پناهجویان افغانستان در پاکستان میگویند که با اخراج آنان، داراییهای منقول و غیرمنقولشان در این کشور ضبط میشود. شماری از مهاجران اهل افغانستان در شهرهای مختلف پاکستان، تاکید میورزند که پس از پایان ضربالاجل این کشور، دکانها و کارخانههایشان مسدود شده است. آنان با ابراز نگرانی از وضعیت نامعلوم سرمایههای خود، تصریح میکنند که پولیس پاکستان نباید به بهانه بازجویی، دست به غصب و ضبط اموال آنان بزند. شماری از دکانداران در منطقه «مچرکالونی» و «طارقرود» شهر کراچی ادعا میکنند که مغازههایشان از سوی پولیس و نهاد اخذکننده مالیه این شهر، باز شده و احتمال میرود که اموالشان به تاراج رفته باشد. این در حالی است که اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان، خواستار انتقال داراییهای مهاجران به کشور شده است. همچنان اتاق تجارت مشترک افغانستان – پاکستان گفته که مهاجران افغانستان بیشتر از سه میلیارد دالر در پاکستان سرمایهگذاری کردهاند که باید داراییهای آنان براساس یک راهکار منظم بررسی و به افغانستان انتقال داده شود.
هزاران مهاجر اهل افغانستان که در چند روز گذشته اخراج شدهاند یا در معرض اخراج اجباری قرار دارند، از نبود راهکار حمایتی از داراییها و سرمایهگذاریهایشان در پاکستان، ابراز نگرانی کردهاند. صدها تن از پناهجویان اهل افغانستان که از سالیان زیادی در شهرهای مختلف پاکستان سرمایهگذاری کردهاند، اکنون بهشدت نگران از دست رفتن داراییهای خود هستند.
این مهاجران میگویند که پس از پایان ضربالاجل حکومت پاکستان، دروازه کارخانهها، دکانها و بسیاری از کارهای تجارتی آنان «مهرولاک» شده است. این دکانداران میگویند که از سالهای زیادی به این طرف در پاکستان زندهگی کرده و در توسعه و رشد اقتصادی این کشور سهم مثبت داشتهاند.
عزیزالله، یکی از دکانداران مهاجر در شهر کراچی، مرکز ایالت سند پاکستان است. او میگوید که بیشتر از ۲۰ سال میشود در این شهر مصروف دکانداری و تجارت است. این دکاندار مهاجر تصریح میکند که بسیاری از مهاجران افغانستان در پاکستان، در رشد اقتصاد این کشور نقش داشتهاند و با اخراج اجباری، آنان حق دارند داراییهای خود را به افغانستان انتقال دهند.
زمان، از مهاجران افغانستان در کراچی میگوید که پولیس پاکستان نانواییها را مسدود و مالکان آنها را به افغانستان اخراج کرده است. او میافزاید که پولیس در مناطق مختلف عملیات میکند و مردم را از خانهها، دکانها و کارخانهها بیرون و رد مرز میکند.
این مهاجر افغانستان در پاکستان میگوید: «پولیس و کسی که مالیه میگیرد مالهای دکانهایی را که در طارقرود هستند، میکشند جبراً از پیش مالکان میبرند.» او همچنان ادعا میکند که چند روز قبل در نتیجه شلیک گلوله از سوی پولیس پاکستان یک دکاندار در منطقه «طارقرود» از ناحیه پا زخم برداشت. او تصریح میکند: «مال دکانداران را بهزور میبرند، باز دکانداران بیچاره از خود و مالشان حفاظت میکنند و به این سرنوشت مبتلا میشوند.»
تعداد زیادی از پناهجویان که به افغانستان برگشتهاند، در صحبت با رسانهها ادعا کردهاند که دکانهایشان در پاکستان قفل شده و سرنوشت داراییهای آنان نامعلوم است. برخی از آنان گفتهاند: «ما میرویم، هیچ چیزی نداریم، همین قدر میدانیم که وطن است و بس.»
مهاجران افغانستان در پاکستان در حالی از ضبط داراییهایشان در این کشور ابراز نگرانی میکنند که خانههای شمار زیادی از پناهجویان تخریب شده است. یک نوار تصویری در شبکههای اجتماعی نشر شده و گفته شده که حومههای شهر اسلامآباد، پایتخت پاکستان، است. در این نوار دیده میشود که ماموران پاکستانی خانههای شماری از مهاجران افغانستان را با ماشینآلات تخریب میکنند. در این نوار دیده میشود که کودکان و زنان از خانهها بیرون شده و در میان ویرانهها، چشم به خانههایی دوختهاند که در حال تخریب شدن است.
در همین حال، آذرخش حافظی، عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایهگذاری و عضو هیات مدیره فدراسیون اتاقهای تجارت، صنایع، معادن و کشاورزی افغانستان، میگوید که تا کنون حکمی از سوی دادگاه عالی پاکستان و حکومت موقت این کشور در مورد ضبط داراییهای مهاجران صادر نشده، اما در عمل چنین اقدامی صورت گرفته است.
آقای حافظی میافزاید که پاکستان به مهاجران فرصت فروش جایدادها و تبدیل آن به پول نقد را نداده است. او تصریح میکند که پاکستان اجازه انتقال بیشتر از ۵۰ هزار کلدار پاکستانی را به مهاجران نداده است.
این عضو هیات مدیره اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان میگوید که تمام سرمایههای مهاجران افغانستان در پاکستان باقی مانده و اتاق تجارت و سرمایهگذاری افغانستان کمیسیونی را در این مورد تعیین کرده است. به گفته آقای حافظی، این کمیسیون موظف شده تخطیها را بررسی کرده و اسناد آن را به مراجع بینالمللی از جمله سازمان تجارت جهانی، حل منازعات تجارت بینالمللی، فدراسیون اتاق تجارت جهانی و اتاق تجارت بینالمللی مقیم پاریس برای پیگیری بفرستد. او تاکید میکند که سکتور خصوصی مصمم است تا از حقوق تجاری مهاجران در پاکستان دفاع کند.
پیش از این، حکومت پاکستان هشدار داده بود کسانی که تا اول نوامبر سال جاری پاکستان را داوطلبانه ترک نکنند، تمام اموال و داراییهای آنان ضبط میشود.
سرفراز بوگتی، وزیر داخله حکومت موقت پاکستان، گفته بود با پناهجویانی که مدارک اقامتی ندارند، هیچ نوع سازشی صورت نخواهد گرفت. او هشدار داده بود که علاوه بر اخراج مهاجران بدون اسناد قانونی، داراییهای آنان نیز ضبط و مصادره میشود.
این در حالی است که اتاق تجارت مشترک افغانستان – پاکستان گفته است که سرمایههای مهاجران افغانستان در پاکستان بیشتر از سه میلیارد دالر تخمین زده شده است. این نهاد به رسانهها گفته که کارخانهها و کانتینرهای ضبطشده در بندر کراچی شامل داراییهای ضبطشده مهاجران در پاکستان میشود. به گفته این نهاد، در حال حاضر سرنوشت حدود ۵۰۰ کارخانه و بیش از ۳ هزار کانتینر در بندر کراچی روشن نیست.
افزون بر این، ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، گفته است: «هیچ کس حق ندارد ملکیت شخصی مردم را از آنان بگیرد یا آن را غصب کند. این حق هیچ کس نیست و این مربوط اشخاص است و میتوانند دوباره به افغانستان بیاورند. ما اعمال فشارهای غیرقانونی و خواستهای غیرقانونی را نکوهش میکنیم.» این اظهارات در حالی مطرح میشود که وزارت داخله پاکستان گفته که مهاجران نمیتوانند پول نقد بیشتر از معادل ۵۰ هزار افغانی را با خود به افغانستان انتقال دهند. همچنان این وزارت، هفته گذشته گفت که کار روی تدوین استراتژی برای مشخصشدن وضعیت سرمایهگذاری مهاجران افغانستان در پاکستان جریان دارد.
در همین حال، وزارت داخله پاکستان در واکنش به شکایتهای پناهجویان، گفته که برخورد غیرقانونی با مهاجران در حین انتقال آنان به مراکز نگهداری ممنوع است و با متخلفان برخورد جدی صورت میگیرد.
سرفراز بوگتی گفته است: «این وزارت شماره تلیفونی را برای رسیدهگی فوری به شکایات مربوط به بدرفتاری یا برخورد غیرقانونی با مهاجران به اشتراک گذاشته تا کسانی که مورد آزارواذیت قرار میگیرند، شکایت کنند.»
بوگتی به آن عده از باشندهگان پاکستان که با مهاجران همکاری میکنند، هشدار داده است: «هر پاکستانی که خانه خود را به مهاجر بدون اسناد اجاره دهد، شریک جرم محسوب میشود و طبق قانون با آنها برخورد میشود.» او افزوده که اطلاعدهی از مهاجران وظیفه ملی شهروندان این کشور است.
گفتنی است که پاکستان تا کنون به هیچ یکی از خواستهای جهانی مبنی بر توقف روند اخراج اجباری پناهجویان پاسخ مثبت نداده و تاکید کرده که این روند با شدت و قوت بیشتر ادامه خواهد یافت. در جریان چند روز گذشته، دهها هزار پناهجو از مرزهای این کشور به افغانستان اخراج شدهاند؛ اما آمار دقیق آن مشخص نیست.