چرا جنایات اتباع افغانستان در خارج را نباید به قومیتش ربط بدهیم؟

دسته: تحلیل
نویسنده: ضیا ضیایی
1403/11/04
1:54 ب.ظ
بازدید: 13

پایگاه خبری تحلیلی روایت : روز گذشته یک مرد ۲۸ ساله “افغان” در حمله با چاقو در شهر آشفنبورگ آلمان دو نفر از جمله یک کودک را کشت. پولیس آلمان گفته که دو نفر دیگر نیز به شدت در این حمله زخمی شده‌اند. و فرد مهاجم در یک کمپ پناهجویان زندگی می‌کرد و در گذشته ابتلای او به اختلال روانی مشهود بوده است.

روز گذشته یک مرد ۲۸ ساله “افغان” در حمله با چاقو در شهر آشفنبورگ آلمان دو نفر از جمله یک کودک را کشت. پولیس آلمان گفته که دو نفر دیگر نیز به شدت در این حمله زخمی شده‌اند. و فرد مهاجم در یک کمپ پناهجویان زندگی می‌کرد و در گذشته ابتلای او به اختلال روانی مشهود بوده است.
در همین حال و در پی وقوع این حادثه، اولاف شولتس، نخست‌‌وزیر آلمان از «وقوع مکرر چنین حوادث وحشت‌ناک ابراز ناامیدی کرد.» او در بیانیه‌ای گفت: «من از این وضعیت خسته شده‌ام که هر چند هفته یک بار چنین اقدام‌های خشونت‌آمیزی در کشور ما رُخ می‌دهد، آن هم توسط افرادی که به خاطر یافتن امنیت به کشور ما پناه آورده‌اند.»

براساس گزارش‌ رسانه‌های آلمانی، مظنون از بیماری روانی رنج برده و چندین بار در شفاخانه بستری شده بود. او اخیراً از حکومت آلمان درخواست کرده بود که امکان بازگشت داوطلبانه او به افغانستان را فراهم کند.
به هر حال فارغ از شرایط وی که احتمالا از بیماری روانی رنج می برده و مشکل روحی داشته، اما این تنها مورد از این‌گونه واقعات در خارج از افغانستان نیست که توسط اتباع کشور انجام می شود؛ قبل از این بارها شاهد بوده ایم که اتباع افغانستان با انگیزه مختلف مالی، اجتماعی و مهمتر از همه تروریستی در کشورهای مختلف اقدام به قتل و کشتار نموده اند.

با این حال اما این گونه اتفاقات در کشورهای بیرونی در حالی‌که با انگیزه و اهداف شخصی یا سازمانی صورت می‌گیرد، اما به نوعی چهره تمام ملت افغانستان را مخدوش می‌کند. در حالی‌که به طور مستقیم و کلی مقصر دانستن یک ملت در این نوع قضایا، نه تنها از نظر اخلاقی درست نیست، بلکه می‌تواند به ترویج نژادپرستی و نفرت دامن بزند. رویدادهای خشونت‌آمیز معمولاً دلایل پیچیده‌ای دارند که فراتر از شناسه ملی و قومی یک فرد است.

همچنین بخوانید: طالبان برای برگزاری جشن فروپاشی جمهوریت در پایگاه بگرام، مردم را از خانه‌های‌شان بیرون می‌کنند

راجع به قضیه اخیر، در رسانه ها گفته شده که متهم از قوم پشتون بوده و در سال ۲۰۲۲ به آلمان رفته است. بسیاری روی قومیت او انگشت گذاشته و این مسئله را برجسته کرده که گویا تمام قوم پشتون این گونه تفکر و گرایش را دارند. در حالی که از نظر جامعه شناسی این برداشت اشتباه است. این‌که جامعه پشتون بیشتر از دیگر ملیت‌ها در افغانستان یک جامعه بسته و سنتی است، درست. اما انگیزه و انجام این گونه فجایع فارغ از قومیت و نژاد افراد می تواند چند دلیل مهم داشته باشد:

اول: شرایط اجتماعی و اقتصادی: بدون شک فقر، بیکاری، تبعیض، جنگ، ناامنی و محرومیت از حقوق اساسی می‌توانند افراد را به سمت خشونت سوق دهند. این فرد چه پشتون باشد و چه غیر پشتون، وقتی این مشکلات را متحمل می شود، بیشتر گرایش پیدا می کند به خشونت و انجام چنین اعمالی.

دوم: مشکل روانی و فرهنگی روبرو شدن با چالش‌ها: تجربه جنگ، خشونت، آزار و اذیت و از دست دادن عزیزان و سختی کشیدن‌ها می‌تواند باعث ایجاد اختلالات روانی و رفتارهای خشونت‌آمیز شود. همچنین در برخی فرهنگ‌ها از جمله قبیله‌ای، خشونت به عنوان یک راه حل برای حل مشکلات در نظر گرفته می‌شود.
این نیز می تواند عامل خشونت باشد.

سوم تأثیر رسانه‌ها و تبلیغات و گرایشات تروریستی: هرچند راجع به قضیه روز گذشته در آلمان تاکنون شواهدی دال بر تروریستی بودن ارائه نشده است. اما قبل از این بارها شاهد بوده ایم که اعمال تروریستی مبتنی بر گرایشات تروریستی توسط اتباع افغانستان در کشورهای اروپایی اتفاق بیفتد. البته در انجام این گونه جنایات، تبلیغات و رسانه‌ها می‌توانند با نمایش خشونت و ترویج خشونت، بر رفتار افراد تأثیر بگذارند. فارغ از این که انگیزه تروریستی است یا روانی، مسئله تبلیغات نقش کلیدی در انجام این گونه فجایع دارد.

همچنین بخوانید: عید سعید فطر؛ روز آشتی و نفرت‌زدایی از میان مسلمانان

با این وجود، افغانستان سال‌هاست که درگیر جنگ و ناامنی است. این شرایط باعث شده است که بسیاری از اتباع کشور، از نظر روانی آسیب ببینند و به خشونت روی آورند. همچنین مهاجرت اجباری و شرایط سخت زندگی در کشورهای دیگر نیز می‌تواند بر رفتار افراد تأثیر بگذارد و مضاف بر علت شود. با این تفاسیر، البته کلیشه سازی ختم جنایت فردی به پای یک ملت و قوم هیچ منطق ندارد. این کار در بسیاری از کشورها می‌تواند باعث ایجاد احساس خشم و انتقام‌جویی در برخی از آن‌ها شود. بنابراین، نمی‌توان گفت که “افغانستانی‌ها” یا پشتون‌ها خشونت‌طلب هستند.

این یک کلیشه نادرست و توهین‌آمیز است. هر فردی باید بر اساس رفتارهای فردی خود مورد قضاوت قرار گیرد و نه بر اساس ملیت یا قومیت خود. البته که خشونت طلبی و جنگ و نزاع در بین جوامع پشتون بیشتر است. اما برای درک بهتر این موضوع، بهتر است به جای تمرکز بر ملیت افراد، به بررسی عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و روانشناختی که منجر به خشونت می‌شوند، بپردازیم.

نوشته های مرتبط :