مشکل برق افغانستان؛ ۲۴ ساعت تاریکی و ۲۴ سال دروغ

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1403/09/26
11:25 ق.ظ
بازدید: 18

پایگاه خبری تحلیلی روایت : از چند روز بدین سو برق وارداتی ازبکستان، ترکمنستان و ایران به افغانستان که دست‌کم ۱۷ ولایت کشور را پوشش می‌دهد، قطع شده است. شرکت برق رسانی کشور (برشنا) در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که برق وارداتی ازبکستان روز یکشنبه، ۲۵ قوس به دلیل مشکلات فنی در آن کشور، در ولایت‌های سمنگان، پروان، پنجشیر، کاپیسا، کابل، ننگرهار، لغمان، لوگر، خوست، میدان وردک، غزنی و برخی مناطق بغلان قطع شده بود.

از چند روز بدین سو برق وارداتی ازبکستان، ترکمنستان و ایران به افغانستان که دست‌کم ۱۷ ولایت کشور را پوشش می‌دهد، قطع شده است. شرکت برق رسانی کشور (برشنا) در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که برق وارداتی ازبکستان روز یکشنبه، ۲۵ قوس به دلیل مشکلات فنی در آن کشور، در ولایت‌های سمنگان، پروان، پنجشیر، کاپیسا، کابل، ننگرهار، لغمان، لوگر، خوست، میدان وردک، غزنی و برخی مناطق بغلان قطع شده بود.
این شرکت همچنین افزوده بود که برق وارداتی ترکمنستان به افغانستان نیر در ولایت‌های جوزجان و بلخ دچار مشکل شده و برق در ولایت بلخ قطع شده است. هرچند ساعاتی بعد این شرکت در اطلاعیه‌ای دیگری خبر داد که مشکل قطع برق وارداتی ازبکستان و ترکمنستان به افغانستان حل شده و برق دوباره به این ولایت‌ها وصل شده است؛ اما به گفته این شرکت برق وارداتی ایران که ولایت‌های هرات، فراه و نیمروز را پوشش می دهد، به دلیل مشکلات تخنیکی قطع است.
با این وجود، هرساله با گرم شدن هوا در تابستان و سردی فصل زمستان، جریان برق وارداتی از کشورهای همسایه دچار مشکل می شود. در حالی‌که گفته می شود ۷۰ درصد از برق مورد استفاده در کشور وارداتی است؛ اما قطعی مکرر برق سبب مشکلات فراوان برای شهروندان کشور شده/ می شود.
در حالی‌که این روزها مانند سال‌های گذشته شهروندان دست‌کم ۱۷ ولایت به شمول پایتخت از افزایش پرچوی‌ها و قطع طولانی برق شکایت دارند، اما مسئولان شرکت برشنا مانند بیست و چند سال گذشته بازهم وعده می دهند که این مشکل به زودی حل می شود.
با این وجود چند نکته پیرامون مشکل کمبود برق و افزایش پرچوی‌ها مطرح است:
نکته اول این‌که کابل تنها پایتخت جهان می باشد که ساعات پرچوی برق در اکثر مناطق آن از ساعاتی که برق وجود دارد، بیشتر است. حتی این مشکل در کشورهای فقیر افریقایی وجود ندارد. البته با این که در ۲۰ سال دوران جمهوریت و سه سال دوره طالبان وعده های زیادی در زمینه رفع مشکل کمبود برق در کشور به صورت کلی و پایتخت به صورت خاص آن داده‌ شد، ولی هیچ کاری در این زمینه تاکنون صورت نگرفته است.
از جانبی هم و مورد مهم دیگر این‌که، در ۲۰ سال گذشته که ده‌ ها میلیارد دالر کمک بلاعوض در کشور سرازیر شد، اما متاسفانه این کمک‌ها مدیریت نشد. به معنی دیگر این‌که این کمک‌ها در حالی‌که باید اکثر در بخش‌های زیربنایی هزینه و سرمایه‌گذاری می‌شد، اما با مدیریت نادرست و فساد گسترده پول های کمک شده اکثرا در پروژه های مقطعی و بدون دست آورد به مصرف رسید. من باری دیگر هم در مطلبی گفتم که من ده‌ها روستا و منطقه را دیده ام که برای تامین برق آن روستا‌ ها ماشین های دیزلی با هزینه هنگفت خریداری شده، اما پس از مدتی که هزینه مصارف نفت آن تامین نشده، به حال خود رها شده و پول کلان هدر رفته است. در حالی‌که اگر همین پول‌های اختصاص یافته به روستا‌ها تجمیع می‌شد، در بسیاری از مناطق با استفاده از آب فراوان در کشور تولید برق صورت می‌گرفت و نیاز برق اکثر مناطق و ولایات از منابع داخلی مرفوع‌ می‌شد. در کابل هم همین سیاست را با سرمایه گذاری روی پروژه های مهم مانند برق آفتابی می‌توانستند عملی کنند، اما بجای این کار چند میگاوات‌ برق از کشورهای همسایه با هزینه گزاف وارد کردند که با افزایش نفوس و کارخانه جات، مشکل بی برقی بیشتر شده است.
نکته مهم دیگر این‌که در ۲۰ سال دوران جمهوریت شاید بیشتر از هر امری دیگر راجع به کمبود برق و پرچوی و موضوعات مربوط به انرژی اعتراض صورت گرفته باشد. جنبش روشنایی از متن همین معضل بی برقی و پروژه‌ی واردات برق که قرار بود عملی شود، بیرون آمد. ۱۰۰ کشته و صدها زخمی‌ و صدها گردهمایی اعتراضی و… هیچ کدام نتیجه نداد. امروز نه پایتخت برق دارد، نه بامیان و نه ولایات دیگر قرار برق از آن مناطق بگذرد. هدف این‌که نه نظام جمهوریت و نه رژیم طالبان هیچ کدام کاری در زمینه تامین برق کشور به طور اساسی نکرده اند. از سویی هم هیچ اعتراضی در این زمینه شنیده نشده است.
مورد مهم دیگر که باید گفت؛ اصل دروغ‌گویی و فریب مردم است که در حاکمیت های افغانستان ریشه دارد. یعنی مشکلات اصلی افغانستان عدم راست‌گویی و صداقت رهبران و مشکل عملگرایی حاکمیت‌ها می باشد. در زمینه مشکل برق هم، پس از استقرار جمهوریت و طالبان یکی از وعده‌های مهم که بارها پس از هر اعتراض مردم در زمینه بی برقی تکرار شده این‌که این مشکل به زودی رفع می‌شود. اما در ۲۳ سال گذشته هنوز گره مشکل برق حل نشده است. هر سال وقتی ولایات کشور به خاموشی می روند، ادعای مقامات منتخب و تحمیل شده (جمهوریت و طالبان) این بوده که مشکل برق تا سال آینده به گونه اساسی حل می شود.البته اگر به قول معروف همین مشکل برق و وعده‌های داده شده را فاکتور بگیریم به این نتیجه می‌رسیم که سنگ‌بنای حاکمیت ها در افغانستان با دروغ و فریب گذاشته و تا افغانستان و حاکمیت‌های این‌چنینی است، معضلات کشور که نبود برق هم جزئی از آن است حل نخواهد شد.

همچنین بخوانید: امریکا: قویا از تعیین نماینده‌ی ویژه از سوی دبیرکل سازمان ملل برای افغانستان حمایت می‌کنیم

نوشته های مرتبط :