زبان پشتو و دشمنان آن

دسته: تحلیل, فرهنگ, هویت
نویسنده: تحریریه روایت
1402/03/08
4:56 ب.ظ
بازدید: 16

امروز، روز زبان پشتو است. زبان پشتو، یکی از زبان‌های دوست‌داشتنی و مورد علاقه من است. هنرمندان و آوازخوانانی که این زبان به جامعه افغانستان تقدیم کرده است، واقعا بی‌نظیراند. اگر بخواهیم توانایی، غنامندی و روح واقعی زبان پشتو را بدانیم باید به صدای هنرمندانی مانند ناشناس، اول‌میر، استاد گل زمان، عبدالله مقری، قمرگل و شماری دیگری از این هنرمندان گوش داد.

این هنرمندان با انتخاب ترانه‌های زیبا و داشتن صدای دل‌نشین، زبان پشتو را به خانه خانه مردم افغانستان برده‌اند و حلاوت و شیرینی‌اش را به همگان چشانده‌اند.

هیچ کسی نیست در زندگی خود بارها آهنگ‌های استاد ناشناس و اول‌میر را نشنیده و با آن حال نکرده باشد.

واقعیت این است که زبان پشتو یکی از زبان‌های شیرین مردم افغانستان است و ظرفیتِ آن را دارد که مخاطبان جدی و گویندگان بیش‌تری در کشور داشته باشد. اما دو چیزی که به این زبان در افغانستان صدمه زده و جلو رشد آن را گرفته است: یکی سیاست‌های زبانی دولت‌های افغانستان و دیگری ترانه‌های طالبان است.

سیاست‌های زبانی دولت‌های افغانستان همیشه به گونه‌ای بوده که زبان پشتو را در تقابل با فارسی تعریف کرده است. دولت‌مردان در یک‌سده پسین به جای این‌که برای رشد و توسعه زبان پشتو کار کنند، اکثرا فارسی‌ستیزی کرده‌اند. نمونه‌اش، همین جدال‌های بیستِ سال اخیر بر محور واژه دانشگاه و پوهنتون. راه‌اندازی چنین جدال‌ها توسط دولت‌مردان باعث گردیده است که شماری در افغانستان به زیبایی‌های زبان پشتو نیز توجه نکرده و در واکنش به فارسی‌ستیزان، پشتوستیز شوند و یا حداقل از آن نفرت داشته باشند.

اما بدتر از سیاست‌های زبانی گذشتگان، ترانه‌های حماسی طالبان است. شما اگر به ترانه‌های طالبان گوش بدهید، خواهید دید که محتوای آن‌ها جز رمانتیزه‌سازی مرگ و انتحار و هم‌چنان تبلیغ افراطیت، چیزی دیگری تشکیل نمی‌دهد. این ترانه‌ها همه روزه به صورت انبوه تولید و در جامعه پخش می‌گردد.

همچنین بخوانید: رئیس‌جمهور قرغیزستان به رهبران عرب: وضعیت افغانستان بسیار نگران‌کننده است

اگر روشن‌فکران پشتوزبان چاره‌ی برای این وضعیت نیندیشند، ادبیات این ترانه‌ها در زبان پشتو تاثیرات منفی خود را خواهد گذاشت.

زبان یک وسیله‌ی افهام و تفهیم است، اما طالبان تصمیم دارند از این زبان به عنوان وسیله‌ی برای ترویج خشونت و افراطیت استفاده کنند.

در اخیر روز زبان پشتو را به همه پشتوزبانان جهان، به ویژه پشتون‌های افغانستان تبریک عرض می‌کنم.

نوشته های مرتبط :