رقابت کشورها برای امتیاز دهی به طالبان؛ چرا امارات متحده عربی سفیر طالبان را پذیرفت؟

دسته: تحلیل
نویسنده: غلام رضا سادات
1403/06/01
11:13 ق.ظ
بازدید: 16

پایگاه خبری تحلیلی روایت : روز گذشته وزارت خارجه امارات متحده عربی در بیانیه‌ای اعلام کرد که اعتبارنامه بدرالدین حقانی؛ سفیر معرفی شده از سوی طالبان در ابوظبی را پذیرفته است. نکته عجیب اما در این بیانیه این‌که باوجود پذیرش این مقام طالبان به عنوان سفیر، اما از وی به عنوان «سفیر جمهوری اسلامی افغانستان» نام برده شده و نام «امارت اسلامی طالبان» در بیانیه دیده نمی‌شود.

روز گذشته وزارت خارجه امارات متحده عربی در بیانیه‌ای اعلام کرد که اعتبارنامه بدرالدین حقانی؛ سفیر معرفی شده از سوی طالبان در ابوظبی را پذیرفته است. نکته عجیب اما در این بیانیه این‌که باوجود پذیرش این مقام طالبان به عنوان سفیر، اما از وی به عنوان «سفیر جمهوری اسلامی افغانستان» نام برده شده و نام «امارت اسلامی طالبان» در بیانیه دیده نمی‌شود.

به هر حال امارات متحده عربی دومین کشوری می باشد که نماینده طالبان را به عنوان سفیر رسمی افغانستان پذیرفته است. اگر به وقایع سه سال گذشته نگاه کنیم، با وجود شروط سفت و سخت کشورهای منطقه و جهان مبنی بر شناسایی طالبان، اما دیده می شود که کشورها یکی پس از دیگری از شروط خود عقب نشسته؛ ولی در مقابل طالبان با اصرار بر رفتار و شرایط خود جسور‌ تر شده است.

این موضوع بستگی به ضعف جبهات ضد طالب از یک سو و لابی فعال طالبان و رقابت کشورها از سوی دیگر دارد. به عبارت دیگر جبهات ضد طالب با وجود گذشت سه سال، نه تنها نتوانستند که یک جبهه فراگیر و واحد را شکل دهند، از سوی هم این جبهات در قسمت به چالش کشیدن طالبان در میدان جنگ و سیاست خارجی نیز نتوانستند موفق عمل کنند. البته این مسئله یکی از عوامل می باشد.

از سوی دیگر، شرایط منطقه و جهان و رقابت کشورها و قدرت‌ها کاملا به نفع طالبان بوده است. مثلا طالبان از تیرگی روابط پاکستان و هند نهایت بهره را برده و علاوه بر این‌که در روزهای پسا سقوط از حمایت کامل اسلام آباد برخوردار بودند، اما با تیرگی روابط، این هند بود که به طالبان چراغ سبز دوستی نشان داد. همین طور از رقابت امریکا با کشورهای مانندی چین و روسیه نیز طالبان نهایت بهره را برده و از همه این کشورها امتیاز گرفته و دارد امتیاز می‌گیرد.

همچنین بخوانید: عذر تقصیر به پیشگاه استاد مایل هروی

در حالی‌که تمرکز کشورهای منطقه و دنیا روی مسئله افغانستان، همان‌طوریکه بارها و بارها مورد ارزیابی قرار گرفته، دلایل و عوامل متعدد دارد؛ اما نکته مورد توجه در این است که این کشورها با وجود اصرار بر تشکیل حکومت فراگیر، تامین حقوق زنان و اقوام و مذاهب و… اما اختلاف دیدگاه شدید بین هم دارند؛ همین مسئله سبب شده تا از یک سو تمامی کشورهای دخیل در قضیه افغانستان به صورت واقعی به اجماع نرسند و از طرف دیگر بیانیه‌های که صادر می‌کنند به آن عمل نکرده و زمین بماند و هر کشور به طور مستقل به گونه پیدا و پنهان به سراغ طالبان بروند.
به مفهوم ساده تر، در حالی که کشورهای میزبان دیپلمات های طالبان و آنان که امروز با این گروه روابط نزدیک دارند و بسته های دالر ارسال می‌کنند، در سه سال گذشته سخن از حقوق زنان، حکومت مردم سالار، تشکیل دولت فراگیر زده اند؛ اما در عمل یکی پس از دیگری این شروط را فراموش کرده و برای پیشی گرفتن از همدیگر در نزدیکی با طالبان به رقابت پرداخته اند.

یک نکته دیگر را هم نباید فراموش کرد که حوادث غیر مترقبه و اوضاع جهانی پیش آمده در سه سال گذشته نیز به نفع طالبان تمام شده است. زیرا وضعیت امروز با دهه ۹۰ فرق دارد و تضاد منافع بیشتر از آن سال ها بین کشورهای شرقی و غربی مطرح شده است. نمونه آن جنگ اوکراین، مسئله هسته‌ای ایران، تایوان و این گونه مسائل هست که سبب شده تا اتفاق نظر در برخورد با رژیم های مانند طالبان و اجماع جهانی راجع به آن شکل نگیرد.

همچنین بخوانید: نیکی هیلی: خروج ارتش امریکا از افغانستان پیام اشتباهی را به متحدان و دشمنان واشنگتن ارسال کرد

بنابر این وقتی امارات متحده عربی سفیر طالبان می پذیرد، این بیشتر در رقابت با قطر که میزبان دفتر سیاسی طالبان می باشد، معنی پیدا می کند. این یک نمونه کوچک از تضاد منافع بین کشورها می باشد که سبب شده تا موضوع افغانستان با وجود محوریت در مباحث منطقه‌ای و بین المللی، اما به نتیجه واحد که در آن هم منافع تمامی کشورهای منطقه و جهان تامین شود و هم خواسته های مشروع مردم افغانستان برآورده شود، منتج‌ نگردد؛ و کشورها برای امتیاز دهی به طالبان به رقابت بپردازند.

نوشته های مرتبط :