پشتونیسم؛ تاراج تاریخ و غارت آثار باستانی افغانستان

دسته: تحلیل
نویسنده: حکیم حکمت
1402/12/03
2:33 ب.ظ
بازدید: 30

پایگاه خبری تحلیلی روایت : تخریب این آثار به دو انگیزه صورت می‌گیرد: یکی غارت آثار باستانی و قاچاق آن به بیرون از کشور و دیگری به منظور حافظه‌زدایی و تهی‌سازی افغانستان از تاریخ و هویت.حکومت‌های پشتونی در افغانستان همیشه تلاش کرده‌اند که آثار تاریخی افغانستان را تخریب کنند. تخریب این آثار در واقع بخشی از پروژه‌ی پشتونیزه‌سازی کشور است.فاشیستان پشتون، افغانستان را ملک طلق پشتون‌ها می‌دانند و بقیه اقوام را مهاجر و بیگانه می‌خواند. اما آن‌چه که ثابت می‌کند باشندگان بومی این سرزمین کی‌ها هستند، همین آثار تاریخی است.

محققان مرکز حفاظت از آثار تاریخی دانشگاهِ شیکاگوی آمریکا گفته‌اند که تخریب اماکن تاریخی در افغانستان به قصد «غارت سیتماتیک» آثار باستانی در حکومت طالبان شدت یافته است.

مدیر این مرکز گفته است که در افغانستان بیش از ۲۹ هزار محوطه باستانی وجود دارد.

به گفته‌ی محققان این مرکز، از میان ۲۹ هزار مکان تاریخی، ۱۶۲ شهرک باستانی بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ با سرعت ویران شده است و ۳۷ مکان تاریخی دیگر را نیز در این اواخر طالبان تخریب کرده‌اند.

مدیران این مرکز گفته‌اند که قدمت برخی از این اماکن به حدود هزار سال قبل از میلاد برمی‌گردد.

بیشتر مکان‌های تاریخی تخریب شده که از سوی محققان شناسایی شده‌، در غرب شهر مزارشریف، مرکز ولایت بلخ، قرار داردند که بیش از دو هزار سال پیش مرکز باختر بود.

وقتی این خبر را می‌خواندم به یاد رمان «وقتی موسی کشته شد!» نوشته سیدضیا قاسمی افتادم. یکی از بخش‌های جالب این رمان به موضوع نبش قبر در دور اول حکومت طالبان می‌پردازد.

در دوره‌ی اول حکومت طالبان نیز متاسفانه خیلی از آثار تاریخی افغانستان توسط طالبان تخریب گردید و آثار باستانی موجود در آن‌ها غارت گردید.

تخریب این آثار به دو انگیزه صورت می‌گیرد: یکی غارت آثار باستانی و قاچاق آن به بیرون از کشور و دیگری به منظور حافظه‌زدایی و تهی‌سازی افغانستان از تاریخ و هویت.

حکومت‌های پشتونی در افغانستان همیشه تلاش کرده‌اند که آثار تاریخی افغانستان را تخریب کنند. تخریب این آثار در واقع بخشی از پروژه‌ی پشتونیزه‌سازی کشور است.

فاشیستان پشتون، افغانستان را ملک طلق پشتون‌ها می‌دانند و بقیه اقوام را مهاجر و بیگانه می‌خواند. اما آن‌چه که ثابت می‌کند باشندگان بومی این سرزمین کی‌ها هستند، همین آثار تاریخی است.

همچنین بخوانید: نقش رسانه ها در تغییر و بسیج افکار عامه

این آثار تاریخی نشان می‌دهد که پشتون‌ها تا چندصد سال قبل اصلا در تاریخ این جغرافیا حضور نداشته‌اند.

به همین دلیل، حکومت‌های پشتونی علیه این آثار توطئه کرده و آن‌ها را تخریب می‌کنند.

تخریب بودای بامیان از معروف‌ترین نمونه‌ی دشمنی حکومت‌ طالبان با آثار تاریخی کشور است. البته قبل از آن، محمدگل مهمند، رییس تنظیمیه شمال در دوره آل یحیی، نیز به منظور پشتونیزه‌سازی کشور، ضمن تخریب آثار تاریخی فراوان، هم‌چنان نام شماری از اماکن را تغییر دادهو به نام های تاریخی مناطق دست‌برد زد چنانچه در منطقه بلخ نام قریه “چهار باغ گلشن” را به “شینکی”، نام “قلعه چه” را به “اسپین کوت”، نام “ینگی آرق را به “نویکوت”، نام “دکبر جین” را به “شلخی” نام “هزاره چقیش” را به “استول گی”، نام “رحمت آباد” را به “جرگی”، نام “یول بولدی” را به “لیندی”، نام “ده دراز” را به “غشی”، نام “قوش تپه” را به “منگولی”، نام “سمرقندیان” را به “زرغون کوت”، نام “حصارک” را به “اوغز”، نام “چهارسنگ” را به “سلورتیگی”، نام پلاسپوش را به “زوزان” نام “عباد” را “به دیره گی”، نام “چهل ستون” را به “غندان”، نام “کودوخانه را به “باندگی”، “نام کشک عبدل را به “بانده”، نام “کول انبو” را به “منده تی”، گذاشت.

نوشته های مرتبط :