پس از بیانیه جبهه های مخالف طالبان مبنی بر اینکه می‌بایست دُولتی را در تبعید برنامه ریزی کرد این واژه (دُولت در تبعید) در فضای مجازی دست به دست می‌شود.
این واژه سیاسی برای خیلی ها یک واژه نو و حتا ناشنیده است و کسانی هم که شنیده اند شاید معنی آنرا ندانند.
دُولت در تبعید دُولت‌یست که سیاست‌مدران فراری و بیرون شده یک کشور دستبرد شده در کشوری غیر از کشور اصلی شان به عنوان یک دُولت موقت و گذرا آنرا تشکیل می‌دهند و وظیفه آغازین و بنیادی آن رهایی کشور شان از چنگ اشغال می‌باشد.
زمانی این دُولت شروع به کار می‌کند که کشور های دیگر آنرا منحیث دُولت و نماینده مردم آن کشور به رسمیت بشناسند.
و فرق اساسی آن با دُولت های دیگر این است که تنها در راستای سیاست خارجی می‌تواند فعالیت و کارکرد داشته باشد با اینکه در کابینه تشکیل شده آن همه وزارت ها شامل می‌باشند.
جهان سیاست دُولت های در تبعید بیشتری را تجربه کرده است مانند دُولت در تبعید فرانسه آزاد، دُولت در تبعید الجزایر، دُولت در تبعید بلژیک، دُولت در تبعید چکسلواکی، هلند، یونان، لهستان، نرژو، یوگسلاوی و کره
اما آنچه در میان این همه دُولت های در تبعید مشهور است دُولت در تبعید فرانسه آزاد و دُولت آزاد الجزایر است.
دُولت فرانسه آزاد در نتیجه تهاجم آلمان نازی به رهبری ژنرال دوگل در لندن تأسیس شد.
در روز های نخستین اشغال فرانسه توسط نازی و استعفای دولت وقت فرانسه ژنرال دوگل از سمت وزارت استعفا نامه‌ی خود را نوشت و برای مبارزه رهسپار لندن شد و از آنجا پیامی برای صوتی و بسیار تأثیرگذار برای مردم خود فرستاد و در آن پیام شنیداری مردم فرانسه برای مقاومت به هر قیمتی دعوت کرد.
ژنرال دوگل برخلاف بسیاری از ژنرال و عالی رتبه های فرازی فرانسه مانند مارشال پتن فراری که نازی ها را برنده جنگ می دانست وارد میدان ستیز شد و مردم را به نافرمانی و جنگ تشویق کرد و تنها راه رهایی از اشغال را مبارزه مسلحانه دانست.
پس از ماه ها تلاش ژنرال دوگل یک جبهه‌ی مقاومت در فرانسه ایجاد کرد و از سراسر فرانسه مردم به این جبهه پیوستند ژنرال دوگل پیش از آغاز جنگ مسلحانه نیروی های مقاومت را در داخل و خارج از خاک فرانسه یک‌دست و متحد کرد.
ژنرال دوگل در سیاست خارجی «استقلال ملی و شکوه فرانسه» را شعار خود قرار داد و از همین مبارزه ها کشور فرانسه اشغالی را آزاد و منحیث یک کشور قدرتمند صاحب حق وتو در سازمان ملل کرد.
بلاخره در نهم نوامبر سال ۱۹۷۰ شارل دوگل مردی وطن‌دوست و خدمتگار میهنش، فرانسه بود، دیده از جهان فرو بست.
و اما دُولت آزاد الجزایر زمانی تشکیل شد که دُولت فرانسه در سال ۱۸۳۰ اقدام برای تصرف الجزایر کرد و پنجم ژوئیه این سال شهر الجزیره و مناطق اطراف آن را گرفت.
پس از تجاوز فرانسه بالای الجزایر در تاریخ ۱۹ سپتامبر۱۹۵۸ دُولت در تبعید یا دُولت آزاد الجزایر در قاهره تشکیل شد، و بدون کدام تاخیری برنامه در همان نخستین روز، برنامه خودش را به نام رئیس دولت موقت فرحات عباس نوشت و اهداف خود را از تشکیل این دولت به آگاهی همه رساند. این دولت براساس تصمیمات شورای ملی انقلاب الجزایر که در تاریخ ۲۲ تا ۲۸ ماه اوت ۱۹۵۸ جلساتی در قاهره برگزار کرده بود.
نویسنده: احمد هوشمند کاوش
