یک‌پارچه‌گی طالبان و چند دسته‌گی مخالفان

دسته: تحلیل
نویسنده: کامران کاوش
1403/02/12
11:16 ق.ظ
بازدید: 42

پایگاه خبری تحلیلی روایت : منازعه و چندپارچه‌گی، جنبش‌ها و ملت‌ها را ناتوان‌ می‌کند و هیبت و حیثیت ‌آن‌ها را از بین می‌برد. اگر به تاریخ مراجعه نماییم، به درستی درک خواهیم کرد که همواره دشمنان از چندپارچه‌گی رقیبان شان سود برده‌اند و با استفاده از همین فرصت رقبای خود را شکست داده‌اند. به عنوان نمونه، مسلمانان در «غزوه احد» شکست خوردند. خداوند(ج)، چندپارچه‌گی و نافرمانی از دستور پیامبر (ص) را دلیل این شکست می‌خواند و می‌فرماید: « وَلَقَدۡ صَدَقَكُمُ ٱللَّهُ وَعۡدَهُۥٓ إِذۡ تَحُسُّونَهُم بِإِذۡنِهِۦۖ حَتَّىٰٓ إِذَا فَشِلۡتُمۡ وَتَنَٰزَعۡتُمۡ فِي ٱلۡأَمۡرِ وَعَصَيۡتُم مِّنۢ بَعۡدِ مَآ أَرَىٰكُم مَّا تُحِبُّونَۚ مِنكُم مَّن يُرِيدُ ٱلدُّنۡيَا وَمِنكُم مَّن يُرِيدُ ٱلۡأٓخِرَةَۚ ثُمَّ صَرَفَكُمۡ عَنۡهُمۡ لِيَبۡتَلِيَكُمۡۖ وَلَقَدۡ عَفَا عَنكُمۡۗ وَٱللَّهُ ذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ»« همانا خدا وعدۀ خود را [دربارۀ پيروزى در جنگ احد] براى شما تحقّق بخشيد، آنگاه كه به فرمان او آنان را مى‌كشتيد، تا آنكه سست شديد و در آن كار (كار جنگ و تقسيم غنايم) با يكديگر به نزاع پرداختيد و پس از آنكه خدا آنچه را دوست مى‌داشتيد، (غلبه بر دشمن و غنائم را) به شما نشان داد، نافرمانى كرديد.برخى از شما دنيا را مى‌خواهد و برخى از شما آخرت را مى‌خواهد، سپس [خدا] براى آنكه بيازمايدتان، شما را از [تعقيب] آنان بازداشت، و قطعا از شما درگذشت و خدا [همواره] بر مؤمنان داراى فضلى [بزرگ] است.»

تقریبا سه سال از سقوط جمهوریت و حاکمیت طالبان بر افغانستان می‌گذرد. قدرت و افراطیت طالبان هر روز بیشتر می‌شود و این گروه اکنون در پی تضمین ادامه اقتدار خویش برای دهه‌ها با ایجاد و تشکیل مدارس دینی و تربیه نیروهای تازه نفس است. اما این طرف، در این مدت آن‌گونه که انتظار می‌رفت، جریان‌های مخالف طالبان فعالیت‌های چشم‌گیری نه در بخش نظامی و نه در بخش‌های دیگر نداشته‌اند. ‌این‌که چرا مخالفان طالبان در این مدت نتوانسته‌اند، فعالیت‌های چشم‌گیری نمایند، عوامل بی‌شماری دارد. عمده‌ترین عامل ناکامی مخالفان طالبان تا این دم، چندپارچه‌گی آن‌ها می‌باشد. انتظار می‌رفت، نیروهای مخالف طالبان دست به دست هم بدهند و برای احقاق حقوق مردم افغانستان کار نمایند، اما این آرمان تاکنون عملا تحقق نیافته‌است.
پس از سقوط جمهوریت، جنبش‌های زیادی به‌منظور آزادی افغاستان اعلان موجودیت نموده‌است. در حالی‌که همه این جنبش‌ها، اهداف مشترک دارند، اما نمی‌توانند زیر یک سقف جمع شوند و کار نمایند. گرچند تعدد احزاب و جنبش‌ها امر پسندیده و نیکوست، ولی در افغانستان این تعدد، منجر به تنش‌ها و بحران‌های زیادی می‌گردد. به عنوان نمونه، افغانستان در زمان جهاد و دولت مجاهدین شاهد درگیری احزاب جهادی بود. درگیری‌ها و اختلافات مجاهدین در آن‌زمان، دستاورهای جهاد را نابود و زمینه ظهور طالبان را مساعد ساخت. امروز نیز طالبان از چندپارچه‌گی مخالفان شان سود می‌برند و این اختلافات، عمر حکومت آن‌ها را طولانی‌تر می کند.
اتحاد و یک‌پارچه‌گی، رمز پیروزی جنبش‌ها و ملت‌هاست. ملت‌ها و جنبش‌های یک‌پارچه، همواره در طول تاریخ پیروز شده‌اند. برعکس، چندپارچه‌گی و اختلاف، زمینه‌ی شکست ملت‌ها را مساعد می‌سازد و ملت‌های چندپارچه همواره شکست خورده‌اند. خداوند(ج)، اختلاف و منازعه را عامل ناتوانی و ضعف می‌خواند و مسلمانان را از آن برحذر می‌دارد. خداوند(ج) می‌فرماید:« وَأَطِيعُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَا تَنَٰزَعُواْ فَتَفۡشَلُواْ وَتَذۡهَبَ رِيحُكُمۡۖ وَٱصۡبِرُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلصَّـٰبِرِينَ»« و همه پيرو فرمان خدا و رسول باشيد و هرگز راه اختلاف و تنازع نپوييد كه در اثر تفرقه ترسناك و ضعيف شده و قدرت و عظمت شما نابود خواهد شد، بلكه همه بايد يك‌دل، پايدار و صبور باشيد، كه خدا هميشه با صابران است»[ سوره‌ی انفال، آیت ۴۶]
منازعه و چندپارچه‌گی، جنبش‌ها و ملت‌ها را ناتوان‌ می‌کند و هیبت و حیثیت ‌آن‌ها را از بین می‌برد. اگر به تاریخ مراجعه نماییم، به درستی درک خواهیم کرد که همواره دشمنان از چندپارچه‌گی رقیبان شان سود برده‌اند و با استفاده از همین فرصت رقبای خود را شکست داده‌اند. به عنوان نمونه، مسلمانان در «غزوه احد» شکست خوردند. خداوند(ج)، چندپارچه‌گی و نافرمانی از دستور پیامبر (ص) را دلیل این شکست می‌خواند و می‌فرماید: « وَلَقَدۡ صَدَقَكُمُ ٱللَّهُ وَعۡدَهُۥٓ إِذۡ تَحُسُّونَهُم بِإِذۡنِهِۦۖ حَتَّىٰٓ إِذَا فَشِلۡتُمۡ وَتَنَٰزَعۡتُمۡ فِي ٱلۡأَمۡرِ وَعَصَيۡتُم مِّنۢ بَعۡدِ مَآ أَرَىٰكُم مَّا تُحِبُّونَۚ مِنكُم مَّن يُرِيدُ ٱلدُّنۡيَا وَمِنكُم مَّن يُرِيدُ ٱلۡأٓخِرَةَۚ ثُمَّ صَرَفَكُمۡ عَنۡهُمۡ لِيَبۡتَلِيَكُمۡۖ وَلَقَدۡ عَفَا عَنكُمۡۗ وَٱللَّهُ ذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ»« همانا خدا وعدۀ خود را [دربارۀ پيروزى در جنگ احد] براى شما تحقّق بخشيد، آنگاه كه به فرمان او آنان را مى‌كشتيد، تا آنكه سست شديد و در آن كار (كار جنگ و تقسيم غنايم) با يكديگر به نزاع پرداختيد و پس از آنكه خدا آنچه را دوست مى‌داشتيد، (غلبه بر دشمن و غنائم را) به شما نشان داد، نافرمانى كرديد.برخى از شما دنيا را مى‌خواهد و برخى از شما آخرت را مى‌خواهد، سپس [خدا] براى آنكه بيازمايدتان، شما را از [تعقيب] آنان بازداشت، و قطعا از شما درگذشت و خدا [همواره] بر مؤمنان داراى فضلى [بزرگ] است.»
در تازه‌ترین مورد، مسعود اندرابی، وزیر داخله پیشین افغانستان، در برنامه‌ی موج تلویزون آمو مصاحبه نموده‌است. من این مصاحبه را به دقت شنیدم. آقای اندرابی عصبانی و آشفته به نظر می‌رسید و از سر و صورت شان خشم می‌بارید. آقای اندرابی، از ایجاد «بنیاد آینده افغانستان» خبر داد. ظاهرا این بنیاد به منظور حل بحران کنونی کشور ساخته شده‌است. این به این معناست که یک بنیاد به شمار مخالفان طالبان افزوده شده است. اما این نکته، شگفت‌آور است که آقای اندرابی بیشتر از این‌که در باره‌ی تشکیل و اهداف این بنیاد صحبت نماید و یا در باره‌ی سقوط جمهوریت و دوره‌ی ماموریت شان هم‌چون وزیر داخله حرف بزند، تا توانستند طعنه و کنایه گفت و از اول تا پایان برنامه تعبیر آهسته و آهسته و قدم به قدم را تکرار نمود. آنچه آقای اندرابی در فایل‌های صوتی و برنامه نامبرده گفت، نشان‌دهنده چندپارچه‌گی در صف مخالفان طالبان است.
جریان‌های مخالف طالبان نیاز به اتحاد و یک‌پارچه‌گی دارند و موفقیت آن‌ها بدون یک پارچه‌گی امکان ندارد. اگر واقعا این جریان‌ها خواهان آزادی کشور از زیر یوغ استبداد و اسارت طالبان هستند، باید دست به دست هم بدهند و حیثیت و عزت از دست رفته را دوباره به دست آورند. اگر این کار صورت نگیرد، موفقیت این جریان‌ها در برابر نیروهای متحد طالبان بعید به نظر می‌رسد.

همچنین بخوانید: دو هزار پرونده جنایی در شش ماه در کابل؛ طالبان: بیش از دو هزار تن را بازداشت کردیم

نوشته های مرتبط :