با طالبان، به مشروعیت بخشی این گروه بین جامعه شیعه به هدف اینکه طالبان مانند گذشته حقوق شیعیان را نادیده نمی گیرند، تلاش کرده است.
این شورا همزمان با شعار تعامل و همراهی با حاکمیت گروه طالبان، در دو سال گذشته برای احقاق حق شیعیان خواستار چندین اصل و کار اساسی برای جامعه تشیع شده است. در پیش‌نویس خواسته‌های این شورا که به طالبان ارائه شده، تداوم رسمیت مذهب جعفری، تامین حقوق اولیه شیعیان مانند دیگر شهروندان افغانستان از جمله اهل سنت، تدریس فقه جعفری در مکاتب و دانشگاه‌ها، استخدام شیعیان در بدنه حاکمیت و تامین حقوق شیعیان در ساختار سیاسی و اقتصادی دولت طالبان از مهمترین خواسته‌های این شورا بوده است.
با این حال اما با گذشت بیش از سه سال از سلطه طالبان بر افغانستان و ملاقات و رایزنی های مکرر این شورا با افراد و مقامات طالبان در سطوح مختلف، تاکنون هیچ یک از خواسته های شورای علمای شیعه که در واقع خواسته شیعیان کشور می باشد، نه تنها مورد قبول طالبان قرار نگرفته که قیودات و محدودیت ها بیشتر گردیده و در کنار اعمال محدودیت بر اجرای مراسم‌های مذهبی، تدریس فقه جعفری نیز از سوی طالبان ممنوع شده است. و همچنین طرح چند ده ماده‌ای شورای علمای شیعه که به عنوان طرح مدون خواسته‌های اصلی شیعیان تهیه گردیده، از ماه‌ها بدینسو سر میز مقامات طالبان به کاغذ پاره‌ی می ماند که سپرده شده و می‌شود، اما بعد از ساعاتی از سوی آنان به زباله‌دانی انداخته می شود.
با وجود تمام انتقادها روی عملکرد شورای علمای کشور، این شورا از چند جهت خار چشمی برای طالبان است که در سدد انحلال آن برآمده اند. اول این‌که شورای علما آدرس مذهبی برای شیعیان است و طالبان که شیعیان را هرگز به رسمیت نمی شناسند، به هیچ عنوان حاضر به ایجاد آدرس برای شیعیان نیستند. دوم هم شورای علما به عنوان مرجع مهم برای پیگیری مطالبات شیعیان با وجود ناکامی در بدست آوردن این مطالبات، اما در بیش از سه سال گذشته حداقل پیگیری این مطالبات بوده است. طالبان به هیچ عنوان نمی خواهند که شورای به سان علمای شیعه همه روزه از این گروه احقاق حقوق شیعیان را مطالبه کند. نکته سوم طالبان در سدد رعیت پروری هستند. این گروه هیچ گونه نهاد و ساختار موازی را بر نمی تابند. انحلال شورای علمای از سوی طالبان به این مفهوم است که شیعیان دیگر نهاد معتبر برای مراجعه امورات مذهبی و احوال شخصیه شان نداشته باشند.
با این وجود، اخباری منتشر شده در زمینه انحلال شورای علمای شیعه از سوی طالبان به نظر یک نوع پیش زمینه در برخورد با این شورا و در کل شیعیان کشور است. این‌که گفته شده که این شورا منحل و به جای آن نهاد دیگر ایجاد می‌شود، احتمالا بدین‌سان خواهد بود که یک نهاد “بلی‌گو” از چند شخصیت بی خاصیت و ساده لوح و معامله گر ایجاد شود و به جای پیگیری خواسته های شیعیان، به فرمان طالبان گردن نهاده و فرامین این گروه را در جامعه شیعه تطبیق کند.
با این‌که از عملکرد شورای علمای شیعه طی سه سال گذشته راضی نبوده و به شدت منتقد آن هستم، ولی انحلال همین شورای نیم بند، گامی دیگر در راستای شیعه ستیزی طالبان و اعمال محدودیت بر آن و نفی کامل شیعیان از ساختارها خواهد بود.

همچنین بخوانید: طالبان در غزنی: زخمیان رویدادهای ترافیکی با موترسایکل تداوی نشوند

نوشته های مرتبط :