امرالله صالح و زندگی در باتلاق افغانیت

دسته: تحلیل
نویسنده: مجیب الرحمن اخلاقیار
1403/12/06
12:44 ب.ظ
بازدید: 102

پایگاه خبری تحلیلی روایت : نه تنها صالح انسانهای بسیاری به زندگی در باتلاق افغانیت عادت کرده اند و هر گونه تلاشی برای نجات آنها، پاسخ خشنی در پی خواهد داشت‌. قهرمانان و پیشوایان اینچنین افرادی که به این سبک زندگی عادت کرده اند هم افرادی از جنس خودشان است (مثل آقای اشرف غنی که قهرمان آقای صالح بود). آنها زندگی در باتلاق را بهترین زندگی تجربه شده می دانند و توان اندیشیدن به چیزی فراتر از آن را ندارند، درست مانند ماهی های آکواریوم که تمام جهان را همان آکواریوم تصور می کند، درست مانند زندانیان به بند کشیده شده در غار افلاطون که جهان بیرون چشم هایشان را اذیت می کند‌.

مولانای بلخی در کتاب “مثنوی” داستانی به این مضمون آورده است که: “روزی مردی از بازار عطرفروشان می‌گذشت، ناگهان بر زمین افتاد و بیهوش شد. مردم دور او جمع شدند و هر کسی چیزی می‌گفت، همه برای درمان او تلاش می‌کردند. یکی نبض او را می‌گرفت، یکی دستش را می‌مالید، یکی کاه گِلِ تر پیش دماغ او می‌گرفت، یکی لباس او را در می‌آورد تا حالش بهتر شود.
دیگری گلاب بر صورت آن مرد بیهوش می‌پاشید و یکی دیگر عود و عنبر می‌سوزاند. اما این درمانها هیچ سودی نداشت. مردم همچنان جمع بودند. هرکسی چیزی می‌گفت. یکی دهانش را بو می‌کرد تا ببیند آیا او شراب یا بنگ یا چیزی دیگری خورده است؟ حال مرد بدتر و بدتر می‌شد و تا ظهر او بیهوش افتاده بود. همه درمانده بودند.
تا اینکه خانواده‌اش باخبر شدند، آن مرد برادر دانا و هوشیاری داشت او فهمید که چرا برادرش در بازار عطاران بیهوش شده است، با خود گفت: من درد او را می‌دانم، برادرم دباغ (شغل پوست پیراستن) است و کارش پاک کردن پوست حیوانات از مدفوع و کثافات است. او به بوی بد عادت کرده و لایه‌های مغزش پر از بوی سرگین و مدفوع است.
کمی سرگین بدبوی سگ برداشت و در آستینش پنهان کرد و با عجله به بازار آمد. مردم را کنار زد، و کنار برادرش نشست و سرش را کنار گوش او آورد بگونه‌ای که می‌خواهد رازی با برادرش بگوید. و با زیرکی طوری که مردم نبینند آن مدفوع بد بوی را جلو بینی برادر گرفت. زیرا داروی مغز بدبوی او همین بود. چند لحظه گذشت و مرد دباغ به هوش آمد. مردم تعجب کردند وگفتند این مرد جادوگر است. در گوش این مریض افسونی خواند و او را درمان کرد.”
این داستان مولانا داستان زندگی امرالله صالح و افراد امثال آن است، افرادی که با بوی گثافت هویت فروشی و خیانت و معامله‌گری عجین شده اند و هر تلاشی برای نجات ویا پاسخ دادن صالح و امثال آن نتیجه معکوس خواهد داشت.

همچنین بخوانید: امرالله صالح: از خراسان خواهی فاصله بگیرید!

تارکوفسکی در فیلم نوستالژیا از زبان شخصیت اصلی داستانش می گوید:
“یک روز یک مردی دید که یک نفر در یک باتلاق در حال غرق شدن است، پس نجاتش داد و به همین خاطر جان خودش را هم به خطر انداخت وقتی از باتلاق در آمدند هردوی شان از نفس افتاده بودند. آن مرده که داشت غرق میشد به کسی که نجاتش داد گفت: احمق دیوانه چرا من را از باتلاق بیرون کردی من آنجا زندگی میکنم”
این دیالوگ تارکوفسکی هم به مانند داستان مثنوی، روایت زندگی انسانهایی همسان امرالله صالح است که در باتلاق افغانیت غرق شده اند و هرگونه تلاش و پاسخ دیگران که خود را خسته می کنند و در مسیر باتلاق های مخوف جان خود را به خطر می اندازند تا چراغی برای پیدا کردن مسیر زندگی به امرالله صالح نشان دهند، اما در آخر چیزی جز توهین نصیب شان نمی شود.
نه تنها صالح انسانهای بسیاری به زندگی در باتلاق افغانیت عادت کرده اند و هر گونه تلاشی برای نجات آنها، پاسخ خشنی در پی خواهد داشت‌. قهرمانان و پیشوایان اینچنین افرادی که به این سبک زندگی عادت کرده اند هم افرادی از جنس خودشان است (مثل آقای اشرف غنی که قهرمان آقای صالح بود). آنها زندگی در باتلاق را بهترین زندگی تجربه شده می دانند و توان اندیشیدن به چیزی فراتر از آن را ندارند، درست مانند ماهی های آکواریوم که تمام جهان را همان آکواریوم تصور می کند، درست مانند زندانیان به بند کشیده شده در غار افلاطون که جهان بیرون چشم هایشان را اذیت می کند‌.

همچنین بخوانید: واکنش صالح به اعتراضات بدخشان: گروه شوم، متعصب و جهالت‌پرور از سوی مردم لگدمال خواهد شد

کسی که تمام عمر در اتاق تاریک زیر زمین یا غار زیسته باشد، انسانی است که وسعت بینایی بیشتر از چند سانتیمتر نخواهد داشت. چنین انسانی با جنس کوتاه فکری و پوچ فکری همزاد شده‌اند و انتخاب هایشان نیز از همان جنس خواهد بود، چنین شخصی تاب تحمل کسی که بلندتر از معیارهایش را نخواهد داشت.

یکی از اساسی ترین مشکلات قرن ما همین است. انسانهایی که با زندگی در باتلاق عجین شده اند و نه تنها کمک برای رهایی از این وضعیت را نمی پذیرند بلکه به سوی هر کسی که بیرون از باتلاق قرار دارد، لجن و گنداب پرت می کنند.

در یک سخن: خراسان ما همان بوی عطری است که مشام گندیده‌ امرالله صالح را اذیت می‌کند!

نوشته های مرتبط :