فاصله حرف تا عمل؛ “دوصد گفته چون نیم کردار نیست”

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام‌رضا سادات
1403/01/28
10:22 ق.ظ
بازدید: 107

پایگاه خبری تحلیلی روایت : هرقدر از زمان تاسیس نظام جمهوریت گذشت، حرف جای عمل را بیشتر گرفت و دولت و سیاست‌مداران به‌جایی عمل‌گرایی به رفتارهای پوپولیستی رو آوردند. این مسئله سبب شد تا روزبه‌روز اعتماد مردم به دولت و سیاسیون از بین برود. می‌شود گفت که بخشی از عوامل سقوط نظام جمهوریت نیز به همین موضوع بستگی داشت؛ زیرا مردم با رهبرانی روبرو بودند که در زمان‌های مختلف، آنگاه که به رأی و نظر ملت نیاز داشتند، شعار رفع تبعیض، توجه و کار برای پیشرفت جامعه، تمکین به اراده مردم و خلاصه وعده‌ی عمل به خواسته‌های اساسی ملت را می‌دادند، اما در عمل هیچ کاری نمی‌کردند. ازاین‌رو، در سال‌های اخیر، شهروندان افغانستان، هیچ وعده‌ی را از سوی دولت و سیاسیون جدی نگرفته و کما این‌که راه‌شان را از راه رهبران و دولت‌مردان نیرنگ‌باز و عوام‌فریب نیز جدا کردند. این مسئله سبب شد تا اوضاع و شرایطی به میان آید که به ضرر دو طرف (هم ملتی که آزادی و پیشرفت می‌خواستند، هم سیاسیون که علاقه‌مند حضور در میدان سیاست افغانستان بر اساس روند دمکراسی بودند) تمام شود.

در میان سیاست‌مداران اکثر جوامع، بسیارگویی و شعار دادن معمول است اما به‌محض دستیابی به مناصب قدرت، عکس شعار اتفاق می‌افتد و از عمل به‌آنچه می‌گویند، خبری نیست. البته میزان این رفتار که در اصل همان حرف زدن بدون عمل می‌باشد، در جوامع و کشورها متفاوت است.

چنین وضعیتی در کشورهای رو به ‌توسعه یا کمتر توسعه‌یافته، بیشتر به چشم می‌خورد. شاید عدم توسعه‌یافتگی این کشورها هم رابطه‌ی معنی‌داری با این مسئله داشته باشد.

افغانستان نیز جز کشورهای است که در آن، حرف همواره جای عمل را گرفته است. چنانچه بر همین مبنا و رفتارها بوده که هرگز اعتماد اساسی میان دولت و ملت از یکسو و میان افراد جامعه و سیاست‌مداران به شکل اساسی‌تر آن به وجود نیامده است.

اگر به حوادث و تاریخ کشور در چند دهه‌ی اخیر نگاه کنیم، مسئله‌ی عدم عمل‌گرایی کاملا مشهود است. به‌طور مثال، در چهل سال حکومت ظاهرشاه در افغانستان، درحالی‌که تمامی شرایط برای پیشرفت‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور مهیا بود و می‌شد مانند کشورهای همسایه و منطقه، گام‌های عملی را در جهت پیشرفت جامعه برداشت؛ اما هرگز این کار صورت نگرفت و ظاهرشاه با حرف منهای عمل، همواره به عیاشی و خوش‌گذرانی خود مصروف بود و ملت را به چند کلمه حرف در عین سیاست سرکوب و سخت‌گیری هم فریب داده و هم مصروف نگه داشت.

متأسفانه در بیست زمان جمهوریت پسا بن نیز درحالی‌که انتظارها در اوایل از نظام دمکراسی مردم‌سالار که قرار بود در جامعه حاکم شود، بسیار زیاد بود؛ اما روند عمل‌گرایی هرگز در جامعه‌ی افغانستان نهادینه نشد. از همین رو هیچ‌گاه اعتماد اساسی میان دولت و ملت از یکسو و ملت و سیاسیون از جانب دیگر، به گونه‌ی درست شکل نگرفت.

همچنین بخوانید: تاکید چین و اوزبیکستان بر لزوم همکاری برای بهبود وضعیت در افغانستان

هرقدر از زمان تاسیس نظام جمهوریت گذشت، حرف جای عمل را بیشتر گرفت و دولت و سیاست‌مداران به‌جایی عمل‌گرایی به رفتارهای پوپولیستی رو آوردند. این مسئله سبب شد تا روزبه‌روز اعتماد مردم به دولت و سیاسیون از بین برود. می‌شود گفت که بخشی از عوامل سقوط نظام جمهوریت نیز به همین موضوع بستگی داشت؛ زیرا مردم با رهبرانی روبرو بودند که در زمان‌های مختلف، آنگاه که به رأی و نظر ملت نیاز داشتند، شعار رفع تبعیض، توجه و کار برای پیشرفت جامعه، تمکین به اراده مردم و خلاصه وعده‌ی عمل به خواسته‌های اساسی ملت را می‌دادند، اما در عمل هیچ کاری نمی‌کردند. ازاین‌رو، در سال‌های اخیر، شهروندان افغانستان، هیچ وعده‌ی را از سوی دولت و سیاسیون جدی نگرفته و کما این‌که راه‌شان را از راه رهبران و دولت‌مردان نیرنگ‌باز و عوام‌فریب نیز جدا کردند. این مسئله سبب شد تا اوضاع و شرایطی به میان آید که به ضرر دو طرف (هم ملتی که آزادی و پیشرفت می‌خواستند، هم سیاسیون که علاقه‌مند حضور در میدان سیاست افغانستان بر اساس روند دمکراسی بودند) تمام شود.

اما امروز، مهم‌ترین نکته بازسازی و جلب دوباره اعتمادهای ازدست‌رفته است. به قول فردوسی بزرگ، مردم به این درک رسیده که: بزرگی سراسر به گفتار نیست / دو صد گفته چون نیم کردار نیست! اگر قرار است کاری شود تا مردم مطمئن شوند که دیگر فقط حرف نیست، بلکه عمل کردن هم وجود دارد، باید به‌جایی نشست‌های که همه‌روزه از سوی سیاسیون در فضای مجازی برای اتحاد و آزادی و آبادی کشور برگزار می‌شود، در عمل کاری صورت گیرد. به قول حضرت علی (ع): يُمتَحَنُ الرّجُلُ بفِعلِهِ لا بِقَولِهِ؛ یعنی «مرد به كردارش آزموده می‌شود، نه به گفتارش». همین‌طور مولانا در ابیات وزین می‌گوید:

همچنین بخوانید: اهمیت نوروز در جامعه‌ی شیعه افغانستان (1)

چون عمل کردی شجر بنشاندی

اندر آخر حرف اول خواندی

خوب با این اوصاف، مردم نیز به کسی تمایل پیدا می‌کنند که به‌جای حرف زدن، خودش اهل عمل و مرد میدان باشد. چنین شخصی حتی اگر صحبتی هم نکند، ناخودآگاه قلوب مردم با او همراهی می‌کند. ضرب‌المثل هم در ادبیات فارسی وجود دارد که «به عمل کار برآید به سخن‌دانی نیست « یا» با حلوا حلوا گفتن دهن شیرین نمی‌شود » و « کم‌ گوی و گزیده گوی چون در » قرابت معنایی دارد.

نوشته های مرتبط :