علنی شدن روابط دهلی‌نو و رژیم امارتی

دسته: تحلیل
نویسنده: فردوس کاوش
1403/08/23
8:47 ق.ظ
بازدید: 10

پایگاه خبری تحلیلی روایت : به نظر می‌رسد که طالب‌ها و دهلی‌نو تصمیم گرفتند که روابط خود را علنی کنند. نشر خبر ٬ تصویر و ویدیوی دیدارهای اخیر دیپلومات ارشد هندی با وزیران طالب و پذیرش رسمی نماینده‌گان رژیم طالب توسط هند در دهلی‌نو و ممبای٬ نشان‌دهنده‌ی آن است که دو طرف علنی‌شدن این روابط را در شرایط کنونی به نفع تشخیص داده اند. به نظر می‌رسد که هند در میان قدرت‌های همسایه و منطقه٬ آخرین کشوری است که روابط رسمی دیپلوماتیک با رژیم طالب برقرار کرد.

به نظر می‌رسد که طالب‌ها و دهلی‌نو تصمیم گرفتند که روابط خود را علنی کنند. نشر خبر ٬ تصویر و ویدیوی دیدارهای اخیر دیپلومات ارشد هندی با وزیران طالب و پذیرش رسمی نماینده‌گان رژیم طالب توسط هند در دهلی‌نو و ممبای٬ نشان‌دهنده‌ی آن است که دو طرف علنی‌شدن این روابط را در شرایط کنونی به نفع تشخیص داده اند. به نظر می‌رسد که هند در میان قدرت‌های همسایه و منطقه٬ آخرین کشوری است که روابط رسمی دیپلوماتیک با رژیم طالب برقرار کرد. هند٬ طالب را نیروی متحد پاکستان می‌دانست و به همین دلیل تصور نمی‌شد که روابط دهلی‌نو با این گروه توسعه یابد. اما تحولات پس از سال ۲۰۲۱ در روابط‌ منطقه‌ای مناسبات جدیدی را شکل داده است. باور عموم این بود که با برگشت طالب‌ها به قدرت و سراسری شدن سلطه‌ی نظامی آنان٬ قلمرو افغانستان بدل به عمق راهبردی پاکستان در منازعه با هند می‌شود. اما واقعیت‌ روی زمین نشان‌دهنده‌ی آن است که تحریک طالبان پاکستان با استفاده از حضور رژیم امارتی در قدرت٬ قلمرو افغانستان را بدل به پایگاه خودش کرده است و به گفته‌ی پاکستان در آن جا پایگاه‌‌های عملیاتی ساخته است. استفاده‌ی یک گروه شبه‌نظامی مخالف پاکستان از قلمرو افغانستان برای فعالیت‌های نظامی و چریکی ضد ارتش پاکستان٬ بستر مناسب برای عادی‌شدن مناسبات رژیم طالبی و دهلی‌نو را فراهم کرده است. واقعیت این است که سیاست هند در قبال افغانستان٬ پاکستان‌محور است. البته مدعا این نیست که این سیاست مطلق پاکستان‌محور است٬ اما پاکستان‌محوری بخش اساسی و ثابت پالیسی هند در قبال افغانستان می‌باشد. همان طوری که پالیسی پاکستان در قبال افغانستان هند‌محور است٬ پالیسی پاکستان‌محور دهلی‌نو نیز برای مقابله با آن طراحی شده است. واقعیت این است که از همان سال ۱۹۴۷ پاکستان‌محوری یکی از عناصر اساسی پالیسی هند در قبال افغانستان بوده است. در آن سال رهبران دولت‌-ملت تازه‌تاسیس پاکستان از جمله محمد علی جناح٬ برخی از قبایل پشتون مناطق قبیله‌نشین مجاور دیورند را برای مقابله با نیروهای حاکم وادی کشمیر که از الحاق این وادی به پاکستان ابا ورزیده بود فرستادند. کابل در آن زمان به طور رسمی از مطالبات خان عبدالغفار خان حمایت می‌کرد. دهلی‌نو در آن زمان این پالیسی کابل را تشویق کرد. دلیل آن گویا این بود که با تقویت ناسیونالیسم پشتون٬ مردمان مناطق قبایلی انگیزه‌ی دشمنی با هند را از دست می‌دادند. هند بعدها منبع مهم تمویل نیروهای ناسیونالیست چپ شد که در افغانستان تبعید شده بودند و در مخالفت با پاکستان قرار داشتند. پالیسی‌سازان هند به این عقیده بودند و هستند که با گرفتاری پاکستان در مرزهای غربی٬ فرصت و انرژی کمتری برای ایجاد مشکل در مرزهای شرقی می‌داشته باشد. پاکستان هم به این باور است که با اطمینان‌خاطر از مرزهای غربی٬ به راحتی می‌تواند در مرزهای شرقی علیه هند مانور بدهد. به همین دلیل هند در مرزهای غربی پاکستان منافع دارد. فعالیت‌های اخیر تحریک طالبان پاکستان در این روزها دردسر امنیتی کلان برای پاکستان آفریده است و به همین دلیل دیگر کسی نمی‌تواند با اطمینان صددرصدی رژیم طالبی را متحد پاکستان معرفی کند. این همان وضعیتی است که برای پالیسی‌سازان هندی خیلی مطلوب به نظر می‌رسد. به همین دلیل روابط رژیم طالبی و دهلی‌نو ارتقا کرده است. از آن‌جایی که هند تعهدات بین‌المللی دارد تا هنوز این روابط به شکل به رسمیت شناختن رژیم طالبی و تبادل سفیر تبارز نکرده است. حتما دهلی‌نو به این نتیجه رسیده است که با ارتقای مناسباتش با طالب٬ هم جلو استفاده‌ی جهادیسم ضد هند از خاک افغانستان را می‌گیرد و هم از فضای مخاصمت میان تحریک طالبان پاکستانی و ارتش پاکستان بهره می‌برد. در شرایطی که هند بنگله‌دیش را از دست داده است٬ ارتقای حضورش در کابل٬ نوعی جبران آن کمبود هم تعبیر شده می‌تواند. روابط خارجی دولت‌ها و پالیسی‌سازی قواعد نوشته و نانوشته‌ی خودش را دارد و هیچ شباهتی با رفاقت و محبت شخصی ندارد.

همچنین بخوانید: امر به معروف طالبان: علمای شیعه در میدان وردک را ملزم به پذیرش مقررات خود کردیم

نوشته های مرتبط :